Strona:Geopolityka.pdf/45

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.
Geopolityka. Skrypt dla początkujących

nieistotny jest ustrój, struktura etniczna, stosunki gospodarczo-społeczne, czy nawet obraz cywilizacyjny danej struktury polityczno-przestrzennej, aby definiować ją jako ośrodek siły. Kluczowy jest geograficzny punkt odniesienia i ciągłość dziejowa. Każdy ośrodek siły posiada rdzeń geopolityczny, którego granice są niezmienne od początku jego trwania i stanowi centrum, (obszar osiowy), swego rodzaju „serce” danego organizmu politycznego. Poniżej dwa przykłady.
Przykład nr 1. Perski (irański) ośrodek siły, rdzeń: Wyżyna Irańska. Na tym obszarze istniały państwowości tworzone m.in. przez Medów, Achemenidów, Seleucydów, istniało Królestwo Partów, imperium Sasanidów, państwo Umajadów, Abbasydów, Seldżuków, Imperium Chorezmijskie, Persja pod dynastią Afszarydów, Zandów, Kadżarów, Persja i Iran rządzone przez dynastię Pahlawi, a od 1979 r. istnieje Islamska Republika Iranu. Obszar ten, zróżnicowany na przestrzeni dziejów pod względem etnicznym, językowym, ustrojowym, a nawet cywilizacyjnym, w rozumieniu geopolitycznym stanowi nieprzerwanie jeden ośrodek siły od czasów starożytnych[1].

Przykład nr 2. Rosyjski ośrodek siły, rdzeń: Nadwołże. Na tym obszarze istniały m.in. Ruś Kijowska, kilkadziesiąt książąt ruskich, Wielkie Księstwo Moskiewskie, Carstwo Rosyjskie, Imperium Rosyjskie, Rosyjska Federacyjna Socjalistyczna Republika Radziecka, Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich, a

  1. L. Sykulski, Geopolitics and the Political Geography – Similarities and Differences, [in:] L. Sykulski (ed.), Geopolitics: Grounded in the Past Geared Toward the Future, Polish Geopolitical Society, Częstochowa 2013, s. 19-28.