Goffred abo Ieruzalem Wyzwolona/Słowniczek

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
<<< Dane tekstu >>>
Autor Jan Czubek
Tytuł Słowniczek
Pochodzenie Goffred abo Ieruzalem Wyzwolona
Redaktor Lucjan Rydel
Wydawca Akademia Umiejętności
Data wyd. 1902–1903
Druk Drukarnia Uniwersytetu Jagiellońskiego
Miejsce wyd. Kraków
Źródło Skany na commons
Inne Cały tekst
Pobierz jako: EPUB  • PDF  • MOBI 
Indeks stron


SŁOWNICZEK.
Ułożył
JAN CZUBEK.

(Cyfra tłuściejszym drukiem oznacza pieśń, następna strofę, trzecia wiersz).

Abis (ἀβυσσος) 4, 8, 7; 9, 15, 8; 59, 6 — otchłań.
arald 5, 54, 1; 6, 50, 5 — herold.
armata 1, 78, 4... — flota.
Barwa 16, 74, 4 — sukno, mundur.
bawełnica 3, 18, 8; 14, 67, 1; 19, 69, 7; 113, 1 — suknia lub materya bawełniana.
bezkrewny 19, 22, 5 — bez krwi.
bezpieczny 20, 108, 3 — pewny; b. całości 15, 63, 7; 18, 10, 8; zwycięstwa 9, 16, 7; bezpieczne słowa 4, 94, 2 — śmiałe.
bezpiecznie 7, 47, 2 — nieostrożnie, niebacznie; 2, 49, 4; 13, 25, 2 — śmiało.
biegun 16, 73, 4 — włóczęga, tułacz.
biegłe lata 2, 66, 2 — bieżące.
binda 6, 21, 2 — temblak.
błagać 2, 84, 4; 96, 1; 4, 95, 2; 8, 61, 8 — miękczyć, uśmierzać.
błędne roty 9, 3, 1 — koczownicze.
błędy 9, 89, 8; 10 Arg. 5; 59, 3; 15, 1, 8 — błądzenie, błąkanie.
bojać się 6, 95, 2.
bojce 7, 96, 1; 9, 7, 5 — bodźce.
brak dedyk. 13 — wybiórki; złożyć do braku — rzucić w kąt.
brak 5, 81, 5 — wybór.
być, broniami ręcznemi nic nie są 19, 122, 4 — nic nie znaczą.
byk 18, 43, 2; 64, 8 — rodzaj tarana, „w końcach stalą okowane tramy“ (18, 68, 8).
bystry, 3 stop. najbystrszy 15, 14, 4.
Cele 13, 52, 7 — zamiary, zamysły.
celować kogoś 3, 62, 4.
charaktery 4, 20, 8; 13, 5, 8 — znaki piśm., pismo.
chciwość 13, 62, 6; 17, 81, 8 — chęć, zapał.
chłopięcina 7, 78, 4.
chwoszcze 17, 34, 2 — chłoszcze.
ciepliczne wody 11, 70, 3 — mineralne, lecznicze.
cierpliwy 9, 89, 8; 10 Arg. 5 — pełen cierpień; 8, 48, 3 c. zbroja; 11, 28, 1 c. bok; 19, 86, 1 c. namioty — wytrzymały, mocny.
cięgły łuk 1, 44, 8; 9, 8. 8 (w znacz. biernem) ciągniony, t. j. taki, który się da ciągnąć („ciągnął łuk Rykard“ 9, 69, 1), naciągać; c. wiąz 20, 99, 1 — gibki.
cknić 15, 37, 1 — przykrzyć sobie.
częśćczęść 10, 23, 8; 47, 7 — częścią — częścią.
czółn r. m. 14, 57, 6; 58, 7.
czuć 11, 25, 6 — czując o szturmie — przewidując szturm; 1, 17, 8 czuć się — być przytomnym.
czułe oczy 8, 26, 4 — czujne.
czułość 2, 3, 5 — czujność.
czyn 11, 46, 2; 10, 83, 4; 8, 1, 5; 17, 6; 50, 6. 18  Arg. 1; 3, 1; 41, 2; 61, 4; 86, 3; 19, 3, 6; 34, 4 — machina wojenna (po węg. csin — fortel, podstęp).
Dać 4, 78, 7 daj co przyczynie — zrób co, zważaj na przyczynę; dawając żartowi, 19, 78, 1 — na żart, żartem.
darda 20, 60, 1 — broń piechoty, włócznia, oszczep.
(w) długą biegła uciekając 20, 122, 1 — daleko.
dojechać 2, 97, 5 — miasta dojechali; łodź dojechała góry 15, 15, 5.
dojść 2, 15, 7 (miłość) przez sto straży czystej dziewki doszła; 4, 14, 2 bałwany dojdą zguby.
dokazować męstwa nad swoją krwią 5, 46, 1.
dolegać, dolega krolewica 5, 18, 2.
dołoma 10, 1, 7 — dołman, szata zwierzchnia na zbroję (po węg. dolmany).
doświadczony boju 1, 55, 5.
dotkliwy język 5, 23, 4; 9, 98, 4 — dokuczliwy, zjadliwy.
dowinąć się 18, 75, 6 czego się dowiną — dopadną.
drzewo 3, 17, 1... — kopia.
pani duszka 20, 95, 6 — wyr. pogardliwy: miłośnica.
duży 1, 61, 7... — silny, mocny.
dyktam (διχταμος) l. dyptam 11, 72, 6; 19, 113, 3 — ziele na Krecie, jad z ran dobywające.
dwujętny miech 2, 33, 2 — z dwiema rękojeściami, drążkami.
dziać komu 3, 20, 1 i 6, 50, 8 — nazywać.
dziło (tylko w rymie, n. p.) 20, 132, 4 — dzieło.
dzielić się, z światem się dzieliła 2, 42, 8 — rozstawała.
dziesięć ona (r. ż.) 5, 77, 7.
