Strona:Abramowski-braterstwo-solidarnosc-wspoldzialanie.pdf/34

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

„Gmina mianuje i zwalnia naczelników grup robotniczych. Są oni odpowiedzialni za pracę, wykonywaną przez grupę. Ale muszą też posiadać władzę kierowania pracami członków i wymierzania kar dyscyplinarnych członkom leniwym i krnąbrnym, z zastrzeżeniem dla tych ostatnich prawa wnoszenia skarg przed organa porządku. Te same środki musiałyby też być praktykowane, gdyby gmina sama kierowała pracami swych członków, bez pośrednictwa grup robotniczych. Dopiero gdy ludowe państwo pracy przyjmie zupełnie ustalone formy, będzie można przekształcić grupy robotnicze w więcej demokratycznym duchu” (ss. 291—293). W ogóle „porządek pracy społecznej byłby zadaniem organizacji publicznej; inicjatywie prywatnej pozostawiono by bardzo ograniczone pole działania. Tym więcej — zapewnia zagadkowo Menger — rozwinęłaby się ona w dziedzinie moralności” (!) (s. 165).
To ograniczenie wolności jednostek bynajmniej jednak nie zabezpiecza równości ekonomicznej. Menger, zwolennik i prawodawca,, państwa ludowego”, zastrzega to wyraźnie. „W ludowym państwie pracy — mówi on — będą zawsze istniały przeciwieństwa, które niemożliwym uczynią gruntowne zrównanie wszystkich obywateli pod względem ekonomicznym. Tu należy przede wszystkim zaliczyć przeciwieństwo pomiędzy panującymi a podwładnymi, albo, jeżeli się woli, pomiędzy zawiadującymi a zawiadywanymi, które w ludowym państwie pracy wystąpi w jeszcze ostrzejszej formie, aniżeli w dzisiejszym ustroju społecznym, ponieważ działalność jego obejmie całą dziedzinę ekonomiczną. Doświadczenie wszystkich czasów uczy nas jednak, że rządzący korzystali zawsze ze swej przewagi, aby zapewnić sobie uprzywilejowane pod względem gospodarczym stanowisko życiowe” (s. 95).

    konkurencji i zagwarantowania pełnego zatrudnienia. Autor słynnego „hasła” myśli lewicowej: „Od każdego wedle jego możliwości (zdolności), każdemu wedle potrzeb”. Ferdinand Lassalle (1825—64) — wybitny niemiecki działacz socjalistyczny, uznawany za prekursora socjaldemokracji (pokojowa i demokratyczna droga do socjalizmu zamiast rewolucji i „dyktatury proletariatu”), twórca pierwszej w historii partii robotniczej — Powszechnego Niemieckiego Związku Robotniczego (przyp. redaktora książki).