- jeżeli produkcja kooperatywna nie zdoła pokryć całkowitego zapotrzebowania. Dlatego coraz to większy rozwój produkcji kooperatywnej będzie szedł w parze z kurczeniem się produkcji kapitalistycznej. Bankrutujące wskutek tego procesu przedsiębiorstwa kapitalistyczne będą wykupywane przez kooperatywy i zamieniane na przedsiębiorstwa kooperatywne[1].
Warto przywołać kilka opinii, które unaocznią nam znaczenie autora Socjalizmu a państwa w ówczesnym ruchu spółdzielczym. Najwięcej tego rodzaju uwag pozostawiła znana pisarka Maria Dąbrowska, związana wówczas bardzo mocno ze spółdzielczością jako jej entuzjastka i utalentowana popularyzatorka. Pisała ona: „Poznałam Edwarda Abramowskiego i jemu to, jak wielu innych ludzi, jak cała Polska, zawdzięczam moje prawdziwe, duchowe zetknięcie się z kooperacją. [...] na skutek zainteresowania się jego dziełem w ogóle, przeczytałam także dwie jego sławne prace — Idee społeczne kooperatyzmu i Kooperatywa jako sprawa wyzwolenia ludu pracującego. Olśniły mnie. Czy te rzeczy są tłumaczone? Czy rozeszły się w setkach tysięcy egzemplarzy? Są to przecież jedne z najlepszych na świecie prac, poświęconych propagandzie idei”[2]. Piętnaście lat później uzasadniała taką opinię: „Znam dość dobrze zagraniczną literaturę spółdzielczą. Góruje ona nad naszą nie tylko wielkim zmysłem rzeczywistości, lecz również polotem twórczej myśli oraz elegancją formy. Ale nawet śród tej świetnej literatury, zwłaszcza francuskiej i angielskiej, szczupłe rozmiarami spółdzielcze dziełka Abramowskiego nie tracą nic na blasku i mogą się zaliczać do najpiękniejszych rzeczy, jakie w ogóle o spółdzielczości zostały napisane”[3]. W jeszcze innym miejscu dodawała: „Abramowski nie tylko pokochał spółdzielczość,
- ↑ Oskar Lange, Idee społeczne Edwarda Abramowskiego, Wydawnictwo Poznańskiej Biblioteki Anarchistycznej, Poznań 2005, ss. 26—29. Jest to „piracki” reprint fragmentu pracy Langego pt. Socjologia i idee społeczne Edwarda Abramowskiego z roku 1928.
- ↑ Maria Dąbrowska, Wspomnienie, „Społem!” nr 20/1931, 15 października 1931, Rok XXV.
- ↑ M. Dąbrowska, O kilku pionierach polskiej spółdzielczości, w: tejże, Pisma rozproszone, tom I, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1964, s. 175. Pierwotnie tekst ukazał się w piśmie „Młody Spółdzielca” nr 5, styczeń 1946.
