Słownik etymologiczny języka polskiego/kabat

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
<<< Dane tekstu >>>
Autor Aleksander Brückner
Tytuł Słownik etymologiczny języka polskiego
Wydawca Krakowska Spółka Wydawnicza
Data wyd. 1927
Miejsce wyd. Kraków
Źródło Skany na Commons
Indeks stron
Strona w Wikisłowniku Strona w Wikisłowniku

kabat, ‘wierzchnia suknia obcisła’; więc i nazwa ‘kłody, więzienia’ (w kabat wsadzał pan chłopa-przestępcę); ‘suknia żołnierska’, Waffenrock (wapanrok w dawnej polszczyźnie); przekabacić, ‘przestroić, przeciągnąć na swoją stronę’. Słowo czeskie (również w znaczeniu ‘więzienia, kłody’) i polskie, dostało się w 16. wieku i do Moskwy. Wywodzą je z bizant. grec. kabadēs, ‘suknia’, ależ Grek wymawiał b jak w; istotnie też południowosłow. kawad (bułg. serb.), z nowogrec. kabadi przejęto; dawne kabadēs wywodzili Grecy z pers. kaba, ‘płaszcz’. Nasz kabat więc nie stąd, lecz z Zachodu chyba przywędrował, w 16. wieku ogólnie znany (w obu znaczeniach, ‘sukni’ i ‘kłody’); Kabatkami, w odróżnieniu od Kaszubów, zowią nadłebskich Pomorzan, od stroju. I na Zachodzie niemasz odpowiedniego słowa z b, jest tylko z p, mianowicie od łac. cappa, ‘kapuza’, ‘płaszcz’, capatus, ‘ubrany w kapę’, z czego włos. cappotto, franc. capot; nasza kapota bezpośrednio z niem. Kapote. Wywód kabatu samego nastręcza więc trudności pewne.