Strona:Ignacy Radliński - Apokryfy judaistyczno-chrześcijańskie.djvu/220

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

świadczą, że, za czasów autora, Jerozolima była zburzoną, a więc, że autor żył w czasach, kiedy Judea wchodziła w skład państwa Babilońskiego (586—587 pr. n. Chr.). Nadto zaś, inny w tym samym psalmie ustęp, brzmiący tak: »Obcym się stał braciom moim i nieznanym dla synów matki mojej«, lub ten: »Ty znasz hańbę moją, przed tobą wszyscy ciemięzcy owi« (9, 20), — pozwalają zaliczyć autora do rzędu tych synów Judei, których okrutna polityka królów babilońskich wygnała z ojczyzny. Autorem więc ich nie mógł być Dawid, najpotężniejszy monarcha żydowski. To samo spostrzegamy również w Psalmach, noszących nazwy autorów.
Nakoniec porównanie z sobą kilku Psalmów wykazało w jaki sposób niektóre z nich powstały. I tak: Psalm CVIII jest utworzony z dwu: z LVII (8—12) i z LX (7—14). W Psalmie CXLlV odkrywamy kilka wersetów z VIII i XVIII. Psalm LIII to lekka przeróbka XIV. A jednakże wszystkie te Psalmy podane są jako utwory Dawida.
Poznawana treść Psalmów dostarcza dwojakiego rodzaju wskazówek. Wzmiankowane fakty polityczne, kreślone obrazy dziejowe — stanowią jeden rodzaj. Drugim rodzajem wskazówek będzie styl i język. Według pierwszych. Psalmy się rozpadają na dwie główne grupy: na pochodzące z czasów niezależności politycznej i swobodnego rozwoju kultu Jehowy oraz na pochodzące z czasów upadku politycznego i prześladowania religijnego. Według wskazówek drugiego rodzaju, w obu tych grupach dadzą się wyróżnić Psalmy wcześniejsze od późniejszych, oryginalne — od naśladowanych.
Kombinując tak podzielone Psalmy ze znanymi z dziejów faktami, krytycy dochodzą do wniosku, że na czasy Dawida (1047—1007) wypada zaledwo 10-ta część ogólnej liczby Psalmów, które mogą być zarówno jego utworami, jak i jego współcześników. Reszta zaś pochodzi z czasów późniejszych. I tak: Na dobę dziejową, od podziału Królestwa Dawida do końca panowania Hiskii (947—687), wypada Psalmów 19. Na ostatnie lata niezależności państwowej przypada 29. Okres dziejowy, ciągnący się od czasów odbudowania świątyni do wystąpienia na widownię polityczną ro-