Fasować 6, 2, 4 — napełniać, nabijać.
frambuga 2, 29, 3; 18, 21, 4 — obłąk, sklepienie półkoliste, arkada.
frymarczę za sławę żywotem 12, 8, 1.
Gdzie 5, 14, 6... — gdy; gdzieby 1, 69, 7... — gdyby.
głos 1, 33, 8; 3, 60, 7 — wieść.
głowy 10, 6, 4 — miejsce, gdzie głowa podczas snu spoczywa.
godło 6, 95, 5 — hasło.
godny, nagroda godna uczynkowi 19, 64, 6.
godzić się na królestwo 1, 37, 8 — być godnym; 5, 7, 6 miłość pokryć godzi — stara się, usiłuje.
goniwać 3, 60, 3 — częstotl. od gonić na (turniejach).
goniec 7, 83, 8; 9, 50, 8 — na turniejach, w pojedynku.
górolotny 7, 79, 3.
grzeczy 5, 21, 5; 6, 86, 3... — przystoi, wypada.
gzło 7, 17, 6 — koszula.
Hecowany szyszak 6, 31, 6 — polerowany.
Indyan 19, 71, 7; 20, 49, 3 — Indyanin.
Jasne dzieło 19, 130, 8 — bitwa w otwartem polu.
jedno co 11, 42, 3 — tylko co.
jednorożec 17, 34, 4 — zwierz bajeczny, podobny do konia, z rogiem na czole.
jedwabnica 6, 83, 6 — suknia jedwabna.
jędza 2, 83, 3 — wada, grzech.
Karwasz 17, 27, 7 — naramiennik żelazny.
kaszel 4, 9, 6 miał z nas kaszel — daliśmy mu się we znaki.
kazać 2, 10, 5 czarnoksiężnik na swe wróżki kazał.
kcie 10, 15, 4 — kwitnie.
kluza 4, 10, 2 — zamknięcie, więzienie.
korzysta we mnie 17, 48, 8.
kosztować się z kim 1, 48, 2 — próbować się z kim.
krążyć 14, 10, 5 — morze ziemię krąży.
krtań przecięty (r. m.) 9, 70, 3.
krzyw, krzywy 1, 87, 4; 2, 12, 4 — winien.
księżyc 13, 4, 5 w pewne księżyce — miesiące.
kupić 17, 76, 4 którego posagiem kupił sobie zięciem.
kuźnik 7, 93, 3 — kowal.
Lane świece 12, 95, 1 — odlewane t. j. wielkie.
larma 8, 17, 1 — trwoga, wezwanie do broni.
lato 1, 54, 4; 12, 10, 5 — wiek.
lec 10, 15, 3 — lejc, powódek.
lekkość 6, 72, 4; 8, 66, 2; 20, 131, 6; 134, 7 — lekceważenie, poniżenie, złe obchodzenie.
lemięz 1, 63, 6 — lemiesz.
lepy krwi 6, 45, 2 — płaty.
liście r. n. 7, 24, 1.
lity złotem 2, 5, 5.
ludzki, najnieludczejszy 15, 62, 6.
Łagodności 1, 3, 6; 15, 65, 7 — słodycze, powaby.
łogosz 17, 34, 4 (po węg. lógós — koń obok wprzężony) łagoszem spięte cztery jednoroszcze — wpobocz.
łono 17, 25, 3 (sinus) — zatoka.
łykanie 3, 6, 2 — łkanie.
Madlała się 12, 23, 8.
małowierny 8, 23, 9.
meszkita 2, 6, 3... — meczet.
miąższy 4, 7, 5... — gruby.
mieć przed kim 5, 10, 4; nad kogo — przewyższać 19, 11, 2.
mierne oko 17, 47, 1 — dobrze mierzące do celu.
mierziony 17, 24, 6 — obmierzły.
mierzkało 17, 55, 5 — zmierzchało.
mieszanina 9, 46, 6 — bitwa bezładna.
mieszkać, kraje od ludzi mieszkane 15, 27, 3.
minąć 17, 89, 7 — przewyższyć; 20, 38, 5 kogo dusza minie — odejdzie.
mistrować, w takiem rzemieśle mistrował 18, 41, 6 — celował.
mkłe czółnko 16, 25, 6 — szybkie.
może 3, 15, 8; 9, 60, 4; 11, 64, 5 — można (którego K. jeszcze nie zna).
musi 10, 42, 3 — musi się, trzeba.
