Praktyka bałtycka na małym jachcie/Prognozy pogody
| <<< Dane tekstu >>> | |
| Autor | |
| Tytuł | Praktyka bałtycka na małym jachcie |
| Wydawca | Wydawnictwo Ryt |
| Data wyd. | 1995 |
| Druk | Drukarnia „RYT” |
| Miejsce wyd. | Gdańsk |
| Źródło | Skany na Commons |
| Inne | Cały tekst |
| Indeks stron | |
Korzystanie z prognoz pogody uważam za wstępny warunek bezpiecznej żeglugi morskiej. Często się mówi „tylko bez warunków wstępnych”. O ile zamierzeniem moim było, aby książka ta okazała się przykładem szacunku dla każdego spojrzenia — tu muszę zaprezentować całkowite nieprzejednanie. Powiedzą mi starzy kapitanowie — „kiedyś nie było żadnych prognoz i żeglowaliśmy”. Oczywiście, że można ślepo wierzyć obserwacji barometru i nieba. Trzeba się jednak na tym patrzeniu znać bardzo dobrze, co nie wyklucza wystąpienia staroświeckiego zaślepienia. Każdy z nas powinien wykorzystywać wszelkie możliwe sposoby aby zawężać margines ryzyka wypuszczenia się na morze w małej łupince. Jeżeli tego zaniedbujemy — naruszamy doktrynę „dobrej praktyki morskiej”, na którą zawsze powołuje się Delegat Ministra. O tym jak ważne są dla żeglugi okrętowej prognozy pogody — świadczy mnogość ich emisji i różnorodnych środków technicznych do ich propagowania. Prognoz nie opracowuje się dla naszych jachcików. Tych prognoz oczekują duże statki. A więc jeśli one — to my po trzykroć.
Prognozy pogody i komunikaty ostrzeżeń nawigacyjnych docierają do odbiorców w różnej formie. Najpopularniejsze z nich to radiowe komunikaty meteorologiczne nadawane przez stacje broadcastingowe, czyli normalne rozgłośnie — emitujące foniczne programy słowne i muzyczne. Najczęściej są to dalekosiężne stacje fal długich — na przykład Polskie Radio. Program I 225 kHz lub Danmarks Radio 245 kHz. Informacje meteorologiczne retransmitowane też bywają przez regionalne rozgłośnie miast nadmorskich w paśmie fal ultrakrótkich.
Do słuchania tych prognoz, wystarcza zwyczajny, czterozakresowy odbiornik turystyczny lub samochodowy. W przypadku prognoz stacji zagranicznych — przydatnym jest radiomagnetofon, pozwalający na kilkakrotne odtworzenie obcojęzycznego komunikatu. Nie należy zabierać na morze radioodbiorników przestrojonych do odbioru „polskiego UKF” 67-74,5 MHz. Polska odchodzi od standardu radiowego OIRT i coraz częściej wykorzystywane jest „zachodnie pasmo UKF” 88 do 107 MHz. W Niemczech i krajach skandynawskich radiostacje UKF nadają właśnie w tym paśmie. W okresie przejściowym, do czasu całkowitego zarzucenia przez polskie radiostacje pasma 67-74,5 MHz — radioodbiornik nie przestrojony musi używać konwertora, pozwalającego na odbiór w paśmie OIRT. Konwertor (aktualna cena 75 tyś. zł (1993) włącza się pomiędzy antenę a odbiornik. Spotyka się radioodbiorniki, fabrycznie wyposażone w oba pasma UKF. W trakcie pisania tej książki Gdańsk, Koszalin i Szczecin rozpoczęły próbną emisję w paśmie 88 do 107 MHz.
Moje doświadczenia w tej materii dotyczą tylko polskiego, samochodowego odbiornika „Safari 4” — wbudowanego w trzech ostatnich „Milagrach” oraz sporadycznie zabieranego (w rejsy
Rys.20.1 Jachtowy radioodbiornik „Siemens” RK 651 — dysponuje 15 zakresami fal długich, średnich i ultrakrótkich oraz 12 zakresami fal krótkich.
Droższym radiodbiornikiem jest 27 zakresowy aparat „Siemens” RK 651 (Rys.20.1), produkowany specjalnie dla żeglarzy. Praktycznie można na nim wszystkiego się dosłuchać, nie wyłączając radiowozów policyjnych, morskiego UKF i CB Radia. Nie jest to urządzenie duże (292 x 161 x 60 mm) a cena w niemieckim sklepie żeglarskim „A.W. Niemeyer” wynosi 350 DM.
Przeszło dwa razy droższym urządzeniem, z czterema stałymi kwarcami, jest „Naviscope” SEQ 804 — przystosowanym do odbioru „Kiel Radio”, „Norddeich Radio”, „Rugen Radio” i „Deutsch-landfunk” (lub „Schveringen Radio”) w SSB.
Innym sposobem docierania prognoz do zainteresowanych jest telewizja. W żegludze jachtowej korzystać z niej możemy raczej podczas postoju w porcie. Szczególnie cenną zaletą tych komunikatów jest wgląd do generalnej mapy synoptycznej całego kontynentu oraz poglądowego obrazu zachmurzenia, opracowywanego na podstawie zdjęć satelitarnych. Są to oczywiście rozległe schematy ale pozwalają na szybkie zorientowanie się w skali „makro”. W przypadku lokalnego, gdańskiego programu telewizyjnego — mamy okazję skonfrontować prognozy IMiGM z prognozami Biura Hydrologicznego Marynarki Wojennej.
