Pamiętniki (Pasek)/Rok pański 1687

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
<<< Dane tekstu >>>
Autor Jan Chryzostom Pasek
Tytuł Pamiętniki
Rozdział Rok pański 1687
Redaktor Jan Czubek
Wydawca Polska Akademja Umiejętności
Data wyd. 1929
Druk Drukarnia Uniwersytetu Jagiellońskiego
Miejsce wyd. Kraków
Źródło Skany na Commons
Inne Pobierz jako: EPUB  • PDF  • MOBI 
Cały tekst
Pobierz jako: EPUB  • PDF  • MOBI 
Indeks stron
Rok pański 1687

zacząłem tamże w Olszowce, gdzie już mi ekspirowała[1] arenda, to jest, rok jedenasty dzierżawy mojej. Wywoziłem tedy rzeczy potrosze do Madziarowa, bom już był Smogorzow puścił pasierbowi przed rokiem, a puściłem in eadem qualitate[2], jakom go odebrał i trzymał przez lat podobno 17, to jest, grunty dobre, wyprawne, które zastałem był po arendarzach bardzo zeszpecone; budynki dobre, restaurowane, sady poszczepione, lassy zapuszczone i nic nie naruszone, co jest raritas[3] u ojczymow, terminy prawne uspokojone, na ktore wiele łożyłem kosztu i pracy. Gdyż ś. p. pan Łącki kupił był tę majętność na sposoby; nie mając tak wiele piniędzy na zapłacenie jej, nazaciągał był długow u klasztorów i niektóre evictiones in fundo[4] zostawił; oprocz tego successores[5] pierwszej jego żony, de domo[6] Grodzickiej, czynili iure[7] o wniosek[8] jej, jako to panowie Gomoleńscy i Lubańscy. Więc że uterque[9] pretendowali sobie proprietatem[10] tej sukcessyej, ja zaś tego potrzebowałem, żeby warownie[11] dać, komu de iure debebatur[12], i żeby drugi raz nie płacić jednej sumy, o to tedy między nami była dyskwizycya[13], kłotnie, egzekucye, najazdy, wyganiania, bitwy, consequenter[14] i basarunki, przez co ja straciłem wiele, a stąd i insze rodziły się okazye z moją szkodą. To to tak pojąć wdowę z dziećmi i z kłopotami; pierwszy mąż zaciągnie długi, zostawi kłopoty, dzieci, litigia[15], a ty dla cudzych interessow uschniesz, zdrowie stracisz; cobyś miał sobie uzbierać, wydasz na prawo i jeszcze zarobisz sobie na niewdzięczność miasto podziękowania. Ja to kładę pro memento[16]; kto ma tak uczynić, do mnie na radę.
Na same tedy prawie wyderkafy[17], terminy prawne, wesela, obłoczyny, professye[18] corek, których było pięć, pracowałem. Rachowałem jednak owe wydatki, ktorych narachowało się przez te lata 40 tysięcy. To wszystko na jedno pasierba uniżenie a przyjacioł instancyą darowałem, nawet i dożywocia ustąpiłem, nic za nie nie wziąwszy; nawet pierzcień, ktory mi była dała żona na zmowę[19], oddałem, żeby przy mnie nic nie przysychało cudzego. Przyznawali to sami jego krewni, żebym go był mogł wykwitować z Smogorzowa, gdybym był chciał.






  1. kończyła się
  2. w tymże stanie
  3. rzecz rzadka
  4. zabezpieczone na majątku
  5. spadkobiercy
  6. z domu
  7. kroki sądowe
  8. posag
  9. obie strony
  10. własność
  11. niezbicie, z wszelkiemi formalnościami
  12. prawnie należało się
  13. dochodzenie, spór
  14. w następstwie
  15. kłótnie
  16. dla przestrogi
  17. Wyderek l. wyderkaf — suma pożyczona na zastaw, z warunkiem odkupu.
  18. Trochę przesady: wesele było jedno (por. str. 438), obłóczyn zaś i profesyj troje. Barbara i Marjanna (młodsza) zostały bernardynkami w klasztorze św. Józefa w Krakowie, Aleksandra koletką na Stradomiu, a czwarta, Marjanna (najstarsza) jeszcze za życia ojca wstąpiła do klasztoru św. Józefa i została przez niego wyposażona — a wszystkie cztery miały posagi, ubezpieczone w Smogorzewie.
  19. Zmowa — zaręczyny.





Tekst jest własnością publiczną (public domain). Szczegóły licencji na stronie autora: Jan Chryzostom Pasek.