Na, dobrze ta na cię, żeś teraz w niewoli 1, 51, 8 — dobrze ci tak; na mnie nic nie schodzi 5, 4, 5 — nie przeszkadzam wcale.
nachyły wiek 14, 28, 7 — podeszły; 11, 77, 1; 20, 77, 3 — nachylony ku ucieczce, zmieszany.
nadać się, skoroć się nada 7, 56, 3 — nadarzy sposobność.
nadbladło żołnierzom 18, 81, 5 — zbledli nieco ze strachu.
nagi 9, 11, 2; 18, 6... — bez zbroi.
najęty z wielkiego żołdu 17, 35, 4.
najeźnik 17, 31, 6 — harcerz, wojownik.
nakarmi boju chrześciany 17, 27, 5.
nakowalnia 6, 3, 4 — kowadło.
nalegali go 5, 69, 7; 19, 90, 6...
naśladować kogo 10, 13, 6 — iść za kim; n. czego 11, 3, 4.
nasuwień 18, 11, 6 — zwierzchnia szata, delia.
nędznik 16, 19, 2 — nieszczęśnik.
nie, i to miejsce tak nie uszanował 5, 34, 4; nie dać pokój 13, 42, 8.
niebłagany 9, 40, 2; 67, 8... — nieubłagany, srogi.
nieboszka 4, 49, 2.
niecierpliwy zwłoki 2, 7, 5; 7, 73, 1.
niedordzały owoc 11, 48, 5 — niedojrzały.
niedospały w zn. biernem, sny niedospałe 20, 105, 2, por. obeszły, odkryły, ukazały, opiły, nachyły.
nieludzkie 2, 52, 3 — nieludzko.
nieobjęte powietrze 13, 11, 4 — nieuchwytne.
niepamiętliwy cień 8, 25, 6 — odbierający pamięć, przytomność.
niepoścignione skrzydła 1, 14, 2 — których właściciel nie może być poścignięty (doścignięty).
nieprzejrzysty 10, 4, 8 — nieprzejrzany.
nieprzestany wiatr 15, 53, 7.
nieść, ile cnota niosła 2, 14, 4 — zniosła, pozwalała.
niewdzięki 20, 130, 1 — niełaska, wstręt.
niewstępna skała 10, 28, 8 — niedostępna.
niewytrwana zima 15, 31, 3 — sroga.
niezamierzone morze 15, 23, 6 — niezmierzone.
niezbedny 7, 10, 4; 17, 63, 4 — brzydki, obrzydły.
niezmacany umysł 1, 8, 4 — który trudno zmacać, zbadać.
nocorównia 17, 20, 3 — porównanie dnia z nocą (aequinoctium).
Obbiedz, obbieżeć 6, 107, 8; 8, 16, 1; 12, 52, 4; 19, 34, 8; 35, 5.
obciążliwy krzywdą 10, 76, 4.
obcowanie 14, 4, 5 — mieszkanie.
obegnać 3, 65, 1; 19, 1, 6; 128, 4 — otoczyć.
obeszły w zn. biernem, od gminu obeszły 12, 101, 5; wysep obeszły wodami 15, 16, 7; 17, 23, 2; 25, 4.
obłuda 13, 30, 8 — złuda, mara.
obmowa 13, 22, 8; czynił obmowę — tłómaczył, wyjaśniał (16, 72, 8 w znacz. dzisiejszem).
obmówić się 5, 53, 5 aby się obmowił — wytłómaczył.
obój proch 12, 99, 6.
oboje powiada (l. p.) 2, 31, 8.
obrać się 10, 38, 5 — znaleźć się.
obrada 10, 28, 6; 18, 5, 1; 10, 1 — radość.
obrany w baczenie 4, 79, 3.
obwieścić lud 11, 17, 8.
ochrapiała mowa 8, 60, 5.
oczaste pierze (pawia) 16, 24, 2.
odkryły świat (w znacz. biernem) 9, 77, 7 — odkryty, jasny.
odmienny 8, 75, 1; 19, 68, 7; 20, 73, 5 — zmienny.
odniało 13, 69, 1 — dzień się zrobił.
odpierać, odpierali nieprzyjaciołom 9, 51, 2; płaczowi 16, 51, 5; odpierał Hunnowi 17, 68, 8; jeden drugiego lepiej odpierali 11, 77, 6 (podpierali?) — wspierali.
odskoczy się 19, 20, 8.
odważony 11, 35, 1; 18, 12, 1... — odważny; odważone zdrowie 14, 23, 6.
odwieść miecz 19, 11, 8; 14, 2; 15, 7 — odbić na stronę.
okazować się 1, 34, 8 — stawić się na przegląd.
okryć się 7, 121, 3 — wpaść w środek nieprzyjaciół.
okróciciel 19, 14, 1; 20, 130, 6 — pogromca; o. koni 17, 31, 5.
oliwet 18, 12, 5 — gaj oliwny, góra Oliwna.
omacnie 7, 45, 4; 10, 33, 3 — poomacku.
opity, zmysłom dwojaką rozkoszą opitym 4, 92, 2; opiły 19, 27, 1.
oprawiać 12, 1, 6 — poprawić.
oręże, oręża połamane leżały 20, 50, 4.
osła, młyńskie osły 18, 89, 4 — kamienie; 20, 114, 6 — osełka.
ospane oczy 8, 26, 4 — ospałe, zaspane.
ostraszyć się 13, Arg. 5; 23, 5 — ze strachem się oswoić; ośmielić się.
osurowiałe rany 8, 26, 5; 10, 6, 5 — odświeżone, na nowo się krwawiące.
ówten 2, 43, 4; 19, 60, 7; 66, 5 — tamten.
oznać się, oznaliśmy się zwcięstwy, bitwami 20, 18, 2 — poznaliśmy się w z.
ozywa się rycerzem 20, 102, 8 głosi się.
Paiż 3, 28, 4... — tarcz.
panacea 11, 74, 2 (πανάχεια) — lekarstwo na wszystko.
pełgnąć, pełgnęła wstydem 19, 114, 3 — spłonęła.
