Pisma (Edward Abramowski)/Tom II

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
<<< Dane tekstu >>>
Autor Edward Abramowski
Tytuł Pisma. Pierwsze zbiorowe wydanie dzieł treści filozoficznej i społecznej
Tom II.
Wydawca Związek Polskich Stowarzyszeń Spożywców
Data wyd. 1924
Druk R. Olesiński, W. Merkel i S-ka
Miejsce wyd. Warszawa
Źródło Skany na Commons
Inne Cały tom II
Pobierz jako: EPUB  • PDF  • MOBI 
Okładka lub karta tytułowa
Indeks stron
EDWARD ABRAMOWSKI
PISMA
PIERWSZE ZBIOROWE WYDANIE DZIEŁ
TREŚCI FILOZOFICZNEJ i SPOŁECZNEJ
W opracowaniu i z przedmową
KONSTANTEGO KRZECZKOWSKIEGO
NAKŁADEM
ZWIĄZKU POLSKICH STOWARZYSZEŃ SPOŻYWCÓW
1924




SPIS RZECZY.
 
Str.
  
Charakter socjalizmu jako nauki i tworzenia. Zasada dowolności. Pierwiastek twórczy w socjalizmie. Sprzeczność metod naukowej i twórczej. Zasada zjawiska. Subjekt myślący.
 
  
Socjalizm jako przejaw życia społecznego. Zjawiska społeczne. Zjawiska społeczne a kategorje intuicji ludzkiej. Hipoteza świadomości społecznej. Zasada fenomenalizmu społecznego. Równoważniki indywidualne a zjawiska społeczne. Społeczna rola apercepcji. Kategorja etyczna jako odczynnik zjawisk społecznych.
 
  
Fenomenalizm socjologiczny a zagadnienie historyczne socjalizmu. Co determinuje ustrojowość społeczną? Znaczenie produkcji jako fermentu życia. Wyrazy indywidualne życia społecznego różnych epok dziejowych. Węzeł jednostkowo-społeczny jako atom socjologiczny. Stanowisko człowieka w ewolucji społecznej. Rozwój ideologji socjalizmu. Tożsamość moralnych i ekonomicznych przeobrażeń społecznych. Djalektyka rozwojowa.
 
  
Praktyczne zagadnienie socjalizmu jako subjektywne oblicze zagadnienia teoretycznego. Idea rewolucji moralnej jako zasada praktyczna socjalizmu. Polityka socjalistyczna względem państwa. Ideał etyczny socjalizmu. Społeczna natura jednostki. Etyka braterstwa. Negacja dogmatu. Stosunek teorji do praktyki. Socjalizm jako negacja dogmatyzmu.
 
  
Fenomenalizm socjologiczny. Wzajemne oddziaływanie zmian rzeczowych procesów społecznych i zmian indywidualnych psychicznych. Wpływ faktów moralnych na produkcję kapitalistyczną. Wchodzenie pierwiastków indywidualnych w przyczynowość społeczną. Geneza zjawiska społecznego. Zależność instytucyj społecznych od potrzeb indywidualnych; ich zanik lub zwyradnianie się w rytuały obrzędowe gdy odpowiednia kategorja potrzeb indywidualnych wymiera. Rozwój rzeczowości zjawiska społecznego w związku z jego pierwiastkiem indywidualnym.
 
  
Natura przyczynowości społecznej. Działanie celowe i pierwiastek „dowolności“ w życiu społecznem. Współzależność różnych kategoryi spolecznych. Indywidualne zaczątki instytucyj władzy państwowej, podatku, prawa karnego Podwójne życie faktu społecznego: w instytucji i w duszy człowieka. Współzależność między procesem ekonomicznym a „nadbudową“ jako przyczynowość psychologii osobnika zawarta. Teorja „potrzeb“. „Sumienie“ człowieka jako punkt żywy przeistacznnia się faktu ekonomicznego na inne kategorie społeczne. Dlaczego wpływy ekonomiczne nie sięgają do dziedziny racjonalizmu ludzkiego, i dlaczego racjonalizm nie posiada siły reformatorskiej dla społeczeństwa? Skąd pochodzi klasowość ideologii społecznych? Znaczenie ideowości klasowej dla socjologji.
 
