Wtedy zjawi się dwóch proroków, którzy ludzkość pocieszą i przygotują do przyszłych zdarzeń[1]. Takie idee obiegały świat, dotarły nawet do Rzymu, gdzie wywołały szereg poematów proroczych, szerzących wiarę w podział historyi świata na epoki, w zupełne odrodzenie ludzkości i powrót złotego wieku[2]. Księga Daniela, Henocha, oraz niektóre księgi sybillińskie[3], są wyrazem żydowskiego poglądu na te marzenia. Wątpić należy, aby tak myślał ogół. Z początku tylko imaginacye wyjątkowe zapalały się do tych idei, oraz umysły, ulegające łatwo wpływom obcych doktryn. Ograniczony i suchy umysł autora ksiąg Estery nigdy nie mówi o świecie inaczej, tylko z najwyższą pogardą i nieżyczliwością[4]. Rozczarowany epikurejczyk, twórca księgi Kaznodzieja Salomonowy, do tego stopnia nie zajmuje się przyszłością, że nawet nie dba o los własnych dzieci; według tego celibataryusza-egoisty szczytem mądrości żyć z pełnego[5]. Wszelako w każdym narodzie rzeczy
- ↑ Yaçna XIII, 24; Teopomp, u Plutarcha. De Iside et Osiride, § 47; Minokhired, ustęp drukowany w »Zeitschrift der deutschen morgenlaendischen Gesellschaft«, I p. 263.
- ↑ Virg. Ecl. IV; Servius o 4 w. tej bukoliki; Nigidius, cytowany przez Serviusa, o w. 10.
- ↑ Księga III, 97—817.
- ↑ VI, 13: »I powiedział Haman Zeresie, żonie swej, i wszystkim przyjaciołom swoim wszystko, co mu się przydało. I rzekli do niego mędrcy jego, i Zeres, żona jego: Ponieważ z narodu żydowskiego jest Mardocheusz, przed którego obliczem począłeś upadać, nie przemożesz go«. VII, 10: »I obwieszono Hamana na onej szubienicy, którą był zgotował Mardocheuszowi«; VIII, 7, 11—17; IX, 1—22; także w ustępach apokryficznych: IX, 10—11; XIV, 13 i nast.; XVI, 20, 24.
- ↑ Kaznodzieja Salom. I, 11: »Niemasz pamiątki pierwszych rzeczy; także też i potomnych, które będą, nie będzie pamiątki u tych,
