Strona:Bronisław Malinowski - Wierzenia pierwotne i formy ustroju społecznego.pdf/320

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

zależność rodziny od plemienia, przez jak proste sumacye czy juxtapozycye rodziny składają się na całość plemienną.
Całkiem inaczej z klanem. Gdybyśmy z plemienia usunęli wszystkie inne klany, pozostałby jeszcze klan jako grupa ludzi, ale przestałby istnieć, jako taki, jako jednostka społeczna, określona szeregiem funkcyi. Funkcye prawne, egzogamia stałyby się niemożliwe. Funkcye religijne, ceremonie kultu, tabu i funkcye rodowe straciłyby wszelki sens, gdyż posiadają go one tylko jako części całości. Istnienie więc klanu, jako takiego, zależy zasadniczo od współistnienia jego z innemi, podobnemi jednostkami, sposób zaś, w jaki klany łączą się w całość plemienną, nie jest bynajmniej sumacyą albo juxtapozycyą, ale integracyą w ścisłem słowa tego znaczeniu. Klan jest więc jednostką zależną, jest on tylko kółkiem w mechanizmie społecznym.
Ujmijmy w jedną całość, cośmy powiedzieli tu, oraz powyżej przy opisie morfologii klanu totemicznego. Zasadniczą właściwością ustroju totemicznego jest to, że jednostki totemiczne nie są niezależne, że są uzależnione od istnienia innych podobnych grup, z któremi integrują się na wyższą grupę, plemię; jednostki te są zupełnie równoważne, do siebie podobne i jednolite, i nie są ustawione w żadną hierarchię.
Albo innemi słowy i krócej jeszcze: w ustroju klanowym plemię podzielone jest na szereg równoważnych grup, uzależnionych nawzajem w swych funkcyach i spojonych temi funkcyami w całość plemienną.