Pamiętniki (Pasek)/Rok pański 1674

Dodaj linki
Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
<<< Dane tekstu >>>
Autor Jan Chryzostom Pasek
Tytuł Pamiętniki
Rozdział Rok pański 1674
Redaktor Jan Czubek
Wydawca Polska Akademja Umiejętności
Data wyd. 1929
Druk Drukarnia Uniwersytetu Jagiellońskiego
Miejsce wyd. Kraków
Źródło Skany na Commons
Inne Pobierz jako: EPUB  • PDF  • MOBI 
Cały tekst
Pobierz jako: EPUB  • PDF  • MOBI 
Indeks stron
›››
Rok pański 1674

zacząłem — daj Boże szczęście! — w [S]krzypiowie. Interregnum[1] było, sądy kapturowe. Przejeżdżałem się często do Radomia[2] z [s]trony Rączek. Elekcyą nowego krola złożono pod Warszawą in Maio[3], ale już nie tak wielkiem zgromadzeniem, jako Michałowska. I tam po staremu było wielo konkurencyej, a po staremu nam Pan Bog dał Piasta, os de ossibus nostris[4], Jana Sobieskiego, hetmana i marszałka wielkiego koronnego, ktory elektem dnia 19 maja, inauguratus[5] dnia 21 eiusdem[6], nam dziś szczęśliwie panujący, ktory utinam diutissime regnet pro gloria Dei et utilitate Reipublicae Christianae[7], żeby Bog jego plemię rozkrzewił, jako niegdy Abrahamowe, i żeby korona z głowy posteritatis[8] jego nie schodziła, jako w austryackiej familiej, tego wszyscy życzymy.
 Nie była jednak koronacya, aż w trzecim roku, bo nastąpiły wojny wielkie od Turkow, Tatarow i Kozakow, ktorzy się poddali Turczynowi, inwitując[9] go na wojnę przeciwko nam i chcąc nas przez ich potencyą zniszczyć. Ale sami zdrajcy imię swoje tym bardziej zniszczyli i ostatek potęgi swojej zgubili, o czym się niżej napisze.
 Żałując Turcy przeszłoroczniej ludzi straty, snadno bardzo dali się namowić Kozakom na wojnę do Polski i przyjąć ich w protekcyą. Wyszły wojska wielkie; został Chmielnicki młody w Stambule zastawnikiem. Jużto impreza na nas była iunctis viribus[10], aleć ich Pan Bog pomięszał, że się z sobą powadzili i bili, a nam dali pokoj. Turcy pobrali miasta szturmem: Ładyżyn[11], Humań[12] i insze. Po wszystkich prawda miastach, ale osobliwie w Humaniu, stało się tak wielkie krwie rozlanie, że tam więcej niż dwakroć sto tysięcy kozactwa zginęło; ale i Turkow w szturmie naginęło bardzo wiele. Tak tedy, co się na naszę krew grozili, swojej się dowolej napili.





  1. ↑ Bezkrólewie.
  2. ↑ Radom — m. nad Mleczną w wojew. kieleckiem; był tam sąd grodzki i ziemski.
  3. ↑ w maju
  4. ↑ kość z kości naszych
  5. ↑ ogłoszony
  6. ↑ tegoż
  7. ↑ Oby najdłużej królował na chwałę Boga i pożytek Rzpltej chrześcijańskiej.
  8. ↑ potomstwa
  9. ↑ zapraszając
  10. ↑ połączonemi siłami
  11. ↑ Ładyżyn — m. przy ujściu Sielnicy do Bohu w dawnem wojew. bracławskiem.
  12. ↑ Humań — m. nad Humańką, w dawnem wojew. bracławskiem.





Tekst jest własnością publiczną (public domain). Szczegóły licencji na stronie autora: Jan Chryzostom Pasek.
Źródło: „https://pl.wikisource.org/w/index.php?title=Pamiętniki_(Pasek)/Rok_pański_1674&oldid=2160128”