i stąd znowu po długiej przerwie dnia siódmego listopada 1541 r. wystosował list do swego mecenasa gnieźnieńskiego[1].
Nie liczył jednakże Niger wyłącznie na łaskę panów, nie trawił bezczynnie żywota na dworach magnatów, lecz pracował wedle możności, zajmując się nauczaniem młodzieży najpierwszych rodzin: »Ze szkoły jego — mówi król Zygmunt August w dyplomie z r. 1566 — wyszli jak z wnętrza konia trojańskiego różni synowie magnatów, którzy następnie otrzymali najwyższe dostojeństwa i zasiedli wraz z nami u steru Rzeczypospolitej«[2].
Lecz nauczycielskie zajęcia nie zadowalały ambicyi Nigra: marzył on o dalszych studyach uniwersyteckich, myślał o zawodzie lekarskim, pragnął posiąść stopień doktora medycyny. Zebrawszy tedy własne fundusze i wsparty przez kilku łaskawych dobrodziejów, między nimi może i przez Kilowskiego, którego prosił o pomoc we wymienionym liście z d. 7. listopada 1541 r.[3], wyruszył do Padwy. Kiedy opuścił ojczystą ziemię i kiedy się zapisał w poczet słuchaczów sławnej włoskiej wszechnicy, nie jest wiadomem; w zebranym dotychczas w Padwie przez uczonych naszych materyale nie mieści się żadna o tem wzmianka; z listu wymienionego wnosić można, że nastąpiło to w zimie r. 1541/2. Odszukano zaś w Padwie zapiski, świadczące o wyniku akademickich studyów Nigra: w sobotę dnia 5. kwietnia 1544 r. ukończył on egzamin i w tymże dniu odbył promocyę na doktora in artibus et medicina[4].
- ↑ Wydany poniżej; miejscowość wyraźnie podana: ex Poznania.
- ↑ Por. poniżej str. 11, uw. 1. (
tutaj przypis 35.)
- ↑ Por. słowa: Cupio sciat R. D. V., me hac hieme ad Italiam studiorum causa profecturum esse subsidio quorundam bonorum virorum et propriis quoque impensis. Hic peto consilium et auxilium etc.
- ↑ Por. wypis z Atti del Collegio fil. e medici 1536—1548 u Windakiewicza na przyt. m. str. 160: 1544. IV. 5. Examen in artib. et med. Stanislai Chroscesii Nigri Ciechanoviensis Poloni sub prom. Ioh. Bapt. Montano i t. d. W tomie I. Doctorati (w Archivo Vescovile di Padova) odnalazł ks. prof. dr. Fijałek, skrzętny zbieracz materyałów: Polonia apud Italos scholastica, następującą wiadomość, którą dzięki jego koleżeńskiej uprzejmości zamieścić tutaj mogę: »Die sabbati 5 mensis aprilis 1544 de nomine Reverendissimi Domini in ar[tibus] et me[dicina].
D. Stanislaus niger
crosceuio f(ilius) q(uondam) D. Jo. pullonus
mienionym rękopisie petersb. Lat. XVII. Fol 59. Por. rozprawę moją o Janickim str. 72, uw. 3. — List ten podał w całości Wierzbowski w świeżo wydanych Materyałach do dziejów piśmiennictwa polskiego i biografii pisarzy polskich (Warszawa 1900) I. 78 i ogłosił tamże i inne jeszcze listy Janickiego i Kmity do Kilowskiego, zachowane w rękopisie petersburskim, i to jako całkiem nieznane, jako zupełne nova, chociaż z listów tych w książce o Janickim korzystałem pilnie, wysnułem wszystkie wnioski możliwe i podałem wyciągi, mniej obszerne lub obszerniejsze, lub nawet tekst zupełny, jakoto tekst listu Kmity z d. 22. maja 1537 na str. 39 w uw. 1.