Radioodbiorniki i małe turystyczne telewizorki korzystać mogą z uniwersalnych „talerzowych” anten mocowanych do kosza rufowego. Polskie anteny typu „Glomex” (cena 600 tyś. zł w 1993) umożliwiają odbiór telewizyjny bez względu na ustawienie jachtu względem kierunku, skąd nadchodzi sygnał. Produkowana w Andrychowie, aktywna antena szerokopasmowa „Sky Plus” o średnicy 300 mm zasilana jest z akumulatora jachtowego lub z zasilacza sieciowego (podczas postoju w porcie). Część aktywna anteny i wzmacniacz antenowy, umieszczone wewnątrz plastikowego, hermetycznego dysku zasilane są 75 ohmowym kablem koncentrycznym, którym jednocześnie przesyłany jest sygnał do odbiornika. Prawidłowość działania anteny sygnalizowana jest w sposób ciągły przez świecenie kontrolnej diody, Sygnały do różnych odbiorników rozdzielane są za pośrednictwem specjalnego elementu. Zysk energetyczny anteny wynosi 30 do 40 db. Impedencja wyjściowa — 75 ohm. Zakres stosowania: od 1 do 60 kanału, z wyłączeniem kanałów od 13 do 20. Postulowana adaptacja polegałaby na zastąpieniu galwanizowanych uchwytów montażowych, wykonanych z normalnej stali — uchwytami ze stali kwasoodpornej. Cena oryginalnej anteny włoskiej (chyba nie lepszej) jest pięciokrotnie wyższa.
Rys. 20.2. „Talerzowa” antena telewizyjno-radiowa nie reaguje na halsówkę
Profesjonalny przekaz komunikatów meteorologicznych, ostrzeżeń sztormowych i nawigacyjnych zaczyna się od radiotelefonu UKF pasma morskiego. Informacje nadawane są przez publiczne stacje brzegowe oraz stacje państwowych administracji morskich. Polskimi przykładami są radiostacje „Gdynia Radio” oraz „GUM Radio”. Zasięgi tych stacji zazwyczaj nie przekraczają rejonu żeglugi przybrzeżnej.
Kolejnym źródłem informacji pogodowych jest jachtowa radiostacja pośredniofalowa ale temat ten przekracza zainteresowanie armatorów małych jachtów ze względów oczywistych.
W ten sposób dochodzimy do skrótowego omówienia radioteleksów pogodowych „Navtex”. Jest to obecnie najwygodniejszy system uzyskiwania prognoz pogody, ostrzeżeń nawigacyjnych i sztormowych oraz informacji dotyczących akcji ratowniczych. O skuteczności tego systemu świadczy wprowadzenie (od dnia 1 sierpnia 1993 roku) obowiązku wyposażenia każdego statku powyżej 300 BRT w radioteleks pogodowy. System prognoz radioteleksowych obejmuje całą powierzchnię Morza Bałtyckiego, podobnie jak i innych uczęszczanych szlaków wodnych w odległości do 200, miejscami do 400 Mm od brzegów. Odbiór komunikatów, który jest automatyczny (z możliwością programowania) zapewnia: bezobsługowy, całodobowy nasłuch, wydruk odebranych komunikatów, kontrolę błędnie odebranych komunikatów, selekcję odebranych komunikatów według programu wynikającego z zainteresowania nawigatora. Do propagacji komunikatów „Navtex” wykorzystuje się wąskopasmową radiotelegrafię dalekopisową w trybie FEC. Na wszystkich obszarach transmisja odbywa się na tej samej częstotliwości 518 kHz. W celu uniknięcia interferencji komunikatów z dwóch różnych stacji wprowadzono ich podział czasowy oraz ograniczono moc nadajników do poziomu niezbędnego dla odpowiedniego zasięgu. Komunikaty przekazywane są w języku angielskim. Poszczególne narodowe administracje morskie (ze względu na kłopoty językowe rybaków) mogą nadawać komunikaty w swoich językach ale na częstotliwości 490 kHz.
Każdy komunikat „Navtex” poprzedzany jest nagłówkiem, składającym się z 4 znaków. Pierwszy znak jest literą określającą stację danego obszaru. W przypadku Bałtyku będą to: litera „H” (Stockholm, z nadajnikiem w Zatoce Botnickiej), litera „U” (Tallinn) oraz litera „J” (Stockholm, z nadajnikiem usytuowanym na NW od Bornholmu). Drugą literą jest oznaczenie klasy komunikatu: litera „A” to ostrzeżenia nawigacyjne, litera „U” to ostrzeżenia meteorologiczne, litera „D” to informacje SAR, litera „E” to prognozy meteorologiczne, litera „G” to komunikaty dotyczące systemu DECCA, litera „K” to komunikaty dotyczące elektronicznych pomocy nawigacyjnych, litera „L” to suplementy do ostrzeżeń nawigacyjnych „A”, litera „Z” to po prostu brak komunikatów. Literowych oznaczeń różnych rodzajów komunikatów jest więcej ale nie dotyczą one naszej żeglugi. Ostatnie dwa znaki nagłówka to cyfry, stanowiące numer komunikatu od 01 do 99. Później numeracja zaczyna się od nowa.
