Strona:D. M. Mereżkowski - Zmartwychwstanie Bogów.djvu/189

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została skorygowana.

„Wszystkim namiestnikom, kasztelanom, dowódcom armii, kondottierom, oficerom, żołnierzom, wszystkim naszym wiernym poddanym rozkazujemy: przyjmować z należną uprzejmością okaziciela niniejszego pisma (i tych, którzy mu będą towarzyszyli) słynnego i miłego nam Leonarda z Vinci, naszego generalnego budowniczego, rozkazujemy, aby go przepuszczano wszędzie swobodnie, aby mu pozwalano oglądać wszystko, co zechce, zdejmować plany z fortec i warownych zamczysk i aby udzielano mu pomocy, jakiej tylko zażąda.
„Dan w Pawii, 18-go sierpnia roku Pańskiego 1502 ery chrześciańskiej i 2-go naszego panowania w Romanii.

„Caesar dux Romandiolae“.

Taki był glejt, wydany Leonardowi dla lustracyi fortec.
W owym czasie, skutkiem zdrad i szalbierstw, osławionym przez króla Francyi, Cezar Borgia zagarnął posiadłości Kościoła, ofiarowane Papieżowi przez cesarza Konstantyna. Zdobywszy miasta Faenza i Forli, ich prawowitych władców, ośmnastoletniego Astorra Manfredi i Katarzynę Sforza, którzy zaufali jego czci rycerskiej, wtrącił do rzymskiej fortecy św. Anioła. Zawarł traktat z ks. Urbino, Gwidobaldem di Montefeltro, aby tem łatwiej napaść na niego i zrabować go, jak to czynili rozbójnicy na gościńcach.
Jesienią 1502 r. wyruszył przeciw Bolonii, aby po zdobyciu tego miasta, uczynić zeń stolicę swych posiadłości. Strach ogarniał przywódców państw sąsiednich, rozumieli bowiem, że każdy z nich z czasem padnie ofiarą Cezara, i że ten, po zmiażdżeniu swych rywalów ogłosi się monarchą i autokratą Włoch.
28-go września wrogowie jego, a więc: Kardynał Pagolo, ks. Gravina Orsini, Vitellozzo Vitelli, Oliveretto da Fermo, Jan Paweł Baglioni, gubernator Peruzy, Antoni da Benaffro, wysłaniec zarządców Sienny i Pandoffo Petrucchi zjechali się w mieście Maggione i zawarli potajemny traktak przeciw Cezarowi. Vitelozzo Vitelli skłonił ich nawet do zobowiązania się przysięgą Hanibala: że zamordują, wtrącą do więzienia lub wygnają wspólnego wroga w ciągu roku.
Skoro tylko wieść o przymierzu, zawartem w Maggione, rozeszła się po Włoszech, przystąpiło do niego mnóztwo osób, pokrzywdzonych