Strona:Dzieła Williama Shakspeare I tłum. Hołowiński.djvu/379

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.
369
OBJAŚNIENIE.

by śmiały w pośród baranków, tak wpośród wstydliwych dziewcząt Merkucio był śmiały.“[1]
Taki bez wątpienia był ton modny za czasów dramatysty i w Merkuciu przedstawił nam typ przyjemnego i miłego człowieka. Jednak znać, ze wyszydzenie tonu dworskiego wiele go kosztowało, i Dryden przytacza podanie swego czasu, jakoby Shakspeare mówił, że był przymuszony zabić Merkucia w trzecim akcie, z obawy, aby go samego nie zabił; ale Merkucio zawsze miał stronnikami wielu Anglików i Johnson surowo obchodzi się z Drydenem za kilka słów ubliżających miłemu Merkuciu, kiedy mówi: te żarty są może często wyższe nad pojęcie Drydena. Widoczna rzecz, ze Shakspeare umyślnie hojną dłonią rzucał ten koloryt sonetowy, bogaty w konczetti i pełny exaltacyi, kiedy Lonardo mówi do Romea: „Mój synu, mów po prostu.“ Franciszkan przedstawia charakter mądrego człowieka i jego mowy tyle są proste, ile w jego czasach godziło się być prostym filozofowi. Rola Mamki, jest to charakter tak prawdziwy i tak doskonale oddany; że bez ochyby należy do najpiękniejszych osób, jakie utworzył tylko jeniusz naszego poety i tym bardziéj trudny do przedstawieni , im się prostszym i pozbawionym pewnych zasad wydaje.
W tej sztuce prócz tego uroku, co prawie przenosi nas we włoskie strefy, napotykamy często, osobliwie w roli Romea i Julii, wiérsze najtkliwsze i najpiękniéjsze, jakie kiedy wyszły z pod pióra naszego dramatysty. Rym w téj sztuce często używany, jest także hołd krainie i obyczajom włoskim. F. Guizot.


  1. Tego więc charakteru, nie ułożył Shakspeare z rąk zimnych Merkucia, jak żartem utrzymuje P. Kraszewski, bo nie tylko że o tej okoliczności nigdzie, autor nie czyni wzmianki, nie tylko, że przedstawia Julię tańczącą nie z Merkuciem, lecz z nieznajomym sobie młodzianem, ale jeszcze Merkucia charakter mimo ciągłych drwinek nie jest zimny, kiedy był powszechnie lubiony i sam tak kochał przyjaciół, że za ich sławę naraził się na utratę życia. Shakspeare mając zarys téj roli, w poemacie chciał tylko przedstawić młodzieńca wedle ówczesnego dworskiego tonu, co sobie pusty i wesół, ale w gruncie serca czuły i szlachetny.