Strona:Bronisław Malinowski - Wierzenia pierwotne i formy ustroju społecznego.pdf/275

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

właśnie tem, co Frazer uważa za klan. Klan więc nie jest nigdy w Melanezyi jednostką lokalną, lecz stanowi integralną część składową plemienia, o ile tą nazwą obejmiemy mieszkańców danej wyspy[1].
W Polinezyi klan pokrywa się albo z rodziną, albo z wioską. Ponieważ obie te grupy posiadają zawsze terytoryalną podstawę, klan więc jest jednostką lokalną i poddziałem plemienia[2].
Na Sumatrze klany nie są jednostkami lokalnemi, członkowie klanu są rozproszeni po całem terytoryum plemienia (Batta, Mandalaing)[3].
W Indyach u plemion, gdzie totemizm istnieje, klan jest także terytoryalnie rozproszony[4].
Afryka. Z pośród plemion afrykańskich, o których wiemy cośkolwiek w kwestyi tu poruszonej, plemię Herero posiada klany rozproszone po całem terytoryum[5], a więc będące oczywiście poddziałem plemienia.

U Beczuanów jednostką totemiczną jest „plemię“, grupa więc totemiczna jest jednostką terytoryalną. Te plemiona tworzą razem jedną całość wyższą, którąby nazwać można konfederacyą. Ponieważ jednak ta szersza grupa posiada wspólność językową, a poczęści i polityczną, można ją uważać za plemię i mówić o klanie, jako poddziale plemienia[6]. Jedność tych plemion okazuje się także i w tym fakcie, że wszystkie one czczą krokodyla[7].

  1. Codrington „The Melanesians“ str. 21 i następne.
  2. Turner „Samoa — str. 23 i nast., 67 i nast. i 172 i nast.
  3. Frazer II. str. 185 — 97
  4. Ibid. str. 218 — 335 passim.
  5. Ibid. str. 358.
  6. W. C. Willoughby „Notes on the Totemism of the Becwana“ J. A. J. XXXV str. 295 — 296 i str. 298 sqq.
  7. Ibid. str. 300.