Strona:Józef Łepkowski - Cerkwie i osady ruskie w obwodzie Sandeckim w Galicyi.djvu/9

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.

znicka liczy dusz 800. We wsi Wojkowej na granicy węgierskiéj jest kapelania lokalna, do któréj 100 dusz należy.

Krynica zakład kąpielowy rządowy, do którego wiedzie z Sącza wyborna droga przez Krzyżówkę. Co w Szczawnicy i Rzegestowie upiększyła przyroda, to tutaj sztuką starano się pozyskać. Założono: parki, aleje i ogrody, łączące kolumnady i budowle kąpielowe.

Cerkiew tutejsza wraz z osadą, wnosząc z śladów piśmiennych powstała w końcu XVI wieku. Początkowo był tu drewniany kościół, który w XVII stuleciu na murowany przekształcać poczęto; zmurowano najpierw kaplicę, która dziś stanowi część cerkwi wchodową, późniéj stanął środek, a wreszcie 1681 część wrót Carskich, nakoniec wieża 1719 roku. Biskupi krak. Jan Małachowski (1686 r.) i Kazimierz Łubieński (1711), potwierdzili tutaj nadania poprzedników, nie przytoczyli jednak ich treści i dat. Metryki dochowują się od roku 1670. Niskie sklepienie cerkwi, małe okna i wilgoć sprawiły, że zabytki z przeszłości zupełnie zniszczeniu uległy.

Dzwon wielki z roku 1582, mały z 1749.

Wody krynickie odkryto roku 1784. Mówią o nich Bulikowski w rozprawie De aquis medicatis (str. 67), Przyjaciel ludu (r. 6 str. 162), Dr. F. S. Stirba w osobnéj we Lwowie (r. 1816) drukowanéj broszurze, i w innych pismach. O ćwierć mili od zakładu góra Jaworina z tak zwanym djabelskim kamieniem, nadto góra Ruńska, godne uwagi.

Stęczyński w Okolicach Galicyi podał tutejsze widoki (str. 63).

Słotwiny dawniéj kapelania, teraz filia do Krynicy, stanowi razem do 2000 dusz. Osada wsi z roku 1521, cerkiew drewniana w zwykłym stylu zbudowana przez gminę 1671 roku. Z czasu powstania kościoła dochowały się ładne malowania Ikonostasu: Śty Mikołaj, Chrystus, Wniebowzięcie, Ołtarz koronacyi N. M. Panny (1755 r. na miejscu przemalowany); wreszcie kilka innych obrazów restauracyą zniszczonych. Dzwon większy lany r. 1717 — mniejszy 1724.

Tylicz w dolinie rzeczki Muszynki, która tu pod wsią Muszynką się poczyna; znacząc ogółowiéj położenie tego miasteczka powiem: mila ku wschodowi za miastem Muszyną. Jakkolwiek miano Tylicz przywodząc na pamięć krakowskiego biskupa, w niezbyt daleką odnosi nas przeszłość, przecież inne jest i dawniejsze pochodzenie tego po Muszynie najstarszego w tém zakąciu gór miasteczka. I tak w końcu XIV wieku widzimy już zasiadłe tu miasto, które wylicza przywiléj Władysława Jagiełły nadający biskupom Muszyńskie (r. 1391) — nazwany tam Tylicz „Novum oppidum alias Miastko“. Że zaś Miastkiem zwał się dzisiejszy Tylicz, jasny tego dowód w akcie erekcyjnym Piotra Tylickiego bisk. krak. (d. d. Borzęcin 1612 r.), którym miasto od swego nazwiska zwać się mające zakłada, do praw Muszynie służących przypuszcza,