Rys. 20.3. Radiostacje systemu ostrzeżeń „Navtex” na Morzu Bałtyckim
Odbiorniki „Navtex” pozwalają na zaprogramowanie selekcji nie interesujących nas komunikatów. System ten jednak jest na tyle rozważny, że nie pozwoli nam zignorować komunikatów „A”, „B” i „D”. Odbiorniki „Navtex” produkowane są przez szereg firm, w różnych modelach i z różnym oprzyrządowaniem pomocniczym.
| radiostacja | identyfikator | czas nadawania UTC |
| Stockholm-B | H | 0000 0400 0800 1200 1600 2000 |
| Tallin | U | 0030 0430 0830 1230 1630 2030 |
| Stockholm-G | J | 0330 0730 1130 1530 1930 2330 |
Generalnie dzielą się na urządzenia z wydrukiem na taśmie papierowej oraz urządzenia, w których treść komunikatu ukazuje się na sześciocalowym monitorku. Do pierwszych, tych droższych należą na przykład „Navtex‑2” firmy LO‑KATA (Rys. 20.4), „RS 6100” firmy SHIPMATE czy „NCR‑300A firmy RAYTHEON. Ich ceny oscylują wokół mało dostępnej dla żeglarzy kwoty 30 mln zł (1993).
Rys. 20.4. Radioteleks pogodowy z wydrukiem na papierze — „Navtex‑2” f‑my LO‑KATA. Zapotrzebowanie energii podczas nasłuchu — 0,1 A, podczas wydruku — 1,0 A.
Rys. 20.5. Ostrzeżenie o sztormie Nr 602 ze stacji „J” (Gislovshammar‑Stockholm) dla Skagerraku i Kattegatu, Jeziora Vaenern i różnych rejonów Bałtyku nadane systemem radioteleksu „Navtex”. Reprodukcja wydruku papierowego. Ta sama treść pojawia się na monitorze „Video Radiotelex“.
Rys. 20.6. Ostrzeżenie nawigacyjne Lyngby Radio Nr 412 (Dania), nadane przez stację radioteleksową „J” systemu „Navtex”. Niepodważalnym atutem tego serwisu informacyjnego jest kompletność i zrozumiałość (wszystko po angielsku)
Radioteleksy jachtowe ze względów ekonomicznych najczęściej muszą obyć się bez papierowego dokumentu. Dlatego najpopularniejszym w światku zachodnioeuropejskich żeglarzy urządzeniem tego typu stał się dużo tańszy „NASA VIDEO NAVTEX“ (151 funtów szterlingów – 1993 r). Kojarzy mi się ze skrzyżowaniem turystycznego telewizora z kieszonkowym kalkulatorem.
Rys. 20.7 Radioteleks jachtowy „NASA VIDEO NAVTEX” z odczytem na 6 calowym monitorze
Instalacja i użytkowanie radioteleksów systemu „Navtex” nie wymaga żadnych uprawnień, rejestracji ani opłat. To znaczy w Polsce jeszcze nic takiego, na szczęście, nie wymyślono. Nie jest to żadna złośliwość bo drakońskie cła importowe na sprzęt sygnalizacyjny i ratunkowy oraz asekuranckie procedury krępujące żeglarstwo wskazują na to iż żeglarstwo nie jest obecnie w naszym kraju dobrze widziane.
Urządzenia do przekazywania pogodowych map faksymilowych pozostawiam bez omówienia z powodów analogicznych do tych, które spowodowały zaniechanie zajmowania się jachtowymi radiostacjami pośredniofalowymi. Nie mniej, w każdym bosmanacie lub kapitanacie prawdziwego portu możecie dostać do wglądu (bywa, że jest wywieszana) aktualną mapkę synoptyczną. Duże, zachodnioeuropejskie jachty – często dysponują urządzeniami do odbioru map faksymilowych. Jeśli na pokładzie zacumowanego niedaleko jachtu widać atrakcyjną blondynę – jest pretekst do wypróbowania waszych uzdolnień (nie tylko językowych i meteorologicznych).
Zanim przejdziemy do harmonogramów prognoz i ostrzeżeń nawigacyjnych, nadawanych od Cieśnin Bałtyckich aż po Zatokę Fińską i Zatokę Botnicką koniecznym jest zwrócenie uwagi skipperów jachtów na absolutnie konieczne słuchanie prognoz 4 razy na dobę. Prognozy te powinny być notowane w specjalnie do tego przeznaczonym kajecie. Jeżeli szczegółowość komunikatu na to pozwala – powinniśmy postarać się naszkicować schemat sytuacji barycznej. Polskie prognozy, niestety są na to zbyt lapidarne.
Rys. 20.8 Podział Morza Bałtyckiego na obszary dla których podawane są prognozy pogody
W żegludze bałtyckiej przeważnie ważnymi są informacje pogodowe dotyczące akwenów położonych na zachód od rejonu, w którym przebywamy. Nie jest to absolutną regułą ale najczęściej niże i fronty atmosferyczne przesuwają się z zachodu na wschód. Do wysłuchania prognozy radiowej należy się przygotować bo tylko tak możemy nadążyć za spikierem. Przygotowanie to polega na sporządzeniu kwestionariusza, do którego będziemy wpisywali aktualne dane. Adam Wożniak namawia debiutantów, aby już zimą nabywali obycia z prognozami rybackimi, nadawanymi przez Polskie Radio w programie 1 (225 kHz). W przypadku prognozy obcojęzycznej – najlepsze jest nagrywanie jej na taśmę a następnie – spokojne jej przesłuchanie. Jeśli potrzeba to kilkakrotnie. Jeśli nie mamy magnetofonu to korzystne jest zapisywanie prognozy przez 2 lub 3 osoby równolegle. Prognozy nadawane są dla określonych obszarów bałtyckich. Jednolity, międzynarodowy system podziału i nazw poszczególnych obszarów Bałtyku, obowiązuje od 01.08.1984 r. (Rys. 20.8.) w komunikatach meteorologicznych państw nadbałtyckich. Mimo tego, możecie czasami natknąć się na stare, pokutujące jeszcze „narodowe” numeracje (np. Nr 10 – Bałtyk Południowy bywa przez Szwedów nazywany numerem 8, a przez Niemców i Duńczyków numerem 2).
