Strona:Ernest Renan - Żywot Jezusa.djvu/329

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.

sowej stanowiło prawowierne żydostwo, reprezentowane przez Faryzeuszów. Jezus oddalał się coraz bardziej od starego Zakonu. Faryzeusze byli prawdziwymi Żydami, siłą i nerwem judaizmu. Chociaż główną siedzibą tej partyi była Jerozolima, mieli jednak zwolenników, którzy albo w Galilei mieszkali, albo też często tam zachodzili[1]. Byli to na ogół ludzie ograniczeni, dbający bardzo o zewnętrzność, pełni dumnej, oficyalnej, zadowolonej z siebie pobożności[2]. Posiadali maniery bardzo śmieszne nawet dla oka tych, którzy ich szanowali. Dowodzą tego karykaturalne przezwiska, jakie im lud nadawał. Był więc »Faryzeusz krzywonogi« (Nikfit), który idąc ulicą powłóczył nogami i potrącał każdy kamień;

»Faryzeusz z krwawem czołem« (Kizai), który chadzał z zamkniętemi oczami, aby nie spojrzał przypadkiem na jaką kobietę, i który rozbijał czoło o mur aż do krwi; »Faryzeusz tłuczek« (Medukia), który chodził przez pół zgięty; »Faryzeusz o silnych barkach« (Szikmi), który chodził z wygiętemi w pałąk plecami, jak gdyby dźwigał całe brzemię Zakonu; »Faryzeusz Co jest do zrobienia? Ja to zrobię«, wietrzący wciąż jakiś przepis, którego się trzeba było trzymać; wreszcie »Faryzeusz farbowany«, który obracając całą swoją pobożność na zewnątrz, był poprostu pomalowany hypokryzyą[3]. Ta surowość była w istocie przeważnie tylko
  1. Marek VII, 1; Łuk. V, 17 i nast. VII, 36.
  2. Mat. VI, 2, 5, 16; IX, 11, 14; XII, 2; XXIII, 5, 15, 23; Łuk. V, 30; VI, 2, 7; XI, 39 i nast.; XVIII, 12; Jan IX, 16; Pirke Aboth I, 16; Józ. Ant. XVII, II, 4; XVIII, I, 3; Vita, 38; Talmud babil. Sota 22 b.
  3. Talmud jerozolimski Berakoth, IX (pod koniec); Sota V, 7; Talmud babiloński Sota 22 b. Dwie redakcye tego ciekawego ustępu