Strona:Dzieła M. T. Cycerona tłum. Rykaczewski t. 1 Mowy.djvu/157

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

w Kw. Cecyliuszu[1], ile że on po mnie w tej samej prowincyi kwestorem był. Ale ta wymówka, przez którą spodziewałem się uwolnić od tego ciężaru, najwięcej mi zaszkodziła; bo oni łatwiejby mi w tem pofolgowali, gdyby go nie znali, lub gdyby u nich kwestorem nie był.
Przywiedziony tedy zostałem, sędziowie, słowem, obowiązkiem, politowaniem, przykładem wielu dobrych ludzi, dawnym zwyczajem i obyczajem przodków, do tego, iż osądziłem że tej ciężkiej pracy i usługi nie dla mnie, ale dla dobra moich przyjaciół podjąć mi się należało. W czem jednak to mnie, sędziowie, pociesza, że co się oskarżeniem być zdaje, nie jako oskarżenie, ale raczej jako obrona uważane być ma; bronię bowiem wielu ludzi, wiele miast, całą prowincyą Sycylią. Gdy tedy jednego człowieka oskarżać muszę, zdaje mi się że nie wykraczam prawie z mego toru, i nie zupełnie oddalam się od bronienia i wspomagania ludzi. Gdybym nie miał tak przyzwoitego, tak zacnego, tak ważnego powodu, gdyby Sycylianie tego po mnie nie wyciągali, gdyby nie zachodziły między mną i nimi tak ścisłe związki przyjaźni, gdybym oświadczył że to czynię dla dobra Rzeczypospolitej, iżby człowiek szczególniejszą chciwością, śmiałością, złoczynnością napiętnowany, którego kradzieże i najohydniejsze bezprawia nie tylko w Sycylii, ale i w Achai, Azyi, Cylicyi, Pamfilu[2], ba nawet w samym Rzymie[3] w oczach wszystkich popełnione, są nam dobrze znane, za mojem oskarżeniem był do sądu powołany: ktożby się taki znalazł, coby mój zamiar i postępek mógł naganić?

III. W czem, bogów i ludzi wzywam na świadków! w czem mógł bym teraz Rzeczypospolitej lepiej usłużyć? Jestli co, coby albo ludowi Rzymskiemu przyjemniejszem, albo sprzymierzeńcom i obcym narodom pożądańszem, albo bezpieczeństwu i majętnościom wszystkich dogodniejszem być mogło? Spustoszona, uciemiężona, z gruntu

  1. Plutarch nazywa Cecyliusza wyzwoleńcem pochodzącym z żydowskiej familii, i dla tego Cycero dowiedziawszy się że Cecyliusz kasał się na oskarżenie Werresa, miał podług powieści tegoż biografa powiedzieć: «co Żydowi do wieprza?» Obacz notę 30 do tej mowy.
  2. W tych prowincjach Werres był legatem i zastępcą kwestora przy pretorze Kn. Korneliuszu Dolabelli, roku 81 przed Chr.
  3. Werres był pretorem miejskim, praetor urbanus, roku 74, za konsulatu Lukulla, zwycięzcy Mitrydata, i M. Aureliusza Kotty.