Strona:Józef Ignacy Kraszewski - Moskal.pdf/4

 Józef Ignacy Kraszewski urodził się w Warszawie dnia 27 lipca 1812 r., dokąd rodzice jego — stale zamieszkali w grodzieńszczyźnie — schronili się chwilowo wobec niepokojów, spowodowanych przemarszami wojsk. Przecież był to rok pochodu Napoleona na Moskwę.
 Od roku 1825 — 1827 uczęszczał Kraszewski do gimnazjum w Rawie Radziwiłłowskiej, następnie rok w Lublinie i rok w Świsłoczy. W r. 1829 wstąpił na wydział lekarski uniwersytetu wileńskiego, wkrótce jednak przeniósł się na wydział literacki. W tymże 1829 roku pierwsze utwory Kraszewskiego ukazują się w druku. Kończy uniwersytet w r. 1834, a w tym czasie obok pisania nowel i powiastek o zacięciu satyryczno-humorystycznym oddaje się studiom językoznawczym, zamierzając opracować gramatykę porównawczą języków słowiańskich oraz słownik polsko-rosyjsko-francuski Ale bujna wyobraźnia Kraszewskiego nie pozwola mu długo zajmować się suchymi studiami i pracami gramatycznymi, zaczyna pisać powieści. Początkowo próbuje sił w przekładach romansów popularnych w one czasy autorów francuskich. Są to jakby ćwiczenia w lotności pióra i gętkości słowa, po których następuje twórczość oryginalna. Pierwsze powieści naśladują nieco wzory francuskie — ale niebawem Kraszewski zdobywa się na samodzielny styl i samodzielne ujmowanie zagadnień czy tematów, a zajmującą fabułą swych dzieł i żywością obrazów podbija sobie ogół czytelników we wszystkich dzielnicach Polski.
 Szczególnie płodny okres w działalności Kraszewskiego zaczyna się w r. 1837, kiedy osiadł na Wołyniu w dzierżawionej przez siebie wsi Omelno, a następnie po ożenieniu się z Zofią Woroniczówną (bratanicą X. Jana Pawła Woronicza, arcybiskupa i poety) w nabytym na własność majątku Gródek, w powiecie łuckim. W ciągu dziesięciolecia 1840 — 1850 napisał 40 tomów, nie licząc mnóstwa prac pomniejszych drukowanych