Strona:Dziewosłęb.djvu/33

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

ukę[1], a wyjaśnia ją dopiero bliżej słownictwo ludowe. Jakie jednak nazwy techniczne w różnych językach zachodnio-europejskich miał ów kierownik, czy pośrednik aktu zawarcia małżeństwa, nie da się dziś dokładnie określić, w języku włoskim nazywano go z reguły oratorem, mówcą, w różnych zaś narzeczach germańskich rożne spotykamy dawne nazwy[2], lecz nie ma pewności, czy one właśnie tę instytucyę oznaczają, czy innych funkcyonaryuszy weselnych, tak że dzisiejsza nauka niemiecka określa ją ogólnie nowym wyrazem »Fürsprecher« i mówi o »Fürsprechertrauung«. Jedynie tylko co do języka staroszwedzkiego i anglosaskiego jesteśmy w nieco lepszem położeniu. Wedle dawnych źródeł szwedzkich wyrazowi paranymphus odpowiada wyraz forwistaman oznaczający tę osobę, która w imieniu narzeczonego bada i odbiera posag i narzeczoną oddaje rodowi przyszłego męża[3], słownictwo zaś anglosaskie

    iuxta puellam stantes: para iuxta, nimpha puella dicitur. Die Summa decretorum des Magister Rufinus herg. v Singer, Paderborn 1902 str. 56. Widocznie we Włoszech wówczas wyraz ten nie był w używaniu i nie był już zrozumiały.

  1. Scherer, Das Eherecht bei Benedikt Levita und Pseudo-Isidor, Graz 1879 str. 18, sądzi, że paranymphi, entsprechen den noch heute gebräuchliohen Brautführern, sie als vom Rechte geforderte Mittelspersonen beim Acte der Uebergabe der Braut anzusehen wäre unhaltbar; podobnie Freisen, Geschichte des canonischen Eherechts bis zum Verfall der Glossenlitteratur 2 w., Paderborn 1893 str. 134—136.
  2. Wymienia je Weinhold, Die deutschen Frauen in dem Mittelalter T. I str. 286 przyp 2.
  3. Stiernhook, De iure Sveonum et Gothorum vetusto. Holmiae 1682 str. 158 i nast. sponsus propinquos et amicos suos congregabat, quos pro sponsa advehenda emitteret, quorum comitator praeerat ex honestioribus aliquis, quem iura forwijstaman vocant, et officium eius in eo constituunt, ut dotem nomine sponsi recognoscat et recipiat, et sponsam securam et tutam in familiam sponsi reponat. Czy w związku z tą osobistością pozostaje instytucya prawna osób, utwierdzających akt prawny zwanych fastar (Amira, Nordgerm. Obligationem recht I. str 269 i nast.) trudno ocenić.