(w) pewnej utarczce i w pewnej potrzebie 17, 45, 2 — w niewątpliwej, t. j. wygranej.
picowanie 8, 47, 3 — szukanie i dostarczanie żywności; picownik 8, 50. 4.
pierwszy 19, 83, 2... — pierwotny, dawniejszy, poprzedni.
pierzany bełt 11, 42, 6.
pierzchliwy, p. pióra 9, 60, 2; p. strzała 19, 104, 3; p. miecz 8, 33, 5 — szybki.
pierze wystrzelone 6, 40, 6 — strzała.
pierzysta strzała 9, 41, 2; p. buława 19, 42, 1 — „z żelaznemy pióry“ 19, 42, 8.
pijana 15, 60, 5 — piana.
pijane wieczerze 6, 4, 3 — połączone z pijatyką.
pirop 17, 34, 2 (πυρωπός ognisty) — spiż złocisty.
pisać, się 1, 34, 8 — stawać do popisu.
piton 14, 73, 1 (πύϑων) — smok.
plugawe krwią farby 20, 113, 1.
plundrować 12, 100, 8.
płaci 19, 96, 4 płaciś się ty w nim zakochała — pewnieś...
płaczliwe wojny 7, 81, 4 — płacz, łzy wyciskające, opłakane.
płatnerz 6, 2, 5 — rzemieślnik kujący zbroję.
pław 1, 79, 4 — żegluga.
pławaczka 15, 59, 3 — pływaczka.
pochodzony 1,' 85, 5 — przechodzony, stary.
354]pochutnywać sobie 9, 12, 1 — unosić się radością.
pod sześć tysięcy 1, 63, 3... — około.
podchodzi miecz 19, 15, 8 — zbliża się popod miecz.
podły 2, 58, 2 — nizkiego stanu.
podomno Do czyt., 7, 73, 7; 8, 22, 6 — podobno (które też czytamy raz 2, 76, 1).
podwika 2, 26, 3 — zasłona, zawinięcie głowy; 4, 26, 4 — niewiasta.
(w) podwoju 6, 64, 6 — we drzwiach.
pogłowie 8, 9, 3 — ludność (męska).
pogoda 1, 28, 8... — sposobność.
(w) pogonią 7, 1, 8.
pogrąził w milczeniu 20, 35, 2.
pokusa piekielna 4, 18, 2; 12, 66, 4; 18, 2, 8 — zły duch.
pol 15, 32, 2 — świat, właśc. biegun ziemski lub niebieski.
pomaga niebo za nami 7, 117, 1.
pomogę każdemu 5, 58, 6 (roz. się, towarzystwa) — stanę do pojedynku.
ponno 1, 4, 6... — pono, podobno.
ponowa 8, 41, 4 — nowina.
popisować się z czem 6, 15, 4; nad kim 5, 45, 8.
porównywać 9, 67, 8 — równać, równo się obchodzić.
posłuchy 9, 20, 2 — czaty.
pospolita śmierć 2, 22, 1 — ś. wszystkich; 11, 2, 2 — powszechny.
postanowić, państwa do końca niepostanowione 2, 65, 6 — ustalone, utwierdzone (19, 131, 4).
postawa 16, 24, 8 — osnowa tkacka.
poszło na wonne cyprysy 13, 38, 4 — wyglądało na...
pośledni 17, 22, 6 — ostatni.
potkać kogo czem 6, 72, 5 — zarzucić komu coś.
potycze 20, 99, 4 — rodzaj sideł. Znaczenie to jednak w tem miejscu wcale niestósowne. Bodaj czy nie należy czytać po tycze a właściwie po tyce; w takim razie miejsce to byłoby jasne: Wiąz podcięty „do ziemie kochany krzak (winną macicę) na dół ciągnie za sobą po tyce“ t. j. po swoim pniu.
poważność 4, 89, 4 — powaga.
poważny w mowę 1, 20, 7.
powłokiem, krok powłokiem i leniwo niesie 19, 27, 8.
pożądny 3, 3, 8; 16, 15, 6 — pożądany, upragniony.
pożyć 3, 64, 4... — pokonać.
praktykować 6, 22, 2 — intrygami jednać, zyskiwać; 20, 104, 5 — wróżyć, przepowiedzieć.
precz, to precz 16, 53, 5 — pomińmy to, nie mówmy o tem.
prętkopióry bełt 11, 45, 6.
pry 1, 85, 1... — prawi, mówi.
przeciwiać się 11, 11, 5 — echo odbijać, odzywać się.
przeganiał z niego 9, 79, 6 — szydził.
przegrać polem 2, 77, 7 — w polu.
przejrzeć do chrześcianów 18, 46, 4 — wzrokiem sięgać; przejrzano na niebie 9, 71, 8, sądzono, zapadł wyrok; podob. 9, 80, 2.
(w) przek 20, 34, 7 — poprzek.
przekazy 14, 50, 8; 15 Arg. 8 — przeszkody.
przekupuję 20, 142, 8 — kupczę (przekupień).
przemory 10, 2, 5; 19, 35, 3 — morzenie się głodem, post.
przenająć 4, 57, 1 — przekupić.
przepaść, dobrzem ziemie nie przepadła 19, 98, 5 — o małom się w ziemię nie zapadła.
przeprawa 14, 21, 6 — pojednanie, przejednanie.
przepych 7, 78, 5 — pycha.
przerazić 1, 59, 8 — przejąć, opanować; przerażony nienawiścią 10, 56, 2.
przeraźliwa miłość 1, 57, 1; 4, 31, 2; ogień 12, 97, 3 — co przeraża, przejmuje.
przerdzały starzec 7, 78, 7 — przejrzały, zgrzybiały.
przestrzeństwo 17, 17, 6 — przestrzeń, rozległość.
przeszkodził drogę 18, 52, 2.
przeważna dziewica 12, 7, 1 — słynna z przewag (czynów bohaterskich), bohaterska.
przez 5, 28, 1; 20, 93, 7 — około.
przez dzięki 2, 39, 4; 4, 2, 7; 55, 1; 8, 34, 4; 57, 7; 9, 64, 4; 80, 5; 84, 8; 11, 71, 6; 12, 84, 1; 13, 45, 1; 14, 47, 2; 17, 39, 5; 84, 6; 19, 14, 7; 20, 130, 3; 137, 7 — niechętnie, wbrew woli, opornie, gwałtem, z trudnością.