| symbol | polska | angielska | niemiecka | szwedzka | rosyjska |
| B1 | Zatoka Botnicka |
Bay of Bothnia |
Bottenwick | Botenviten | Botnickij Zaliv |
| B2 | Kwark | The Quark | Norra Kvarken |
Norra Kvarken |
Kvark |
| B3 | Morze Botnickie |
Sea of Botnickie |
Bottensee | Bottenhavet | Botnickije Morje |
| B4 | Morze Alandzkie i Wyspy Alandzkie |
Sea of Aland and Aland Archipelago |
Aland-See und Aland Inseln |
Alands Hav och Skargaa rdshavet |
Alandskie Morje i Alandskie Ostrovie |
| B5 | Zatoka Fińska |
Gulf of Finland |
Finnisher Meerbusen |
Finenhavet | Finskij Zaliv |
| B6 | Zatoka Ryska |
Gulf of Riga |
Rigaischer Meerbusen |
Rigahavet | Riżskij Zaliv |
| B7 | Bałtyk Północny |
Northern Baltic |
Nördliche Ostsee |
Norra Östersjön |
Sieviernaja czast’ Balitijskovo Morja |
| B8 | Bałtyk Środkowy |
Central Baltic |
Zentrale Ostsee |
Mellerska Östersjön |
Centralnaja czast’ Balitijskovo Morja |
| B9 | Bałtyk Południowo Wschodni |
Southeast- -ern Baltic |
Südöstliche Ostsee |
Sydöstra Östersjön |
Jużnowo- stocznaja czast’ Balitijskovo Morja |
| B10 | Bałtyk Południowy |
Southern Baltic |
Südliche Ostsee |
Sodra Östersjön |
Jużna czast’ Balitijskovo Morja |
| B11 | Bałtyk Zachodni |
Western Baltic |
Westliche Ostsee |
Sydvästra Östersjön |
Zapadnaja czast' Bal- tijskovo Morja |
| B12 | Bełty i Sund |
The Sound and the Sund |
Belte und Sund |
Oresund och Balsen |
Bełty i Sund |
| B13 | Kattegat | Kattegat | Kattegat | Kattegat | Kattegat |
| B14 | Skagerrak | Skagerrak | Skagerrak | Skagerack | Skagerack |
| B15 | Vänern | Vänern | Vänern | Vänern | Oziero Vänern |
Schemat prognozy polskiej najlepiej skopiować kserograficznie w tylu egzemplarzach aby dało się z nich zszyć zeszycik prognoz u formacie A6. Na jednej odbitce formatu A4 powinny się zmieścić 4 prognozy — czyli dzienne minimum. Wypełnianie takiego formularza będzie wydatnym usprawnieniem zapisania polskiej prognozy:
PROGNOZA POGODY
Dnia........................ godzina.................... radio.................................... |
|
4. Orientacyjna prognoza na następne 12 godzin: |
Prognozy polskie:
Prognozy polskie ostrzegają o silnym wietrze, jeżeli przewiduje się wiatr do 6°B. Jeżeli synoptycy przewidują wiatr o sile 7°B lub więcej – podawane jest wówczas ostrzeżenie o sztormie. Harmonogram prognoz polskich jest następujący:
UKF i fale pośrednie
*) nadajnik Rozewie | ||||||||||||||||||||
Rozgłośnie radiowe *)
|
Telewizja
|
Weekendowe prognozy pogody z mapkami synoptycznymi zamieszcza „Gazeta Morska” - gdański dodatek regionalny do „Gazety Wyborczej”.
Prognozy niemieckie
Prognozy niemieckie są dla żeglugi bałtyckiej najbardziej przydatnymi za sprawą zwyczajowych „przeciągów”, ciągnących od zachodu. Prognozy niemieckie zawierają ponadto informacje pogodowe z Morza Północnego, będące zazwyczaj zwiastunem prognoz jutrzejszych. Ich prowincjonalość polega na tym iż rzadko podawane są po angielsku. Aktualność poniższych wykazów najlepiej sprawdzać z biuletynami „Wetter und Warnfunk” – wydawanymi przez Deutsches Hydrohraphisches Institut z Hamburga. Oznaczenia „Wx” to prognozy pogody, „Nx” to ostrzeżenia nawigacyjne. Stacje brzegowe, wyróżnia od rozgłośni – sygnał wywoławczy, na przyklad: „Kiel Radio DAO” lub „Gdynia Radio SPC”.
