Strona:Benedykt Fuliński - Z historii naturalnej dzika.djvu/2

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.

Żyje w kilku gatunkach w lasach i na stepach Afryki środkowej. Są to świnie uważane z całej podrodziny za najpiękniejsze z postaci i najżywsze w ruchach. Rodzaj Jeleniaka (Babirussa Frisch) charakteryzują górne kły, które zamiast wychodzić wprost z pyska, przebijają podniebienie i wychodzą przez otwory górnej powierzchni ryja na zewnątrz. Jeleniak żyje na wyspach Celebes i na wyspach Moluckich. Rodzaj Guziec (Phacochoerus Cuv.) odznacza się dwoma brodawkowatymi naroślami na policzkach. Świnie te ze względu na swoją postać uchodzą za najbrzydsze z całej podrodziny. Zamieszkują kraje Afryki, na południe od Sahary leżącej. Rodzaj Puszczak (Hylochoerus Thom.) o maści wyłącznie czarnej, przebywający w tropikalnych puszczach Afryki, odznacza się wielkimi rozmiarami i wcześnie zanikającym trzecim zębie siecznym. W końcu rodzaj Świnia (Sus Linn.) najprymitywniejszy ze wszystkich rodzajów posiada cechy występujące przeważnie w naszym dziku, a częściowo w naszej świni domowej. Rodzaj ten zamieszkuje północną Afrykę, całą Europę, Azję i wyspy Azjatyckie. Wykazuje on wielką zmienność swoich gatunków oraz zdolność do wytwarzania rozmaitych ras lokalnych. Odnosi się to przede wszystkim do gatunków zamieszkujących wyspy, znajdujące się przy południowo-wschodnich krańcach azjatyckiego kontynentu.
Systematyka zoologiczna dzieli wszystkie gatunki przynależne do rodzaju lineuszowskiego (Sus Linn.) na trzy grupy:
1) na grupę o typie gatunku Świni brodawkowatej (Sus verrucosus, Müll. et Schleg.);
2) na grupę o typie gatunków Świni paskowanej (Sus vittatus, Müll. et Schleg.);
3) na grupę o typie gatunków Dzika (Sus scrofa, Linn.).
Za zasadę, wyróżniającą te trzy grupy przyjęto wysokość kości łzowej na brzegu oczodołowym oraz jakość przecięcia poprzecznego przez samczy dolny kieł. W rozpatrzenie tej zasady bliżej tu wchodzić nie będziemy.
Przedstawiciele grupy gatunku świni brodawkowatej jest Sus verrucosus. Grupa świni brodawkowatej charakteryzuje się tym, że uwłosienie młodocianych form jest słabo zaznaczone a na twarzy występują brodawki, którym odpowiadają kostne szorstkości na kościach nosowych. Łuk jarzmowy wystaje znacznie i jest w pewnym stopniu nabrzmiały. Jest to forma wyspowa, reprezentowana tylko