(w) przychęconej duszy 16, 42, 8 — zwabionej, znęconej.
przyjść pośmiewiska 7, 26, 4.
przykrszy 4, 51, 4; 12, 97, 4.
przypaść na co 4, 67, 7; 82, 2 — zgodzić się, podjąć się.
przypiąć, głód przypnie 2, 74, 7 — dokuczy.
przypłaca uporu 13, 68, 6; 17, 39, 5.
przypowiedzieć służbę komu 9, 6, 3 — przyjąć na służbę.
przystaw 4, 71, 5; 18, 61, 5; 19, 82, 3; 20, 143, 2 — człowiek przystawiony do kogo dla dozoru, straży lub usługi
przywara 1, 27, 3 — wina, przygana.
puścić na miecz goły 1, 87, 3 — wymordować.
pytać o kim 4, 34, 1; o co 3, 18, 2.
Radzić komu 3, 34, 5 — sprostać; radzić na co 4, 79, 4; 12, 33, 2.
ratunek ziemski 3, 69, 6; niebieski 3, 69, 8 — pomoc.
roboty 11, 31, 6; 12, 46, 8; 15, 11, 6 — machiny wojenne.
rodne zagony 9, 1, 6 — urodzajne.
róg rzeki 18, 20, 3 — odnoga.
rówień — wnia 18, 42, 6 — równy.
rozcząć, rozczynać 1, 27, 2; 4, 69, 4; 5, 89, 3; 13, 73, 6 — rozpocząć.
rozdziewić (gębę) 12, 29, 8; 13, 29, 6.
rozjeść się 3, 30, 7; 19, 26, 2 — rozgniewać się.
rozsądek 1, 53, 2 — rozstrzygnięcie.
roztrojony (język smoka) 9, 25, 6.
rozwodzić śmierć 20, Arg 7; 131, 3 — odradzać.
różnie 2, 55, 6; 13, 55, 7 — w różne strony.
ruchać się 13, 33, 6 — ruszać się; rucho 9, 56, 8 — ruch.
rym 2, 1, 5; 6, 67, 3; 68, 8; 8, 28, 4 — zażegnywanie, zaklęcie czarodziejskie.
rządzić co 4, 45, 2... czemś 17, 12, 7.
Sadzić się na czem 1, 29, 6; 2, 70, 5; 19, 55, 2 — polegać na czem, dufać w co.
sajdaczna Armida 17, 33, 4 — z sajdakiem, kołczanem.
sam 11, 63, 3; 19, 5, 1 — tu.
samopięty 17, 74, 8 — z czterema innymi; 15, 17, 5 Cyrena samopięta (w oryg. „dove cinque cittadi hebbe C.“) — z czterema innemi miastami.
sąśmy 8, 29, 6.
schodzista góra 10, 28, 5 — pochyła, stroma.
(na) schwał 1, 61, 7; 11, 20, 4 — nad miarę, nad wyraz.
siedli Turcy i Persowie 2, 65, 8 — przepadli, zginęli.
siedmiorogi Nil 14, 38, 4.
siła, nieprzyjaciel kiedy miły siła (rym) zam. siłuje 16, 43, 5 — nalega, napiera się.
sfora, trudno miał do sfory iść miecz z niewieścim strojem 16, 30, 7 — do maści, zgadzać się.
skaza 15, 10, 5; 17, 46, 5 — szkoda, ruina.
skaźca 3, 63, 6; 19, 64, 1 — pogromca, niszczyciel.
sklep zjednoczony 18, 74, 7 — sklepienie nad głowami z tarcz utworzone (testudo).
skłonić wodze 9, 48, 7 — skierować zapomocą wodzy (cugli) konia.
skóra 13, 49, 4 — kora na drzewie.
skukłać 2, 73, 3 — pobić, pogromić.
skusić Marsa 10, 4, 4 — spróbować, doświadczyć.
skwitnąć, niechaj się skwitną włosy 16, 48, 3 — niech się zrosną, skudłają.
słowacki i słowieński 17, 73, 5; 20, 94, 3 — słowiański.
smalcowana zbroja 3, 39, 3; 12, 18, 4; 19, 43, 2 — szmelcowana.
sośnia 3, 75, 6; 12, 95, 4 — sosna.
spatrzyć się z kim 12, 52, 3 — spróbować, zmierzyć się z kim; spatrzyć, jeśli... 16, 37, 7.
spisek 1, 76, 7; 2, 81, 5 — warunek pokoju, układ, przymierze.
spiżane wrota 19, 34, 6.
spół — spółmiłośnik 20, 62, 4; spółsłużebnica 19, 81, 8.
sprawa 3, 16, 3; 2, 48, 6 — porządek, dowództwo.
sprawiony o leśnych czarach 18, 6, 3 — uwiadomiony.
sprzysięga 19, 75, 4; 76, 4; 86, 4 — sprzysiężenie.
