Wybitny uczony, który na następnych kartkach tej broszurki porusza jedną z najważniejszych zagadnień ludzkości, jest zawołanym rzecznikiem tych, którzy wychodząc z założeń przyrodniczo-logicznych i ulegając konieczności społeczno politycznej, rozpoczęli i prowadzą wojnę z alkoholizmem i — co za tem idzie, wogóle używaniem alkoholu. O ile początkowo zwalczano alkoholizm jedynie powierzchownie ze względu li tylko na samą osobę i rodzinę pijaka, o tyle teraz walka przeciw alkoholowi jest daleko idącą robotą kulturalną, której celem — przekształcenie społeczne i duchowe narodu i stworzenie lepszych warunków rozwoju na przyszłość.
Dopiero z punktu widzenia hygieny rasowej, powstałej z poczucia wzajemnej zależności wszystkiego istniejącego i odpowiedzialności człowieka za przyszłość swego rodzaju, nabrał ruch abstynencki pełni doniosłości. To wysunęło go ponad pieczę o zdrowotność poszczególnych indywiduów i ponad moralizatorskie kazania pozbawione naukowej podstawy. Nikt nie jest bardziej uprawniony do zabierania głosu w tej kwestyi jak Forel, który jako samodzielny i głęboki przyrodnik, jako doświadczony lekarz chorób nerwowych i psychjatra, jak również jako pionier każdego dążenia, mającego dobro ludzkie na celu, łączy wszelkie warunki dla pomyślnej działalności na tem polu. Jego tak jasne i ścisłe przedstawienie istoty zapłodnienia, jak również udowodnienie szkodliwej „blastophthorycznej“ działalności alkoholu, musi być dla każdego interesującego się nauką, dziełem niepospolitej wagi. Wprawdzie opis wstępny nie nadaje się do powierzchownego czytania, ale czytelnik, który przezwycięży trudności tam spotkane, zostanie nagrodzony rozjaśnieniem i pomnożeniem swej wiedzy.
Zrozumiałem jest, że Robotniczy związek abstynentów przypisuje skutkom alkoholizmu znaczniejsze gospodarczo-społeczne znaczenie, niż to, jakie pobieżnie traktuje ta broszura. Również dałoby się więcej powiedzieć o „ideologicznem“ objaśnieniu duchowego zastoju u narodów wyznających islam, zastoju, spowodowanego ich wiarą w przeznaczenie, którą dzielą z nimi hiszpańscy Maurowie i Saraceni w Sycylii. Wreszcie możnaby dyskutować nad wprowadzoną przez Forela teoryą upadku narodów nowożytnych i konkurencyę rasową. Jednakowoż pozwólmy mu mówić samemu, a swobody zdania czytelnikowi on nie odmówi.
