titońska. Pierwsza była skazaną w Kijowie w roku 1879 za zbrojny opór przy zaaresztowaniu na 14 lat i 10 miesięcy ciężkich robót i za bunty i protesty czasowo przeniesiono ją do więzienia w Irkucku. O niej nieraz jeszcze mi mówić wypadnie, gdyż odegrała wybitną rolę podczas słynnego protestu na Karze i przypłaciła go życiem. Druga — to jedna z bohaterek sybirskich, mścicielka za znęcanie się nad więźniami politycznemi na Karze. Skazana w Odesie na 4 lata ciężkich robót w r. 1879, w 1882 została wypuszczona z więzienia i wysłana na osiedlenie do jednego z miasteczek w kraju Zabajkalskim. Tu doszły do niej wieści o znęcaniu się gienerała Iljaszewicza nad politycznemi na Karze, dokonanym z następującego powodu. W połowie maja 1882 r. z Kary uciekło 8 politycznych (Myszkin, Chruszczow, M. Dikowskij, Leszczenko, Bałamez, Jurkowskij, Kryżanowskij i Minakow). Uciekli nie wszyscy odrazu, a po dwu, stopniowo, z przerwą po kilka dni pomiędzy ucieczką jednej pary a drugiej. Dla zamaskowania ucieczki pozostający zrobili podobno bardzo artystyczne manekiny w różnych pozycjach, leżące, siedzące i t. d., które władze podczas kontroli co rano i co wieczór bardzo skrupulatnie liczyły. Maskowanie ucieczki robiono tak zręcznie, że nie zauważyła jej nawet władza wyższa w osobie dyrektora głównego zarządu więziennego Gałkina Wrasskiego i guber-