srebrogłowy 13, 34, 5 — materye tkane srebrem.
stać, stanie za jego 17, 48, 1 — opłaci się; za jego nie stoi 19, 43, 6 — nie opłaci się, nie wart tyle, co jego.
stanie 3, 64, 8 — stanowisko; 19, 119, 4 — mieszkanie.
stawić pole 2, 48, 3 — stanąć do bitwy.
stok 8, 51, 6 — źródło.
stooki wzrok 15, 32, 3.
strona 15, 65, 3 — struna.
strożyć się 15, 48, 7 — sztorcem stawać, jeżyć się.
strzelać, fontany wody przejrzyste strzelały 10, 63, 6.
surowy 2, 46, 5; 3, 41, 3 — srogi (bój, rycerz).
swat, tak się skoro wprzód wymykasz przed swaty (przysł.) 17, 50, 8.
szczedł dzień 16, 68, 5 — zszeznął, przeszedł.
szedziwy 6, 9, 2... — sędziwy.
szkarady 2, 7, 3; 8, 70, 8 — szkaradny.
szkodzić kogoś 4, Arg. 4; 18, 44, 8; 19, 56, 2; na mnie nic nie szkodzi 5, 4, 5; s. komu 4, 16, 8.
Ścierać się z kim 5, 17, 6; 19, 1 — współzawodniczyć.
ślub 2, 5, 7; 70, 3; 4, 14, 4 — votum.
ślub wolny 5, 56, 1 — słowo, dane przez człowieka, na wolności (nie w więzieniu) zostającego.
ślubuję na to 6, 8, 8.
ślizać się 14, 34, 4.
śmiać się, i na nięś się śmiała 12, 31, 2; śmiali się błędowi 9, 34, 4.
śmiały na inszych 3, 23, 5; bronie śmiałe na... 20, 124, 3.
śmiertelna szabla 5, 44, 4 — śmiertelny raz zadająca.
śrzeżogi i śniegi 15, 53, 2 — zimno, mróz.
Taiłem tego (2 przyp.) 12, 38, 1.
tasak 9, 30, 7 — miecz krótki, szeroki, puginał.
taśmiana tkanka 7, 17, 6 — prosta, gruba tkanina.
tchnąć 9, 97, 4; 10, 15, 7 — ciężko oddychać, dychać.
tkwiała zbroja na kopiej 3, 73, 7.
tok rzemienny 6, 40, 1... — rurka rzemienna, w którą się wtyka koniec kopii.
trawiany wieniec 17, 91, 8.
trąba 4, 1, 7; 4, 3, 1; 6, 3, 8 — trąbienie (por. strzelba).
troskliwy 1, 15, 6; 7, 22, 5; 8, 76, 2 — stroskany; 1, 45, 8 — nabawiający trosk; 2, 16, 6; 19, 118, 3 — pełen trosk, utrapiony.
troząb 7, 81, 6; przym. trozęby (przym.) 6, 38, 6.
trunąć 6, 49, 7 — pisnąć, bąknąć.
tryon 1, 44, 6 lub septemtryon 17, 74, 8 — gromada gwiazd t. z. Wóz (Wielka Niedźwiedzica) — północ.
tryumfować z kogo 18, 5, 8.
trzaskawica 7, 115, 4 — grzmot; trzaskają gromy 13, 33, 3.
trząść 2, 10, 2 — przetrząsać, zbadać.
tuszę wygranej 6, 8, 3.
twarz 20, 52, 2 — postać, wygląd.
tygrys r. ż. 6, 106, 8; 16, 56, 3.
tylko co, tylko nie 2, 60, 8; 6, 74, 7; 8, 25, 2; 16, 2, 7 — mało, o mało że.
tyrańskie (przysł.) 12, 72, 4 — po tyrańsku.
Uczciwe 5, 49, 1; 18, 1, 4... — cześć, honor.
udawać 4, 27, 7; 5, 24, 3 — tłómaczyć, pozorować.
ukazały palcem 6, 77, 5 — ukazywany, wskazywany.
ukraina 2, 54, 6 — pogranicze, kresy państwa.
umarzły śnieg 9, 46, 6 — zmarzły.
umór, płacze do umoru 16, Arg. 5; por. „śmiać się do zdechu“.
upuścić drogę do zgody 1, 88, 5 — zagrodzić.
(bez) urazu 13, 48, 5.
uraźliwy blask 1, 73, 3.
ustawić 18, 62, 4 — nakazać.
ustawować 1, 84, 6 — ustanowić.
ustąpiła jej matka 6, 59, 3 — umarła.
Warownie 2, 25, 6 — pod silną strażą.
wątpliwy4, 88, 3; 6, 49, 3; 9, 98, 2; 10, 32, 3 — wątpiący, wahający się; niewątpliwy 1, 12, 6 — stanowczy; 8, 45, 7; 15, 25, 4 — niepewny, niebezpieczny; wątpliwe ogony 20, 44, 8.
wdzięczny czego 5, 84, 6.
wezdrgnął 10, 69, 5.
wiecznożywy 17, 20, 5.
wielozmienny 7, 43, 2.
wierciadło 16, 20, 1; 21, 8; 22, 3; 22, 6 — zwierciadło (tak 14, 4, 5).
wierzący list 1, 70, 6 — wierzytelny.
wierzgnąć 10, 31, 2 — zbuntować się.
wizerunk 18, 45, 8 — wzór.
własny 1, 30, 5; 58, 7; 2, 22, 7; 6, 112, 2; 8, 38, 2... właściwy, istotny, prawdziwy.