  
Pierwiastek indywidualny jako decydujący w przeobrażeniach społecznych. Troistość momentów przeobrażenia się społecznego: ekonomiczne, moralne i polityczne. Rewolucja moralna, która przeprowadziła społeczeństwo z ustroju dawnych „gentów“ do indywidualizacji ekonomicznej i organizacji państwowej. Rewolucja moralna, poprzedzająca wytworzenie się społeczeństwa „feodalnego“. Zmiany moralne, które zwiastowały organizowanie się ustroju kapitalistycznego. Przystosowywanie się potrzeb do nieistniejącego jeszcze ustroju społecznego, jako historyczne przekształcanie się sumienia. Czynnik świadomości twórczej w historji. Związek pomiędzy etyką indywidualną a instytucjami społecznemi. „Obowiązek“ jako potrzeba indywidualna uspołeczniona.
 
  
Metodologia polityki socjalistycznej, jako zagadnienie socjologiczne, stałość i jednostajność metody w polityce socjalistycznej. Geneza znieruchomienia tej polityki leży w sferze intelektualnej. Metody: intelektualna i opisowa i ich charakter. Różnice obu metod przy ocenie przyczynowej i etycznej faktu społecznego. Kierunek państwowy i bezpaństwowy w polityce, jako wynik różnic w ocenach etycznych.
 
  
Doktryna niezbędności państwa w programach socjalistycznych. Zasada niezmienności moralnej natury ludzkiej. Piętno intelektualnej metody w programach socjalizmu państwowego: uzależnienie celu od teorii. Materjalizm dziejowy uniemożliwia pojmowanie celu jako tezy wyrozumowanej. Państwo tendencją rozwojową kapitalizmu. Pojęcie tendencji w polityce jest doktryną. Rozwój zrzeszeń wolnych i polityka bezpaństwowa. Tezy w obronie polityki państwowej.
 
  
Polityka socjalistyczna pozostawia nietkniętą dziedzine etyki indywidualnej. Niemoc socjalizmu w wystawieniu ideału moralnego przyszłości. Współpraca socjalistów z państwem burżuazyjnem prowadzi socjalizm rewolucyjno-państwowy w kierunku reformatorskim lub bezpaństwowym.
 
  
Socjalizm bezpaństwowy nie wymaga dla swego uzasadnienia żadnego postulatu historjozoficznego. Fakt walki klasowej jako punkt wyjścia. Nowe potrzeby przeobrażają naturę moralną i umysłową jednostek i wywołują zrzeszenia ludzkie. Organizacje zawodowe, kooperatywy spożywce zrzeszenia w rolnictwie, stowarzyszenia bezklasowe. Przewrotowość ruchu zrzeszeniowego.
 
  
Różnica tendencji państwowej i bezpaństwowej polityki socjalizmu. Konieczność wytworzenia się stronnictwa zwalczającego państwowość. Zatarg dziejowy pomiędzy różnorodnością indywidualną a jednolitą normą. Demokracja państwowa nie zabezpiecza interesów wolnościowych człowieka. Idea społeczeństwa bezpaństwowego, stowarzyszeniowego. Polityka stronnictwa bezpaństwowego: zwężanie atrybutów państwa, inicjowanie związków i stowarzyszeń, bojkot państwa. Polityka bezpaństwowa ogniskiem nieustającej rewolucji społecznej i moralnej.
 
 401—403
Spis rzeczy 
 405—407


Odbito 1000 egzemplarzy
w Drukarni
R. Olesiński, W. Merkel i S-ka.
Warszawa, ul. Chłodna Nr. 37.

№_________




Tekst jest własnością publiczną (public domain). Szczegóły licencji na stronie autora: Edward Abramowski.