Opinia Mieszanej Komisji Ekspertów Prawnych powołanej przez wicepremiera Kazimierza Barcikowskiego i Prezydium Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego w Szczecinie
| Opinia Mieszanej Komisji Ekspertów Prawnych powołanej przez wicepremiera Kazimierza Barcikowskiego i Prezydium Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego w Szczecinie |
|||
Na posiedzeniach odbytych w dniach 28 i 29 sierpnia 1980 roku Komisja wyrazia pogląd w następujących kwestiach:
- Na gruncie Konstytucji PRL, ustawy z dnia 1 lipca 1949 roku o Związkach Zawodowych i Konwencji nr 87 dotyczącej wolności związkowej i ochrony praw związkowych (Międzynarodowej Organizacji Pracy), ratyfikowanej przez PRL 14 grudnia 1956 roku oraz Konwencji nr 98, dotyczącej zasad prawa organizowania i rokowań zbiorowych (MOB), ratyfikowanej przez PRL w dniu 14 grudnia 1956 roku, pracownicy mogą w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej tworzyć nowe związki zawodowe.
- Konwencje nr 87 i nr 98 (wymienione w p. 1) mają moc prawną na terenie PRL, tak jak ustawy. Interpretacja i stosowanie przepisów ustaw nie powinny prowadzić do naruszania przepisów tych konwencji.
- Przystąpienie związku zawodowego do Zrzeszenia Związków Zawodowych jest dobrowolne, co między innymi wynika z paragrafu 4 Statutu Zrzeszenia Związków Zawodowych. Jedność na zasadzie dobrowolności jest fundamentalną zasadą ruchu związkowego w PRL.
- Ustalono, że rejestracja związku zawodowego przez Centralną Radę Związków Zawodowych ma charakter konstytutywny, zgodnie z art. 9 Ustawy o Związkach Zawodowych.
- Ustalono opinię, że nie ma przeszkód prawnych rejestracji związku zawodowego, jeżeli odpowiada on następującym założeniom:
- Socjalistyczny charakter związku zawodowego – co oznacza, że dany związek stoi na gruncie zasad ustroju politycznego i społeczno-gospodarczego, zawartych w Konstytucji PRL.
- Legalny charakter związku zawodowego. Legalność polega na:
- Zgodności statutu z Konstytucją PRL
- Zgodności statutu z ustawami
- Zgodności statutu z Konwencjami ratyfikowanymi przez PRL
- Zasada reprezentacji interesów zawodowych, społecznych i kulturalnych pracowników.
- Związek Zawodowy może podejmować działania (w ostateczności strajki) w przypadkach naruszania interesów zbiorowych lub indywidualnych pracowników.
- Demokratycznyustrój związku polegający w szczególności na:
- Uznaniu, że najwyższą władzą związku jest zjazd;
- Przyjęciu zasady wybieralności wyszystkich pozostałych organów związku;
- Przyjęcie zasady demokratycznego charakteru wyborów w szczególności przez:
- Ustalenie, że kandydaci do władz związkowych mogą być wysuwani tylko spośród członków związku,
- Ustalenia, że każdy związkowiec ma prawo wysuwania kandydatów (pośrednio lub bezpośrednio),
- Ustalenie, że kandydaci do władz związkowych nie mogą być wysuwani przez organy (władzę) związku,
- Przyjęcie zasady równości, bezpośredniości i powszechności wyboru oraz tajności głosowania,
- Przyjęcia zasady reprezentatywności;
- Przyjęcie zasady, że osoby sprawujące funkcje we wszystkich organach związkowych nie mogą równocześnie pełnić kierowniczych funkcji w organach administracji państwowej, ani łączyć kierowniczych funckji związkowych i politycznych.
- Zarysowały się rozbieżności co do celowości wypowiadania się na temat powoływania w obecnym czasie nowych związków zawodowych. Eksperci powołani przez wicepremiera stanęli na stanowisku, że najbardziej słuszną jest odnowa istniejących związków zawodowych oparta o projektowaną Ustawę o Związkach Zawodowych.
Eksperci powołani przez Prezydium MKS uznali, że nie jest to problem natury prawnej.
|
Eksperci powołani przez wicepremiera
|
Eksperci powołani przez Prezydium MKS
|
Przy udziale konsultantów prawnych Prezydium MKS
|
Szczecin, 29 sierpnia 1980 r.
