M. Arcta Słownik Staropolski/I (całość)

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
<<< Dane tekstu >>>
Autor Antoni Krasnowolski
Władysław Niedźwiedzki
Tytuł Słownik Staropolski
Wydawca M. Arct
Data wyd. ok. 1920
Miejsce wyd. Warszawa
Źródło Skany na Commons
Inne Pobierz jako: EPUB  • PDF  • MOBI 
Indeks stron
I.

I (ji), go.

, iść.

Idea, obraz, wizerunek.

Igierny, służący do gry.

Igra, gra, zabawa.

Igracz, 1) gracz; 2) figlarz, zbytnik; 3) aktor.

Igrzec, gracz.

Igrzysko, w znacz. igraszka, zabawka.

Igrzywy, lubiący igrać, swawolny, figlarny.

Ilata, illata, posag żony, wiano.

Ile, albo.

Ile kole, ilekolwiek.

Ili, ilki, jak wielki, jaki.

Ilkikolwiek, jakiejkolwiek wielkości, jakkolwiek wielki.

Ilko, ile.

Ilkokroć, ilekroć.

Ilkole, ilekolwiek.

Ilkość, ilość.

Ilm, wiąz.

Ilop, p. Julep.

Ilściwy, lściwy, chytry, podstępny.

Iluczki, 1) jak maluczki? 2) jak najmniejszy.

Im, póki nie, nim, aż.

Iman, imam, duchowny mahometański.

Imaniec, jeniec, pojmaniec, niewolnik.

Imaństwo, 1) jeństwo, niewola; 2) pojmowanie umysłem.

Imberb (łac.), młodzieniaszek, młokos.

Imbrjak (włos. ebbriaco), pijak, opój.

Imć, jegomość albo jejmość.

Imgbir, imbier.

Imieć, mieć.

Imieniczko, mająteczek, folwarczek.

Imienie, majętność, majątek, mienie.

Imieniem, 1) nominalnie, pozornie; 2) mianowicie, to jest, słowem.

Imienować, mianować, nazywać.

Imię, majątek.

Imionisko, przezwisko.

Imiono, imię.

Imo, mimo.

Imować, imać, chwytać, jąć. I. się czego, brać się do czego, podejmować się czego.

Impatrować (łac. impetrare = osiągnąć, uzyskać), umacniać, utwierdzać.

Impedjować, przeszkadzać, wstrzymywać.

Impedycja (łac.), zawikłanie, przeszkody.

Impegnować (łac.), wziąć a. dać w zastaw.

Impetycja (łac.), roszczenie pretensji, praw.

Implecja, produkcja roczna soli w kopalniach.

Implorant (łac.), skarżący się, oskarżyciel.

Importata, towary importowane, przywożone.

Importunny, natrętny.

Impostor (łac.), oszust.

Impres (łac. impressus, naciskanie), 1) druk, sztuka drukarska; 2) wpływ.

Impresja (łac.), wrażenie, działanie, skutek.

Impresor (łac.), drukarz.

Impreza (włos.), przedsięwzięcie, zamysł, zamiar.

Impudencja (łac.), bezwstyd, bezczelność.

Impugnować (łac.), zbijać, zwalczać; sprzeciwiać się, nie dozwalać.

Imunitacja (łac.), zwolnienie się od czego.

Inak, inako, inaczej.

Inamator, człowiek zakochany.

Inamorować się, zakochać się.

Inbier, imbier.

Incest, kazirodztwo.

Inchoacja, zagajenie sprawy, rozpoczęcie.

Incydencja, podanie do sądu; przypadanie spraw w sądzie.

Incydens (łac.), zdarzenie, spór.

Inderak (n. Unterrock), spódnica.

Indermach (niem. Hintergemach), tylna część domu; przen. tyłek, zadek.

Indermaszek, pokoik w tyle domu.

Indolencja (łac.), obojętność.

Indukt, indukta (łac.), import, przywóz towarów.

Indygienat, prawo obywatelstwa, szlachectwo, nadane przez sejm.

Indygiencja (łac.), bieda, nędza.

Indzie, indziej, gdzieindziej.

Indzienier, indzinier, indzynier, inżynier.

Inedy, inegdy, inędy, innym razem, innego dnia.

Inekwitacja, objęcie w posiadanie.

Inferować (łac.), wnioskować.

Infestować (ł.), niepokoić.

Infima (łac.), najniższa klasa w dawnych szkołach polskich.

Infimista, infimus, młokos, smarkacz.

Ingi, przedtym, ongi, niegdyś, dawniej.

Ingiernina, strój kobiecy podług mody szwedzkiej.