włudzić w kogo co 5, 63, 2 — wmówić; włudzić sen na oczy 13, 58, 3.
wojować kogo 4, 41, 3.
wpociemku 6, 51, 5.
wrotny 6, 95, 6; 96, 3 — sługa zawierający wrota, bramę miejską.
wspierać 3, 43, 2; 9, 5, 8 — odpierać.
wstrącić 1, 76, 3; 7, 107, 1; 10, 46, 6 — dać wstręt, odpór.
wstręt 2, 76, 8; 11, 13, 8 — odpór, przeszkoda.
wszystko 2, 42, 3; 16, 18, 8; 31, 5 — ciągle, bez ustanku,
wszystkorodna ziemia 14, 41, 2.
wybłądzić w zad do stanowiska 7, 26, 6 — trafić; rząd gmachów niepodobny do wybłądzenia 16, 1, 6.
wygładzić 4, 64, 8 — zgładzić, zabić.
wyciągnione czoło 19, 70, 2 — wygładzone, wesołe.
wydrożyć, 16, 3, 1 — wydrążyć.
wyleżeć się 6, 66, 8; z ran 20, 79, 8 — wyleczyć się.
wymierzyć, drzewem Arganta wymierzył 11, 78, 3 (bł. druk?).
wypraktykować 4, 20, 5 — odgadnąć, przewidzieć.
wyprawować drzewo 3, 74, 7 — ciosać, przygotować.
wypusty 9, 8, 6 — wyłogi, brzeg u sukni lub rękawa, inną materyą wyłożony.
wyrazić 6, 73, 2 — wyrzucić, wybić.
wyraźliwy 20, 51, 5 — wyraźny.
wysep r. m. 15, 16, 8; wyspa 17, 3, 2...
wystać 19, 123, 3 — oddalić się, ustąpić; por. przystać.
wystawić bramę 4, 11, 4 — wyłamać.
wytrwać znój, deszcz, wiatr... 6, 83, 8; wytrwane gorąco 13, 54, 7; strach niewytrwany 13, 3, 4.
wyuzdany 5, 54, 5; 71, 7 — nie panujący nad sobą.
wywierać 6, 29, 5 — wybuchać.
wzgardzić coś 1, 9, 4; 16, 17, 2; czemś 9, 36, 5; 13, 62, 8.
wzrzęda 14, 46, 3; 16, 23, 2 — przesadne zajmowanie się czemś.
wzwód 6, 95, 8 — most zwodzony.
wzwodzić mosty 3, 11, 7; wzwiedźcie tego starca 19, 44, 7.
Z z 4 przyp. mieć z kaszel 4, 9, 6; mieć z to serca 7, 64, 4; 13, 49, 7; mieć z potrzebę wód 15, 7, 5 — mieć na tyle, ile trzeba; stanie mu z to i serca i mocy 10, 77, 6 — będzie miał na tyle.
zabijak niewiast 19, 3, 8.
zaciąg 6, 8, 6 — trud, staranie.
zadzierżeć się 2, 19, 6 — wstrzymać się.
zakręty 18, 22, 4 — wiry wodne.
zapomniałe pióro 9, 50, 6 — niepamiętliwe.
zaraz 2, 70, 3 — naraz.
zasadka 1, 74, 2 (tak zawsze) — zasadzka.
zastanawiać się 3, 45, 2 — zatrzymywać się, stawać.
zatrzymanie 5, 41, 8 — więzienie.
zawiązany cnotą 8, 50, 8 — związany słowem rycerskiem.
zawicie 2, 6, 5 — zawiniątko, tu: obraz zawinięty.
zawiesisty 4, 5, 3 — zawieszony, stromy.
zawity rok 5, 81, 4 — termin stanowczy, ostateczny.
zawodnik 5, 70, 7 — koń wyścigowy i wogóle koń.
zawrzeć w sobie 16, 74, 1 — postanowić.
zbezpiecznieć 19, 91, 8 — poczuć się bezpiecznym.
zbijać 6, 37, 6 — trudnić się rzemiosłem zbójeckiem.
zbywać 1, 7, 5 od gwiazd (nieba) podobno zbywa, jako się nisko ziemia na dół dała — tyle od nieba do gwiazd nie dostaje, ile od ziemi do gwiazd.
zbyć skąd lub komuś 7, 2, 3; 19, 98, 6; 20, 119, 1 — odejść, ujść (por. przybyć).
zchowany 1, 53, 7; 8, 58, 3 — wychowany.
zdarzyć 19, 51, 2 — poszczęścić.
zdrowie 2, 25, 2... — życie.
zdziera się iść... pospolitą drogą 18, 72, 3 — wzbrania się, wymawia się (por. wydziera się).
zebrany sam w się 19, 11, 5 — skupiony.
zejść 1, 37, 5 — umrzeć; nie zejdzie mi się 1, 54, 5 — nie wypada mi.
zeszły 1, 83, 3; 8, 6, 8; 12, 20, 3; 14, 72, 2; 20, 80, 3 — podeszły; z. wojsko 14, 14, 3; 19, 128, 5 — osłabione.
zgęstwieć, powietrze zgęstwiało 13, 63, 8; włosy zgęstwione 15, 61, 3.
zgon 5, 75, 5 — wyrzucenie, Rambald wychodził na ostatnim zgonie — ostatni wylosowany.
zgromadny 19, 59, 4 — zgromadzony.
zjąć 2, 33, 8 — złączyć.
złodziejskie (przysł.) 9, 17, 2.
