Strona:Abramowski-braterstwo-solidarnosc-wspoldzialanie.pdf/253

 W części krytycznej propagował w niej hasło powszechnego bojkotu instytucji i struktur władzy zaborczej — od niepłacenia podatków, przez odmowę odwoływania się do carskich sądów, po nieposyłanie dzieci do szkół państwowych — aby w ten sposób wywalczyć wolność narodową i swobody obywatelskie. Pozytywny aspekt programu to natomiast wezwanie do oddolnego tworzenia kontrinstytucji, opartych na pomocy wzajemnej, braterstwie i współpracy. Własne polubowne sądy, niezależne placówki oświatowe, formacje samoobrony ludowej dla pilnowania ładu publicznego, kasy oszczędnościowopożyczkowe — wszystko to nie tylko miałoby wedle zamysłu autora doprowadzić do krachu moskiewskiego panowania nad Polską, ale także stworzyć zręby niepodległości, która przybrałaby w sferze społecznoustrojowej postać szeroko rozwiniętej demokracji i samorządności, autentycznego społeczeństwa obywatelskiego, zaś w kwestiach gospodarczych model ów cechowałby się egalitaryzmem, uspołecznieniem (nie upaństwowieniem!) własności środków produkcji oraz partycypacją ogółu obywateli w kształtowaniu procesów ekonomicznych.
 Drugim ważnym tekstem Abramowskiego z okresu współpracy z PZL była opublikowana w roku 1906 Nasza polityka. Tym razem wydana pod egidą PZL, w znacznej mierze powtarza tezy Zmowy... o bojkocie instytucji zaborczych jako drodze do odzyskania niepodległości, jednak posiada o wiele bardziej rozbudowaną część poświęconą propozycjom pozytywnym. W rozdziale Jak wzmocnić swoje siły?, Abramowski propaguje „spółki gospodarskie”, czyli spółdzielnie rolnicze o charakterze handlowym, przetwórczym i produkcyjnym. Oprócz tego ważny jest rozwój spółdzielczości spożywców dla ogółu ludności, który wyeliminuje wady handlu prywatnego. Jeszcze inna istotna dziedzina spółdzielczości, którą propaguje Abramowski w Naszej polityce, to kooperatywy pożyczkowo-oszczędnościowe, które umożliwiają pomnażanie kapitałów oraz wykorzenienie lichwy i związanego z nią ubożenia chłopów. Czwartym kluczowym rodzajem samoorganizacji są związki zawodowe robotników rolnych (folwarcznych) i służby dworskiej, które mają za zadanie zadbać o wiejskich pracowników najemnych. Wszystkie te inicjatywy powinny tworzyć federacje na poziomie ogólnokrajowym, natomiast głównymi „oczkami” ustroju społecznego miałyby