Rozrywki Naukowe/Twardość
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Autor | |
| Tytuł | Rozrywki Naukowe |
| Wydawca | Jan Fiszer |
| Data wyd. | 1910 |
| Miejsce wyd. | Warszawa |
| Tłumacz | Jan Harabaszewski |
| Źródło | Skany na Commons |
| Inne | Cały tekst |
| Indeks stron | |
Wiadomo, że jedno ciało jest twardsze od drugiego, gdy może rysować to ostatnie. Kawałek szkła daje kresę na marmurze, djament — na szkle; szkło jest więc twardsze, niż marmur, djament — twardszy, niż szkło. Ostrze stalowe noża lub scyzoryka rysuje miedź, stal zatym jest twardsza od miedzi.
Nie jest rzeczą niemożliwą przebić miedzianą monetę igłą, daleko twardszą niż moneta. Zagadnienie początkowo wydaje się nie do rozwiązania, jeżeli usiłować wbić igłę w monetę, jak zrobiłoby się i gwoździem przy wbijaniu w deskę, niechybnie przy każdej próbie igła złamie się, ponieważ stal, chociaż bardzo twarda, odznacza się wielką kruchością. Ale gdy sztucznie uda się utrzymywać igłę w położeniu prostym i sztywnym ponad monetą, można młotkiem wbić igłę w miedź. Wystarcza, dla zapewnienia powodzenia, wprowadzić igłę w korek jednakiej z nią wysokości, igła, trzymana w prawdziwej pochwie z drzewa, nie przechyla się w żadnym kierunku i można uderzać w nią energicznie zgodnie z osią jej bez obawy złamania. W tych warunkach umieść igłę z korkiem na monecie, położonej na główce nitownicy albo na stole z drzewa, którego uszkodzić nie obawiasz się, weź dobry młotek ślusarski, dość ciężki, i uderzaj energicznie w korek. Figura 11 wskazuje sposób układu doświadczenia. Główka
nitownicy przedstawiona w przecięciu. Jeżeli uderzenia skierowane bardzo zręcznie i silnie, igła przebije monetę.
Igła wykazuje znaczną zdolność przylegania do monety przebitej i nie zdołanoby jej wyciągnąć z pochwy.
