Strona:Chopin- człowiek i artysta.djvu/012

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.

objął tam posadę profesora w Konserwatorjum i, zwyczajem amerykańskim zamieniając „sine ira“ jeden fach na drugi, zamiast dawać koncerty poświęcił się wyłącznie pracy teoretyczno-literackiej. Owocem tej pracy jest szereg studjów i szkiców estetycznych („Mezzotints in modern music“, „Overtones, a book of temperaments“, „Melomaniacs“, „Visionaries“, „Promenades of an Impressionist“) a dziełami o Chopinie i Liszcie na czele. Na kilka miesięcy przed śmiercią, która nastąpiła w r. 1921-ym, wydał interesującą autobiografję, p. t. „Steeplejack“.
Jeśli nie było danem Hunekerowi zostać wirtuozem pianistą, to bezwarunkowo przypadło mu w udziale wirtuozostwo stylu. Styl ten dla naszych, na romańskich wzorach zaprawnych gustów może nieco ekscentryczny, czasami swą bezceremonjalnością i pełną życzliwości ironją przypomina Dickensa; Huneker lubuje się z skrótach myślowych, w odległych i niespodziewanych przenośniach, ale przemawia jasno i wnosi przytem pewien nastrój pogody, optymizmu i tego młodzieńczego entuzjazmu, jaki cechuje duszę i umysłowość amerykańską wogóle. Bo też entuzjastą chopinowskim jest nadewszystko Huneker, entuzjastą, ale zarazem rzeczowym obserwatorem, który chciałby oczyścić atmosferę bezkrytycznych uwielbień, składanych twórcy Polonezów i Mazurków, przez oddanie należnego hołdu dziełom wielkim, a usunięcie w cień wszystkiego, co nie stoi w twórczości lub życiu Chopina na wysokości jego geniuszu. Wypowiada też Huneker walkę plotkom oraz „tradycją uświęconym“ legendom czy to o dzieła, ich powstawanie i wykonywanie, czy też gdy o osobę samego mistrza chodzi. Stronę biograficzną traktuje oryginalnie, starając się rysować życie Chopina jakby pospieszny szkic węglem; w szkicu tym znać jednak dłoń wprawnego rysownika, który mimo pewnej pobieżności daje dokładną