| godzina | nazwa rozgłośni | częstotliwości |
| 0005 |
Norddeutscher |
558, 576, 657, 702, 729, 972 kHz |
| 0105 | Deutschlandfunk | 1269, 1539, 1575 kHz |
| 0640 | (DLF) | 88,7, 101,8, 101,9, 102,2, 103,3 MHz |
| 0700 | Radio Bremen |
936 kHz (Hansawelle) |
| 0830 | Norddeutscher Rundfunk (NDR 2) |
612, 702, 828, 972 kHz |
| 1300 | Radio Bremen |
936 kHz (Hansawelle) |
| 1900 | Radio Bremen |
936 kHz (Hansawelle) |
| 2305 | Radio Bremen |
936 kHz (Hansawelle) |
| godzina | nazwa stacji | częstotliwości |
| 0223 | Kiel Radio (DAO) | 2775 kHz - ostrzeżenie przed sztormem |
| 0633 | Kiel Radio (DAO) | 2775 kHz - ostrzeżenie przed sztormem |
| 0740 | Kiel Radio (DAO) | 2775 kHz - prognoza pogody |
| 0740 | Kiel Radio - UKF | instrukcja na kanale 16 |
| 0830 | Radio Schleswig-Holstein (RSH) |
101,4 MHz - Flensburg |
| 0930 | Rügen Radio - UKF |
Wismar - kanały 05 i 84 |
| 1430 | Radio Schleswig-Holstein (RSH) |
101,4 MHz - Flensburg |
| 1840 | Kiel Radio - UKF | instrukcja na kanale 16 |
| 0740 | Kiel Radio (DAO) | 2775 kHz |
| 2130 | Rügen Radio - UKF |
Wismar - kanały 05 i 84 |
Poniżej znajdziecie schemat niemieckiej, radiowej prognozy pogody - zaczerpnięty z książki Jacka Czajewskiego „Meteorologia żeglarska”.
| PO NIEMIECKU | POLSKIE TŁUMACZENIE |
Kein Wind und Storm Gefahr
|
Żadnych wiatrowych ani sztormowych ostrzeżeń
|
Die Wetterlage
|
Sytuacja baryczna
|
Resttief 1010 hPa Finland auffullend. Strumtief 950hPa sudostlich von Island mit Warmfront ostlich und Kaltfront westlich der Britischen Inseln snell nordostverlagern.
|
Płytki niż 1010 hPa nad Finlandią wypełnia się. Głęboki (sztormowy) niż 980 na południowy wschód od Islandii z ciepłym frontem po wschodnie stronie Wysp Brytyjskich i zimnym frontem po ich zachodniej stronie - szybko przemieszcza się na północny wschód.
|
Hochdruckgebiet 1015 Spanien – Südfrankreich – Deutschland wenig ostwandernd.
|
Obszar wysokiego ciśnienia 1015 hPa nad Hiszpanią, południową Francją Niemcami – powoli przemieszcza się na północny wschód.
|
Die Wettervorhersage bis 18 Uhr:
|
Prognoza pogody do godziny 1800
|
Nordlische Ostsee und Zentrale Ostsee — W3..4 rückdrehend, Nebelfelder
|
............ |
Süd-Ostliche Ostsee – Südliche Winde 3...4 gute Sicht
|
............ |
Boddengewässer – SW 2...3, gute Sicht
|
............ |
Südliche Ostsee – SW 3...4, gute Sicht
|
............ |
Westlische Ostsee – SW 3...4, gute Sicht
|
............ |
Kattegat – S 4...5, gute Sicht
|
............ |
Skagerrak – S 4...5, gute Sicht
|
............ |
Die weitere Wettervorhersage bis morgen 6 Uhr
|
Orientacyjna prognoza na następne 12 godzin tj. do godziny 0600 dnia następnego
|
| ............etc. | ............etc. |
A oto 34 najważniejszych słów, potrzebnych do zorientowania się w niemieckiej prognozie pogody:
|
abflauen — słabnąć |
aufhören – zanikać |
Ponadto przydatna jest znajomość liczebników do piętnastu oraz podstawowych zasad wymowy słów napisanych po niemiecku.
Prognozy duńskie
Poza stacjami brzegowymi Lyngby i Rønne wszystkie prognozy są nadawane w powszechnie znanym języku duńskim. Tylko Lyngby i Ronne mówią do nas po angielsku. Strata to niemała bo Dania stoi prognozami nadawanymi przez silną rozgłośnię „Danmarks Radio I” pracującą nie tylko na falach długich oraz średnich ale i za pośrednictwem 15 regionalnych rozgłośni UKF, nadających na 45 częstotliwościach. Prognozy duńskie, obejmujące wody Atlantyku, Morza Północnego i Kanał Angielski, Bałtykiem przejmują się tyle, ile ich potrzeba Bornholmowi. Ich bałtycki zasięg ogranicza linia Kłajpeda – Oland Grund.
Rys. 20.9 Zasięgi duńskich stacji brzegowych pracujących w paśmie UKF
| nazwa stacji | częstotliwość |
| Lyngby Radio (OXZ) ostrzeżenia nawigacyjne 0133, 0533, 0933, |
1687 kHz |
| Anholt Fornæs |
UKF kanał 07 UKF kanał 05 |
| Ronne Radio (OYE) ostrzeżenia nawigacyjne: 0933, 1533, 1933 |
2586 kHz |
| Aarsballe (Bornholm) | UKF kanał 04 |
| nazwa rozgłośni | częstotliwość | godzina |
| Danmarks Radio, Programme 1 |
245 kHz | 0550, 0850, 1150 1750, 2250 |
| 1062 kHz | 0550, 0850, 1150 1750, 2250 | |
| Danmarks Radio, Programme 2 |
patrz rysunek | 0630, 0730, 0830 1230, 1730 |
Ostrzeżenia o silnym wietrze podawane są zawsze na kanale 16 UKF o każdej pełnej godzinie i wpół – do 3 minut po nich. Wiatr sztormowy nazywa się „stormvarsel” i ma prędkość ponad 25 m/sek, czyli jest 10°B. Bardzo silny wiatr zaczyna się u Duńczyków od 14 m/sek., czyli od 7°B i nazywa się „kulingsvarsel”. Silny wiatr – 6°B jest dolną granicą ostrzeżeń wiatrowych.
