Strona:Geopolityka.pdf/62

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.
Myśl geopolityczna na świecie

pojęcia przestrzeni. Starał się dowieść, że potrzeba panowania nad określonym terytorium jest procesem naturalnym. Ratzel zdefiniował pojęcie Lebensraum, przestrzeni życiowej, poprzez które uważał obszar konieczny do zagwarantowania rozwoju każdego narodu. Niemiecki geograf ukuł pojęcie Raum-motiv, motywu przestrzennego, który jest czynnikiem napędowym historii. W ocenie możliwości rozwoju państwa kluczowym kryterium było dla niego położenie geograficzne. Ujmował państwo w kategoriach organicznych, porównywał je do żywego organizmu, które walczy o swoje przeżycie i przestrzeń. W jego ocenie naturalnym dążeniem państwa było posiadanie granic naturalnych. W przypadku Niemiec takie granice powinny być oparte na Renie, Dunaju i Wiśle wraz z ich dorzeczami[1].
Ratzel stworzył siedem „praw rozwoju państwa”:

1. Obszar państwa powiększa się wraz z ekspansją ludności o tej samej kulturze;
2. Przestrzenny rozrost państwa jest związany z innymi jego aspektami rozwoju;
3. Terytorium państwa powiększa się poprzez wchłanianie mniejszych jednostek geopolitycznych;
4. Granica odzwierciedla siłę i stopień rozwoju państwa, nie ma więc charakteru stałego;
5. Państwa w trakcie rozwoju szukają terenów nadających się do podboju i włączenia w swoje granice;
  1. Z. Lach, J. Skrzyp, Geopolityka i geostrategia…, s. 18-19.