Strona:Bronisław Malinowski - Wierzenia pierwotne i formy ustroju społecznego.pdf/271

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

nych wypadkach i jeżeli się nie zechce stosować scholastycznych sztywności i subtelności do materyału, który tego absolutnie nie znosi. Często też zdarza się, iż kilka grup mniej więcej samodzielnych łączy się w jedną szerszą grupę, w której zachowują one jednak względną niezależność. W tych razach może być kwestya co do nazwy owych grup szerszych.
Czy należy je nazywać konfederacyą plemion, czy też rozszerzyć do nich pojęcie plemienia tak, aby ten termin objął i te grupy zrzeszone? My tutaj używać będziemy wyrazu „plemię“ w drugiem najszerszem znaczeniu Wówczas też powyżej podane uogólnienie, że klany są zawsze częścią plemion, będzie posiadać znaczenie uniwersalne. Twierdzenie to nabierze jednak znaczenia dopiero wówczas, gdy jasno wykażemy, że te poszczególne klany, stanowiące części składowe plemienia (czy konfederacyi), związane są z sobą w organiczną całość, że spełniają w stosunku do siebie szereg funkcyi społecznych, które stwarzają między nimi istotną solidarność. Na ten więc punkt ogólny trzeba będzie zwrócić uwagę przy przeglądzie funkcyi społecznych klanu, gdyż dopiero takie dopełnienie nada istotną wartość morfologicznemu przeglądowi, który tu rozpoczynamy.
U każdego więc z ludów, poniżej wymienionych, będzie zarówno mowa o terytoryalnem rozmieszczeniu klanów, jak też o stosunku ich do plemienia.
Australia. W plemionach centralnych grupa lokalna składa się nie wyłącznie, ale przeważnie z członków tego samego klanu. Takich totemicznych grup lokalnych jest zazwyczaj kilka i są one rozsiane po całem terytoryum plemiennem. Widzimy więc, że podział terytoryalny i system totemiczny nie pokrywają się z dwu względów: przedewszystkiem jednostki lokalne nie są ściśle totemiczne, po