Strona:Dziewosłęb.djvu/44

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

wieczny określał zasłony owe wyrazami swoik, swojka, rabki[1], i rąbki te i zawoje były widocznie pozostałością dawnego ceremoniału weselnego. Siady zaś pewnego udziału dziewosłęba przy tej ceremonii wyłączenia kobiety z rodu dawnego i przyjęcia do nowego, u ludu naszego jeszcze teraz istnieją. Wprawdzie przy postrzyżynach, względnie rozplecinach występuje prawidłowo członek rodu narzeczonej, zwykle jej brat najstarszy, a przy oczepinach kobiety zamężne starościny, ale obok tego spotykamy także jakieś szczątkowe pozostałości innego zwyczaju. Zajmujący w tym względzie jest bardzo opis wesela w Stalowie w tarnobrzeskiem, pochodzący z ust tamtejszego włościanina i uwzględniający dokładnie wszystkie formalności uroczystości weselnych, jakieby mogły nieraz ujść uwagi niepochodzących z ludu badaczy[2]. Ceremonia oczepin tak się tam odbywa, że marszałek stawa stołek pod belką na środku izby, siada na nim trzymając różdżkę weselną w ręku, a panią młodą przyprowadzają drużbowie i sadzają na jego kolanach. Marszałek trzyma ją w ten sposób aż do ukończenia ceremonii. Mamy tu więc połączony i symbol różdżki i ślad germańskiego zwyczaju wzięcia na kolana, przy zaślubinach i adopcyi praktykowanego[3]. Zwyczaj ten mógłby świadczyć o tem, że wedle naszych

  1. Zapiska sądu krakowskiego z r. 1436 peplos alias rąbkij Starod. prawa pol. pomn. II nr 2655. W jednej zapisce sądu duchownego gnieźnieńskiego w r. 1452 czytamy znowu peplum alias czepiec Acta capit. II nr 493, natomiast częściej swogik (r. 1420) swojka (r. 1437) w liczbie mnogiej swoycze Łebiński, Materyały do słownictwa łacińsko-polskiego odb. z Roczn. Tow. Prz. N. Pozn. 1884 str. 131.
  2. Matyás, Wesele stalowskie l. c. str. 246.
  3. Roeder, Die Schoss- und Kniesetzung l. c. sądzi w przeciwieństwie do Schrodera, że te zwyczaje były praktykowane przy zmówinach Verlobung, a nie przy oddaniu Trauung, nasz przytoczony w tekście zwyczaj przemawia za tem, że ceremonia ta przynajmniej u nas była częścią ceremoniału oddania.