Strona:Świat R. I Nr 11 page 10 1.png

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.
Obrazy Michała de Lauransa.

„W postaci człowieka nie tylko siła lub wdzięk nas zachwyca, ale z niej ta niepojęta zagadka, ta niedocieczona tajemnica — dusza ludzka — do nas przemawia".
Rodakowski.

W salonach Krywulta obecnie mieszcząca się wystawa portretów Michała de Lauransa, doskonale charakteryzuje talent tego artysty, jednego z najzdolniejszych warszawskich malarzy. Spotykamy tam rozmaite rodzaje portretu — widzimy że autor postaci przez siebie odtwarzane doskonale rozumie, że każdej inne tworzy otoczenie, innem światłem oblewa, wszędzie inny gest — inny moment chwyta.
Jeśli wśród dwudziestu paru płócien zawsze postać ludzką, i zawsze prawie tylko do kolan widzianą — znajdujemy frapującą różnorodność, spotykamy coś nowego, coś co nas ku tym obrazom pociąga — to już jest zasługą autora nie małą i wielkiego uzdolnienia świadectwem. Laurans jest przedewszystkiem wybornym rysownikiem, znać, że przebył lata nauki u takich mistrzów jak: Benjamin Constans, Lefebre i inni malarze francuscy. Znać też wpływ Velasquez'a, sposób patrzenia na naturę, styl malarski, rodzaj pojęcia portretu — tego wszystkiego nauczyło Lauransa „Prado“ madryckie — to najwspanialsze muzeum świata, jedyne muzeum powstałe, że tak powiem, od razu, z woli monarchy — a gustu Velasquez'a — największego iberyjskiego malarza. To też u naszego artysty od razu widać „dobrą szkołę"!! Niema tu ani śladu dyletantyzmu, tak często spotykać się dającego nawet u najlepszych naszych malarzy. — Sztuka Lauransa jest często echem epok minionych; to go chroni od niebezpiecznego nieraz pseudo-nowatorstwa, lub brnięcia po omacku wśród olbrzymich trudności, jakie malarstwo z sobą niesie.. wszakże „język plastyczny" stworzony przez geniuszy w sztuce, stał się na zawsze własnością wszystkich artystów.
Ktoś słusznie zauważył, że: namalowanie głowy ludzkiej dobre, żywe, plastyczne — jest tem w malarstwie, czem w wojskowości „marsz paradny“ — jest czemś, co wtedy tylko zadawalnia, jeśli jest zupełnie dobre, skończone...
Po wszystkie czasy dobry portret miał ogromne artystyczne i kulturalne znaczenie; wszakże najmniejszy z portretów Rembrandta nieraz więcej nam mówi o portretowanej postaci, niż całe foliały opisów współczesnych —