Strona:Józef Ignacy Kraszewski - Odczyty o cywilizacyi w Polsce.djvu/51

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

wy na niemieckie i ruskie kraje. Pochody te kształciły rycerstwo, wprawiały w ład i porządek, a przykład sprawiedliwości króla, żywy, nieustanny, urabiał ludzi i podnosił.
Męztwo wojskowe jest zawsze zaparciem się siebie, bo szałem namiętnym być nie może; król więc kształcąc rycerzy odważnych, szczepił w nich powolnie ideę poświęcenia, tak później rozwiniętą w narodzie. Jak Bolesław brzydził się tchórzostwem, dowodzi przywiedzione przez Gallusa zdanie jego, że miléj mu było kurczę od nieprzyjaciela obronić, niż rozkoszować w grodzie zamkniętemu na urągowisko wrogów; gdyż kurcze stracone przez tchórzostwo, warto dlań było straconego grodu.
Nastaje kronikarz na wielką w Bolesławie cnotę w obejściu ojcowskiem z ludem, któren za panowania jego wielce był swobodny: skarg jego słuchał król zawsze jako żalów dziecka rodzonego.
Wielka téż była boleść całego narodu po Bolesławie, a ten sam kronikarz powiada:
— „Polska przedtem pani i królowa, której korona blaskiem złota i klejnotów promieniała, osiadła po śmierci ojca swojego w prochu i żałobie, wdowiemi odziana szaty. Muzy-