Strona:Geopolityka.pdf/96

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.
Myśl geopolityczna w Polsce

nych granic, a także oceny geopolitycznego położenia Polski w minionych okresach historycznych. W tych sporach prym wiedli przede wszystkim geografowie i historycy. Na poglądach znacznej części z nich zaważyły publikacje niemieckiego geografa Karla Rittera[1].
W okresie II Rzeczpospolitej przedstawiciele polskiej myśli geopolitycznej zajmowali się ocenami geopolitycznego położenia Polski, tak bieżącego, jak i ocenami geohistorycznymi, rozpatrywali strategiczne znaczenie polskich granic, analizowali ewentualne zagrożenia ze strony Prus Wschodnich, podejmowali problem dostępu Polski do Bałtyku, formułowali nawet założenia polskiej polityki mocarstwowej i polityki kolonialnej. W dużej mierze polska myśl skoncentrowana była na geopolitycznych uzasadnieniach kształtu terytorialnego Polski oraz odpieraniem ataków nazistowskiej propagandy (zwłaszcza po roku 1933), odbierającej państwu polskiemu prawo do istnienia. Polska myśl geopolityczna okresu II RP silnie zaangażowana była także w promowanie koncepcji geopolitycznej Międzymorza oraz polityki prometejskiej. Szeroko podejmowano problem zagrożenia ze strony Rosji sowieckiej, a potem ZSRS.

W okresie II wojny światowej powstawało szereg prac związanych z analizą systemu międzynarodowego, polityki wielkich mocarstw (np. Ignacy Matuszewski, Jerzy Niezbrzycki), a także koncepcje geopolityczne, związane z porządkiem powojennym (np. koncepcja federacji środkowoeuropejskiej). Po wojnie, geopolityka

  1. D. Jędrzejczyk, Antropogeografia polska XIX i XX wieku, Warszawa 1997, s. 132.