Strona:Dezydery Chłapowski - O rolnictwie.pdf/17

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została skorygowana.

kwasu. Polewa się octem bryłę ziemi, a jeżeli to polewanie szum w niéj sprawi, jest dowodem, że się składa z wapiennych części. Ale że i ruda żelazna polana kwasem podobny zupełnie szum wydaje, więc, ażeby z pewnością dojść, a mianowicie kiedy wątpliwość zachodzi, czy wapienne, czyli téż żelazne części w roli się mięszają, bierze się gałka dębowa, która rudę czerni, na wapnie zaś, jak wiadomo, tego skutku nie sprawia.
Pewniejsze jednak i łatwiejsze doświadczenie dla rolnika chcącego dojść, czy w roli części wapienne się znajdują, jest następujące: wziąść trzeba bryłę ziemi i polać ją wodą; jeżeli ta bryła jest złożoną z saméj tylko gliny, woda ulotni się powoli, bryła wyschnie i kształtu nie zmieni; jeżeli się zaś w niéj i wapienne części znajdują, natenczas wciągając szybko w siebie wodę, rozsadzą natychmiast bryłę; skoro w téj ziemi dużo będzie wapna, to nawet i wody niepotrzeba, ponieważ wapno dosyć naciągnie z powietrza wilgoci i bryła się rozpruszy.

Humus.
§. 14.

Uczeni utrzymują, że rośliny wodą i powietrzem żyją, za pomocą ciepła i światła; że