Strona:Henryk Ibsen - Wybór dramatów.djvu/9

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.
WSTĘP.

Rys biograficzny.

W literaturze bieżącéj żaden autor nie budzi tak sprzecznych sądów, jak Ibsen. Ma on bezwzględnych wielbicieli i zaciętych nieprzyjaciół, a ci po większéj części walczą przeciw niemu bronią szyderstwa, potępiają jego teatr w imię rutyny dramatycznéj, zarzucają mu paradoksalne założenia sztuk, niejasność w ich przeprowadzeniu i tysiące nieprawdopodobieństw.
Pomimo to, sława Ibsena wzmaga się, rośnie, potężnieje; każda nowa jego sztuka ukazuje się jednocześnie we wszystkich niemal językach, bo autor uważany jest powszechnie za najznakomitszego dramaturga obecnéj doby. Jednakże dzieje się tak dopiéro od lat kilku, a zaledwie od kilkunastu nazwisko Ibsena jest znaném w Europie. Sława przyszła mu późno; urodzony w r. 1828 liczy już lat siedemdziesiąt a pracował na nią z górą pół wieku, bo już w pierwszéj młodości objawiła się w nim zdolność poetycka, wbrew zawodowemu wykształceniu, jakie odebrał.
Ibsen jest potomkiem rodziny żeglarzy; jego prapradziad duńskiego pochodzenia, osiedlił się w Norwegii i tu ożenił z Niemką. Pradziad, także marynarz, pojął za żonę córkę Szkotów naturalizowanych w Skandynawii. Ta owdowiawszy młodo, poślubiła pastora, z okolic portowego miasteczka Skien, i przeniosła się tam wraz z małoletnim synem. Dziad poety ożenił się z Niemką, a wreszcie jego ojciec zawarł związek z Kornelią Altenburg, córką przedsiębiorcy wzbogaconego budową okrętów, także Niemką, jak to pokazuje samo nazwisko.
Gienealogia Ibsena świadczy o przeważnéj przymieszce krwi obcéj; pomimo to, jest on, dzięki zapewne warunkom klimatycznym i wpływom otoczenia, wśród których Ibsenowie zostawali od kilku pokoleń, doskonałym przedstawicielem norweskiego ducha. Gienealogia jego tém skrzętniéj powinna być zaznaczona, iż nadaje on zawsze tak wielkie