Porządek ogniowy miasta Krotoszyna (1777)

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki


Porządek ogniowy miasta Krotoszyna
Porządek ogniowy miasta Krotoszyna
ustanowiony 25 listopada 1777 r.

Dyspozycya z Juryzdykcyi Zamku Krotoszyńskiego Sławetnemu Urzędowi Mieyskiemu do wykonania podana.


    Zapobiegaiąc W. JMc Pan Tarczewski Czesnik Zytomierski Generalny Dobr Krotoszynskich Kommissarz praktykowanym po tylo kroć razy nieszczęśliwym tak w całych Dobrach Krotoszynskich iako tez osobliwie w Samym Mieskie Krotoszynie przez pożar Ognia przypadkom; a z tąd ubespieczaiąc Obywatelow, wszystkich prawie temuż nieszczęsciu podpadaiących y w własnych onychże chcąc niejako ucalić w Maiątkach y w Fortunie, przeyrzał niektore do tak potrzebnego zachowania od ognia bespieczenstwa łatwe y mały wyciągaiący koszt sposoby: Ktore iuż to w ustnych Sławetnemu Miasta Krotoszyna Urzędowi, iuż to w osobliwych Juryzdykcyi Dworskiey Swoiey zostawionych przepisach do zupełnego w iak nayprędszym czasie nakazał przyprowadzic uskuteczniana. Azeby przykładem Miast Sąsiedzkich rownie y Obywatele Miasta Krotoszyna wszelkie do tych nieszczęśliwych przypadkow w oznaczoney liczbie na każdy Cech naczynia, porządki y instrumenta mieli w gotowości, tudzież dla wczesnieyszey od ognia ostrożności, aby w iaknayczęstszym czystości kominow rewidowaniu jednemu z Urzędników nakazane było surowe y pilne na to baczenie. A ze te wszystkie nakazy czyli przez zaniedbanie Urzędu Miasta Krotoszyna w oświadczeniu całemu pospolstwu czyli tez przez jakowe zuchwałe Obywatelow Urzędowi niposłuszenstwo do tychczas ieszcze w zupełnym niezostaią skutku; Przeto naywiększy do wprowadzenia takowych w Miescie Porządkow włożony na Siebie maiąc obowiązek jako tez z powierzoney Mi wolnych dla Dobra Całey Maiętnosci Krotoszynskiey Rządow Mocy, tez wzwyż wyrażone W. JMci Pana Kommissarza zostawione Rozporządzenie przypomniec y nieiako iak naysurowi Urzędowi Miasta Krotoszyna nietyle w tey mierze na partykularną Expens iak bardziey na publiczną w ubespieczeniu Całego Miasta zwazaiąc konieczną potrzebę te bez zawodu Całemu Pospolstwu pierwsze W. JMci Pana Kommissarza, powtornie zas moie oswiadczy y głosi publicznie zalecenie. Sławetny zas Urząd Miasta Krotoszyna tyle niech swoyey dołoży pilności y baczenia, azeby podług nakazania y oznaczenia w przysposobieniu się nizey wyrazonych od Ognia Porządkow kazdy Cech naymnieyszego w liczbie nieokazywał nigdy ochybienia, wcześnie przeto dla niposłusznych y zuchwałych nieodmienną y niezbytą Dziesięcią Grzywien na Zamek, Dziesięcią na Koscioł, Dziesięcią na Urząd karę oznaymi; Ustanawia się więc aby kazdy Cech potrzebnych do Wody miał skorzanych Węborkow[1] Cztery y Hakow[2]zelazem okutych Dwa, tudzież aby każdy Gospodarz w własnym Domu mieszkayący przy Domu Swoim miał ustawioną raz na zawsze iak może miec wielką z wodą Beczkę y na Dach wystawioną Drabinę, wyznaczy przytym Sławetny Urząd do tey potrzeby pilnego z Obywatelow człowieka, ktory azeby naymniey raz w Miesiąc z przydanemi Sobie pomocnikami wszystkie obchodząc Domy w onych kominy rewidował, a gdzie wychędozenia czyli wyczyszczenia, lub tez w zruinowaniu reparacyi widział potrzebę, zaraz o takowym Gospodarzu Urząd uwiadomoł, Sławetny zaś Urząd wyporządzenie zruynowanego komina lub wyczyszczenie w czasie wyznaczonym surowo nakazane, dla niedbałego zas y nieposłusznego przyzwoitą ułozy karę.

    Te więc z Juryzdykcyi Dworu Krotoszynskiego przezemnie Urzędowi Miasta Krotoszyna w ustanowieniu porządków od Ognia wynikłe zalecenie, jako dla publicznego Całego Miasta Dobra iest uczynione; tak niech będzie przez publiczne w Dni Trzy Targowe powtarzanie wszystkim dokładnie do wiadomości podane jak naymocniey zalecam.

    Dan w Zamku Krotoszynskim. Die 25. Novembris 1777 mo Anno.

L.S.
I. Gorecki
Ek. Ma: Krott. mp.





  1. Przypis własny Wikiźródeł Wąborki czyli wiadra, tutaj mowa jest o wąborkach skórznych, czyli wiadrach wykonanych z grubej skóry.
  2. Przypis własny Wikiźródeł Wymienione w tym tekście haki to długie drągi zakończone metalowym hakiem (bosaki). Służyły one podczas gaszenia pożaru do zrywania palącego się poszycia dachów (gonty, strzecha), oraz rozrywania palących się, drewnianych elemntów budynków (stropy, ściany)





Znak domeny publicznej
Tekst lub tłumaczenie polskie jest własnością publiczną (public domain), ponieważ prawa autorskie do niego wygasły (expired copyright).
 Informacje o pochodzeniu tekstu możesz znaleźć w dyskusji tego tekstu.