Polska, jak wszystkie inne narody, winna sławę bohaterów swoich nieszczęśliwościom, w których się znajdowała. Panowanie Wazów pamiętne tylu klęskami, było oraz wiekiem sławnych mężów w ojczyznie, których chwałą naród nasz zajaśniał. Po Zamojskim, Chodkiewiczu, Żółkiewskim, Koniecpolskim, którzy jeden po drugim jakoby prawem spadku dziedziczyli chwałę, Stefan na Czarncy Czarniecki wojewoda kijowski, hetman polny koronny, tem znakomitszym widzieć się dał w dziejach naszych, im w większych nieszczęśliwościach zachował kraj, pod panowaniem ostatniego z Wazów. Mąż ten waleczny, dobry obywatel i stateczny w dotrzymaniu wiary swemu królowi, na ten czas, kiedy każdy przytłumiony potęgą nieprzyjaciela, opuszczał ręce, i wprzęgał się dobrowolnie w jarzmo, które nań sromotnie wkładała przemoc sąsiedzka, pierwszy się odważył dać odpór nieprzyjacielowi, i życiem swojem zasłonił ojczyznę. Takim był Stefan Czarniecki, którego opisując