20.10. Duńskie regionalne rozgłośnie pracujące w paśmie fal ultrakrótkich
Specjalną, wiodącą rolę pełni stacja Lyngby Radio usytuowana na północnych przedmieściach Kopenhagi. Jest to bardzo ważny ośrodek koordynacyjny wszystkich rodzajów działalności i usług morskich, nie tylko o zasięgu Danii ale panskandynawskim. Oprócz lokalnych prognoz pogodowych w paśmie „V”, emitowane są szczegółowe serwisy na częstotliwościach pośredniofalowych. Odbiorcy prognoz nadawanych radioteleksowo („Navtex”), zauważą że w zachodniej części Bałtyku najwięcej informacji nadawanych przez szwedzką stację, „J” (Gislovshammar‑Stockholm) sygnowanych jest przez ten ośrodek. Jest to zrozumiałe ze względu na rolę Bełtów i Sundu. Lyngby Radio świadczy także usługi w bardzo szerokim zakresie transmisji rozmów telefonicznych pomiędzy jednostkami pływającymi i różnymi środkami łączności lądowej.
Podstawowy duński słowniczek prognoz meteorologicznych ograniczyłem tylko do pojęć podstawowych:
|
vejrudsigt – prognoza pogody |
vejrmelding – komunikat meteo |
Liczebników wyszukałem 15, bo tyle jest obszarów prognoz bałtyckich. Proszę abyście pamiętali, iż Duńczycy są najbardziej przywiązani do swojej starej numeracji obszarów. Zarysów tego starego podziału nie zamieszczam z premedytacją. Podszepnę tylko, że obszar Nr 1 to czworobok: Łeba – Mys Taran – Oland Grund – Łeba, obszar Nr 2 to czworobok: Łeba – Oland Grund – Ystad – Stralsund – Łeba, obszar Nr 3 to Bałtyk Zachodni, Nr 4 to Bełty, Nr 5 to Kattegat, Nr 6 to Skagerrak, Nr 9 to Zatoka Niemiecka.
Prognozy szwedzkie
| nazwa rozgłośni częstotliwość | godzina |
| LB MOTALA Sveriges Radio 191 kHz | 0805, 1301, 2150 |
| MB HORBY Sveriges Radio 1179 kHz | 0805, 1301, 2150 |
| GÖTEBORG Sveriges Radio 981 kHz | 0805, 1301, 2150 |
| KARLSBORG Sveriges Radio 6065 kHz | 0805, 1301, 2150 |
| SVENSK RADIO Program I (P1) | 0625-0635 (pon.-sob.) 0805, 1300, 1637 2150 (wszytkie dni) |
Z mnóstwa szwedzkich stacji brzegowych, podających gratisowe prognozy doszukałem się tylko:
| GÖTEBORG RADIO, kan. 24 i 26 godz. 0333, 0733 1133, 1533, 1933, 2333. po szwedzku i po po angielsku - dla Kattegatu i Skagerraku. oraz po angielsku:
|
| STOCKHOLM RADIO, kan. 24 i 28 godz. 1133, 1433, 1833, 2233. po szwedzku i po po angielsku - dla Bałtyku oraz po angielsku:
|
Inne stacje podają prognozy „na żądanie” („on request”) za franki szwajcarskie. W razie czego bydgoski „CEBERACH” — może Was podsumować i obciążyć. Jachtowe stacje „pirackie”, nie posiadające swego sygnału rozpoznawczego — nic nie uzyskają. Dla kompletności informacji cytuję listę szwedzkich stacji brzegowych, pracujących na UKF i CB-Radio:
Zatoka Botnicka (Bottenviken) B1
Haparanda, Erikoren, Lulea, Pitea, Skelleftehamn.
Morze Botnickie (Bottenhavet) B3
Holmsund, Skagsudde, Harnosand, Harnon, Spikarna, Hudiks-vall, Ljusne, Bonan, Fosmark, Understen, Kulvskaret, Svartklubben
Sztokholm (Stockholm)
Soderarm, Sandhamn, Svenska Hogarna, Stockholm Radio, Tistronskar, Musko, Landsort.
Wybrzeże Wschodnie (Ostkusten)
Sodertalje, Oxelosund, Marviken, Gryt, Stockholm Radio, Ido, Gromskallen, Oskarshamn, Kalmar
Gotland
Gotska Sandon, Tigstade, Visby, Hoburg.
Wybrzeże Południowe (Sydkusten)
Karlskrona, Inre Ortholmen, Karlshamn, Solvesborg, Aahus, Simrishamn
Oresund
Falsterbokanalen, Malmo, Helsinborg
Dalsze stacje leżą poza Kattegatem. Terminologia szwedzkich komunikatów meteorologicznych jest bardzo podobna do duńskiej. Ostrzeżenie o silnym wietrze to „kulinvarning” (14 m/sek) a ostrzeżenie o sztormie to „stormvarning“ (24 m/sek).
