Strona:Świat R. I Nr 3 page 15.png

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

Przedewszystkiem ulicę tę można wspaniale zornamentować szeregiem wiszących ogrodów mniejszego rozmiaru w tym samym rodzaju, jak to mamy na Zamku i pod całem Starem Miastem.
Dalej nad rzeką pomiędzy pierwszym a trzecim mostem rozwiną się bulwary w dalszym ciągu, a nadto możnaby tu w sąsiedztwie trzeciego mostu wyodrębnić odrębną przestrzeń — w formie koła lub oktogonu — dla postawienia całego kompleksu wielkich i pięknych gmachów. Gmachy te stanowić będą osobną dzielnicę — jak to widać na rysunku 1-szym.
Koło to (lub oktogon — podzielone na ośm łuków — otwierałoby się bramą (A) ornamentacyjną, jak np. Porta del Popolo w Rzymie, zwróconą ku miastu, w stronę Alei Jerozolimskiej. Wprost bramy — na górnej stronie koła (B) — mieści się budynek w stylu greckiego Akroolu, o pięknych kolumnach szerokich schodach, wielkie Athaeneum, Biblioteka publiczna, odrębna od uniwersyteckiej, książnica w wielkim stylu.
W punktach C i D stać będą dwa muzea, których styl niechaj będzie w typie florenckich Uffizi. Z jednej strony mieścić się będzie muzeum sztuk pięknych, z drugiej — muzeum historyczne XIX wieku.
W punktach E i F znów staną dwa symetryczne gmachy o wielkich kopułach renesansowych, na wzór dawnego gmachu Staszyca, akademia nauk i literatury, oraz instytucya typu Urania wraz z muzeum nauk przyrodniczych i centralną salą odczytów publicznych.
Nakoniec w punktach G i H — w sąsiedztwie bramy mieścić się będą naprzód wielkie Athletikon — gmach zjednoczonych towarzystw sportowych i sokolskich; z drugiej strony dom mieszkalny wszystkich osób, zatrudnionych w powyższych instytucyach. Wolne łuki wielkiego koła zostaną zadrzewione i wytworzą cieniste planty. — Również zazielenioną zostanie środkowa przestrzeń koła, podzielona na cztery gazony, a na każdym gazonie piękny wodotrysk. W samem centrum koła stanie wielki monument — mianowicie trójposąg — pomnik trzech wieszczów.
Na całej tej przestrzeni nie powinno być żadnych sklepów. Mimochodem tu zaznaczę, że w Warszawie niema ani jednej dzielnicy, gdzieby nie było sklepów, a przynajmniej małych sklepików z wiktuałami. Taką dzielnicę bezhandlową należy stworzyć w przyszłej Warszawie.
Wielkie to koło, stanowiące niby Ateny w Warszawie — będzie niewątpliwie jednym z najpiękniejszych punktów. Pozatem Warszawa powinna mieć rozmaite piękne gmachy publiczne, jako to: Centralny Dworzec kolei żelaznych, którego projekt już istnieje; Centralny gmach Poczty i Telegrafu, w szlachetnym gotyku, zdobny np. w symboliczne posągi pięciu części świata; wielki Ratusz miejski właściwy miastu samorządnemu; centralny gmach Elektryczności, w kształcie fantastycznego pałacu np. na wzór Trocadéro, dalej teatry i tym podobne.
W każdej dzielnicy powinny być halle targowe, podług jednego ogólnego typu budowane; takie bazary np. są wskazane między innemi na placu Św. Aleksandra, na Lesznie naprzeciw Solnej i t. d.
W każdej dzielnicy powinny być zarządy cyrkułowe, o których wspominaliśmy; dalej Domy Ludowe, jak się to projektuje, t. j. zakłady przeznaczone dla rozrywki szerokich warstw, gdzie będą sale ku zaba-