Inhibicja (łac.), wstrzymanie, niedopuszczenie.

Injunkcja (łac.), polecenie.

Inkaust, inkałust (łac.), atrament.

Inkluz, zaklęty pieniądz wracający do właściciela.

Inkolat (ł.), p. Indygienat.

Inkonwenjencja (łac.), niedogodność.

Inkub, duch złośliwy, zmora.

Inkulkować, wmawiać, wpajać, wrażać.

Inkulpacja (ł.), obwinienie.

Inkursja, napad, najazd.

Innocent (łac.), prostaczek, niewiniątko.

Innuować (łac.), dawać do zrozumienia.

Inochoda, bieg koński, większy od truchtu.

Inochodnik, p. Jednochodnik.

Inowładca, jednowładca.

Insekt, insektum (łac.), owad.

Instaurator (łac.), odnowiciel.

Instrument, w zn.: dokument, list urzędowy.

Instygator (łac.), podszczuwacz, podżegacz.

Instygować (łac.), oskarżać przed sądem.

Insulanin (łac.), mieszkaniec wysp, wyspiarz.

Insult (łac.), napaść, zniewaga.

Insuła (łac.), wyspa.

Intabulacja (ł.), zapisanie do ksiąg hypotecznych.

Intent (łac.), intencja, zamiar.

Intentować (ł.), wszcząć, poruszyć sprawę.

Interdycht (ł.), interdykt, zawieszenie sprawowania sakramentów; klątwa, rzucona na cały kraj.

Interese, interes.

Intermach, p. Indermach.

Interpozycja (łac.), wstawienie się, orędownictwo, pośrednictwo.

Interwertować (ł.), przewrócić, zmienić.

Intrata, dochód, przychód.

Intromisja, wprowadzenie w posiadanie majątku.

Intymacja, polecenie piśmienne; wstrzymanie wykonania wyroku na skutek odwołania się do wyższej instancji.

Intymat, pismo doręczone.

Inwadjować, zapewnić.

Inwekta (łac.), 1) towary sprowadzane z zagranicy; cło od nich; 2) inwektywa, zarzut obelżywy, obelga.

Inwestjować, dać inwestyturę, nadać prawa lenne biskupowi do djecezji.

Inwestygacja (łac.), badanie, śledzenie.

Inwestytura, nadanie praw lennych do djecezji.

Inwidja (łac.), nienawiść.

Inwitować (łac.), zapraszać.

Inwolwować (łac.), wplątać, wmieszać.

Iny, inny.

Ipokras, p. Hipokras.

Ipsym, ipsyma, gatunek wina zaprawnego; małmazja.

Ipsymować, hipsymować, zaprawiać (wino).

Irszowy, irchowy, zrobiony z irchy czyli cienkiej skórki baraniej.

Irzcha, ircha, cienka skórka barania wyprawiona.

Iskarz, myśliwy.

Iskrodmy, ziejący iskrami, buchający ogniem.

Isność, istność, istnienie, jestestwo.

Ispasz, ispaś, p. Spaś.

Ispina (niem. Espe, osika), wiklina, giętkie gałązki.

Ist, p. Isty.

Istba, izba.

Istca, p. Iściec.

Istestwo, istota.

Istka, w wyr.: w istkę, kubek w kubek, tak samo.

Istliwy, istotny, rzeczywisty.

Istostny, istotny, należący do istoty czego.

Isty, istny, istotny, prawdziwy, rzetelny, pewny, niewątpliwy.

Istyk, p. Styk.[1].

Iści, pewni, przekonani.

Iścić, 1) spełniać, uskuteczniać; 2) uiszczać się (z długu); 3) zjednywać, pozyskiwać; 4) naśladować; 5) zapewniać, zaręczać.

Iście, istotnie, zupełnie, zaprawdę.

Iściec, istca, istotny właściciel; rzeczywisty wierzyciel albo dłużnik; poręczyciel; świadek. I. testamentu, wykonawca, egzekutor.

Iścina, iścizna, 1) prawda istotna; 2) gotówka, kapitał, majątek; 3) istota.

Iza, izali, izaż, czy, czyż.

Izbica, 1) izba; 2) zrąb drzewa, stanowiący ogrodzenie dawnych zamków drewnianych 3) drzewo zbite, wrąb.

Izdba, izdbica, izba.

Izmiennik, zdrajca.

Iże, iż, że.




  1. Przypis własny Wikiźródeł Błąd autorów; odwołanie do hasła, które w tym słowniku nie istnieje.





Tekst jest własnością publiczną (public domain). Szczegóły licencji na stronach autorów: Antoni Krasnowolski, Władysław Niedźwiedzki.