Prognozy alandzkie:
Jeszcze nie ma takiego państwa, ale archipelag Alandów lubi podkreślać swoją odrębność. Pamiętajcie o fladze Alandów (szwedzkiej, z naszytą na żółty krzyż – czerwoną tasiemką).
MARIENHAMN RADIO (MAARIANHAMINA RADIO) - 1852 kHz
|
LOTSBERGET, kanał 25 UKF
|
Prognozy fińskie
| nazwa rozgłośni | częstotliwość | godziny emisji |
| LAHTI 1 | 254kHz | pon.-sob. 0615, 1020, 1710, 2005 niedziela 0630, 1040, 1710, 2005 |
| OULU 1 | 540 kHz | jak Lahti 1 |
| HELSINKI | 558 kHz | jak Lahti 1 |
| TURKU 1 | 936 kHz | jak Lahti 1 |
| PORI | 6120 kHz 9645 kHz 9655 kHz 87,7 MHz 98,6 MHz |
jak Lahti 1 jak Lahti 1 jak Lahti 1 jak Lahti 1 jak Lahti 1 |
| VASA 3 | 1242 kHz | jak Lahti 1 |
| AABO 3 | 1278 kHz | jak Lahti 1 |
| HELSINGFORS | 1404 kHz | jak Lahti 1 |
| BJÖRNEBORG | 6120 kHz 11755 kHz 15265 kHz 88,9 MHz 99,7 MHz |
jak Lahti 1 jak Lahti 1 jak Lahti 1 jak Lahti 1 jak Lahti 1 |
Niestety prognozy LahtI 1, Oulu 1, Helsinki 1, Turku 1 i Pori nadawane są po fińsku. Pozostałe — po szwedzku. Jeśli ktoś z Czytelników potrafi opracować fiński minisłowniczek prognoz — proszony jest o nadesłanie go do redakcji miesięcznika „ŻAGLE”. Wydrukujemy wklejkę.
| nazwa rozgłośni | częstotliwość | godziny emisji | |||
|
1682 kHz | 0333, 0733, 1133, 1533, 1933, 2333 | |||
| 2803 kHz | jak wyżej | ||||
| 2810 kHz | jak wyżej | ||||
| ostrzeżenia sztormowe 0733 i 1933 dla obszarów B1 do B5 i B7 | |||||
| KOTKA (OFU) | 1852 kHz | 0810 i 1810 (po angielsku) |
| UKF kan. 25 i 27 | jak wyżej | |
| VIROLAHTI | UKF kan. 23 | jak wyżej (po angielsku) |
| HANKO | 2649 kHz | 0825 i 1825 (po angielsku) |
| 4425,5 kHz | jak wyżej | |
| UKF kan. 03 i 25 | jak wyżej | |
| UTO | UKF kan. 24 | jak wyżej |
| TURKU | UKF kan. 02 | jak wyżej |
| HAILUOTO (OFW) | 1862 kHz | 0933 i 1733 (po angielsku) |
| UKF kan. 27 | jak wyżej | |
| RAIPPAUOTO (OFW) | 2803 kHz | jak wyżej |
| UKF kan. 25 | jak wyżej | |
| RAUMA | UKF kan. 28 | jak wyżej |
| REPOSAARI | UKF kan. 26 | jak wyżej |
| KRISTINA | UKF kan. 24 | jak wyżej |
| VAASA | UKF kan. 02 i 27 | jak wyżej |
| KOKKOLA | UKF kan. 28 | jak wyżej |
| KALAJOKI | UKFm kan. 24 | jak wyżej |
| KEMI | UKF kan. 26 | jak wyżej |
Prognozy litewskie
Jedynym źródłem informacji powinna być stacja brzegowa w Kłajpedzie, nadająca ostrzeżenia sztormowe po rosyjsku i angielsku na częstotliwości 3215 kHz. Godziny emisji 0333, 0733, 1133, 1533, 1933 i 2333. Nadaje wówczas także ostrzeżenia nawigacyjne.
Prognozy estońskie
Radiowe prognozy pogody i ostrzeżenia nawigacyjne po rosyjsku i angielsku nadaje stacja brzegowa Tallinn. Pracuje na częstotliwości 3310 kHz, emitując interesujące nas informacje o godzinach: 0233, 0633, 1033, 1422, 1833, 2233.
Prognozy rosyjskie
Nadal są to informacje zastrzeżone do użytku służbowego rosyjskich jednostek pływających.
Angielskojęzyczna terminologia komunikatów meteorologicznych. Poniższy mini-słowniczek nadawanych po angielsku prognoz i ostrzeżeń sztormowych powinien wystarczyć do zrozumienia treści informacji „pisanych" (radioteleks). Do prognoz radiowych potrzebna będzie dodatkowo – podstawowa znajomość angielskiej wymowy.[6]
abating – cichnący, słabnący
air – powietrze
arctic – arktyczny
area – obszar
atmosferic pressure – ciśnienie atm.
aurora – zorza
backing – skręcający w lewo
bad – zła
baric – baryczne
breeze – bryza
belt – pas
building – wypiętrzający
broken sky – zachmurzenie zmienne
calm – cisza, flauta
centre – ośrodek
change – zmiana
clear – bezchmurne
cloud – chmura
cloudiness – zachmurzenie
cloudless – bezchmurnie
col – siodło
cold – zimny
collapsing – zanikający
complex – złożony, wieloskładnikowy
continous – ciągły
confidence of forecast – wiarygodność prognozy
convection – wstępujący
cover – pokrywa, warstwa
damp – wilgoć
dangerous – niebezpieczny
declining – malejący
decreasing – zmniejszający
deep – głęboki
deepening – pogłębiający
dense – gęsta
depression – niż
dew – rosa
dew point – punkt rosy
disturbance – zaburzenia
direction – kierunek
drizzle – mżawka
dry – suche
dust – pył
easterlies – wiatr z E
easterly wave – fala z E
eastward – na E
eddy – zawirowanie
extending – rozciągający się
extensive – rozległy
fair – bezchmurnie
fall – spadek
filing – wypełniający
fine (weather) – ładna (pogoda)
fog – mgła
forecast – prognoza
forecast for coastal zone – prognoza dla strefy brzegowej
forecast for high (open) sea – prognoza dla pełnego morza
forming — tworzący się
further outlook – orientacyjna prognoza
gale – silny wiatr
gale warning – ostrzeżenie o sztormie
general – ogólny
gradually – stopniowo
gust – poryw
gustiness – porywistość
hail – grad
hail shower – opad gradu
heat – ciepły
heavy – silny
high – wyż
humid(ity) – wilgotne(ość)
hurricane – huragan
imminent – wkrótce
increasing – wzrastający
inland fog – mgła nad lądem
insignificant – nieznaczny
instability – niestałość
intesification – wzmagający się
inversion – odwrócenie
isobar – izobara
land – ląd
later – później, następnie
layer – warstwa
lighting – błyskawice
locally – lokalnie
long range forecast – prognoza długoterminowa
low – niż
low clouds – chmury niżowe, także – chmury niskiego pułapu
lying – zalegający
main(ly) – główny(nie)
marine – morska
mass – masa
mean – średnie
message – komunikat, wiadomość
middle cloud – chmury średniej wysokości
mist – zamglenie
moist – wilgoć
mostly – głównie
motion – ruch
moving – przemieszczający się
moderate – umiarkowany
near – blisko
none – nie ma
normal – normalne
occasional – przelotne, okresowe
occlusion – okluzja
off – od
old – stary, poprzedni
on – do
outlook – możliwość
overcast – pełne zachmurzenie
passage – przechodzenie
path – tor, trasa
pattern – układ
period – okres
postfrontal – zafrontowy
precipitation – opady
prefrontal – przedfrontowy
present – obecna
pressure – ciśnienie
pressure reduction – spadek ciśnienia
pressure rise – wzrost ciśnienia
prevalling – przeważający
quasistationary – stacjonarnopodobny
quickly – szybko
radiation – promieniowanie
rain – deszcz
rain cloud – chmury deszczowe
rainbow – tęcza
rainless – bezdeszczowy
range – zasięg
rapidly – b. szybko
rather quickly – średnio szybko
relative – względnie
remainder – pozostały
ridge – klin wysokiego ciśnienia
rise – wzrost
roll of cloud – kołnierz burzowy
saddle – siodło
scattered – rozproszony
sea – morze
severe – silny
shower – ulewa
significant – znaczący
slowly – powoli
spray – bryzgi
squall – szkwał
steadily – umiarkowanie
swell – martwa fala
swinging – skręcający
thaw – ocieplenie
throughout – wszędzie
thunder – grzmot
thunderstorm – burza morska
track – trasa
trough – zatoka
upper – wysoko
urgency – pilne
vapour – para wodna
variable – zmienny
warm – ciepły
warm front – ciepły front
warning – ostrzeżenie
weak – słaby
weather – pogoda
westerlies – wiatry z W
wet – mokry
wind – wiatr
wind shift – skręt wiatru
wind warning – ostrzeżenie o silnym wietrze
zone – strefa, obszar, rejon
Liczebniki: one – jeden, two – dwa, three – trzy, four – cztery, five – pięć, six – sześć, seven – siedem, eight – osiem, nine – dziewięć, ten – dziesięć.
Tłumaczenie skali Beauforta:
0° B – Calm – Cisza
1° B – Light air – Bardzo słaby powiew
2° B – Light breeze – Słaby wiatr
3° B – Gentle breeze – Łagodny wiatr
4° B – Moderate breeze – Umiarkowany wiatr
5° B – Fresh breeze – Świeży wiatr
6° B – Strong breeze – Silny wiatr
7° B – Near gale – Bardzo silny wiatr
8° B – Gale – Sztorm
9° B – Strong gale – Silny sztorm
10° B – Storm – Bardzo silny sztorm
11° B – Violent storm – Gwałtowny sztorm
12° B – Hurricane – Huragan.
Dodatkowe informacje o autorach i źródle znajdują się na stronie dyskusji.
Udziela się zgody na kopiowanie, dystrybucję i/lub modyfikację tego tekstu na warunkach licencji GNU Free Documentation License w wersji 1.2 lub nowszej, opublikowanej przez Free Software Foundation.
Kopia tekstu licencji umieszczona została pod hasłem GFDL. Dostepne jest również jej polskie tłumaczenie.
- ↑
poprawnie: koldfront
- ↑ lub lavtrykstrug
- ↑ poprawnie: varmfront
- ↑ W tekście brak polskiego odpowiednika, omskiftelig oznacza zmienna (pogoda).
- ↑ hårdvindsvarsel – ostrzeżenie o silnych wiatrach
- ↑ Z przyczyn technicznych zmieniono układ dwukolumnowy na jednokolumnowy, w niektórych miejscach skorygowano kolejność haseł.