złożenie 14, 79, 5 — pokój, gościnny zwłaszcza.
złożyć 2, 59, 7; 5, 83, 3; 9, 52, 3; 20, 141, 5 — ustąpić, spuścić.
zmarska 9, 8, 3.
znieść 2, 66, 2 — zniszczyć.
zniewolić 10, 39, 5 — zrobić niewolnikiem.
znikać pracy 4, 81, 3 — unikać.
znosić, ile czas znosił 12, 94, 7 — pozwalał.
znotować 14, 5, 6 — spuścić z tonu, ustąpić.
zołtarz 3, 72, 8 — psałterz.
zostać w słowie 5, 84, 5 — nie dotrzymać słowa, obietnicy; zostać przy słowie 19, 78, 6 — dotrzymać słowa.
zuciekać, hufce zuciekały 20, 59, 5; ziemia zuciekała 15, 24, 2.
zubr (nie żubr) 3, 32, 1.
zurzynać 19, 112, 7.
ile 2, 12, 5; 4, 72, 1 — niesłusznie; źle żywy 18, 105, 8 — ledwie żywy.
żałosna swej wzgardy 20, 66, 1.
żonie to tego, to owego (w rymie) 7, 111, 3 — żenie, napada.
żylisty 19, 17, 8 — żylasty.
żywot 2, 75, 8 — żywność, utrzymanie.


Imiona własne.
(Pominięto nazwy geograficzne powszechnie znane i nader liczny tłum postaci zmyślonych, a wyodrębnionych samem tylko imieniem).

Abila 15, 22 — przylądek w Marokko w cieśninie Gibraltarskiej (jeden z słupów Herkulesa, dziś Zeuta).
Acheront 9, 64 — rzeka w podziemiu, podziemie, piekło.
Ademar l. Admar 1, 38; 18, 95 — biskup z Puy, legat papieski.
Adrast 17, 28... — król indyjski.
Akcyjska krew 16, 56 (w oryg. De l’Attio sangue) — potomek Akcyusza, rzekomego protoplasty rodu książąt Esteńskich (por. 17, 15, 68, 79, 81).
Aladyn 10, 53; 18, 51; 19, 39 — król palestyński.
[1] Albraka 17, 30 — kraina w Afryce, hołdująca Egiptowi.
Alcyd 19, 17 — wnuk Alceusza, Herkules; Alcydy słupy t. j. Abila po stronie afryk. a Kalpe w Hiszpanii. 15, 22 — cieśnina Gibraltarska.
Aldzerba (Alzerbe) 15, 18 — wyspa w zatoce Małej Syrty.
Alet 2, 58 — poseł egipski.
Alfons II 1, 4; 17, 90 — książę ferrarski; ur. 1553, um. 1597.
Alekto 8, 1... — jedna z trzech jędz, furyj.
Altamor 17, 26... — bohater egipski.
Amboza 11, 43 — Ambois, miasto i zamek we Francyi nad rzeką Loarą.
Anteus 19, 17 (’Αντχῖος) syn Posejdona i Ziemi, olbrzym, panował w Libii; posiadał tę własność, że nie mógł być w zapasach pokonany, dopóki dotykał ziemi.
Antyochia 1, 9, 26... — miasto w Syryi nad r. Orontesem.
Aquilin 7, 75 — rumak Rajmunda.
Aquilon 9, 52 — wiatr północny.
Aquitanowie 20, 88 — mieszkańcy połudn. Francyi między r. Garonną a Pireneami.
Argant 2, 59... — poseł egipski, bohater saraceński.
Argillan 8, 57... — bohater chrześc. „na brzegu Trentu zrodzony“.
Armida 4, 27... — bohaterka sarac., córka króla Damaszku, Arbillana i Karyklii.
Arpije 4, 5 — Harpije, skrzydlate potwory, ptaki z głową niewieścią.
Arset 12, 18 — sarac., wychowawca Kloryndy.
Artemidor, grabia z Pembrozy 5, 73 — bohater chrześc.
Askalona 14, 30 — miasto w Palestynie na połud.-zach. od Jerozolimy.
Astrabora 17, 24 — kraina w połudn. Egipcie.
Astragor 8, 1, 4 — djabeł.
Atlas 4, 6; Atlantowy wierzch 7, 82 — góry w półn. zach. Afryce.
Auster 9, 52... wiatr południowy.
Awern 5, 18 — jezioro w połud. Włoszech, gdzie według mniemania było zejście do podziemia, podziemie samo, piekło.
Baldwin l. Baldowin 1, 9... — brat Goffredów.
Balnawila 7, 107 — miejscowość Bernaville w półn. Francyi, w dep. Somme.
Bethel 3, 57 — w Palestynie na półn. od Jerozolimy.
Biserta 15, 20 — miasto w Tunis w Afryce.
Bitynia 17, 35 — kraina w M. Azyi, oddzielona od Europy morzem Marmora; bityńskie narody 9, 4.
Blessa 1, 62 — m. Blois we Francyi nad r. Loarą poniżej Orleanu.
Boekan (Beocan) 17, 25 — m. na wyspie w zatoce Perskiej.
Boemund 1, 9... syn ks. Apulii, Guiskarda, władca Antyochii † 1111 r.
Bonończycy 1, 40 (Bolognesi), pomyłka zamiast Bulończycy, mieszkańcy księstwa Bouillon.
Briareus 18, 35 — jeden z trzech mytolog. olbrzymów, mających po 100 rąk i 50 głów.
Brontes 20, 119 — jeden z Cyklopów, kujących dla Zeusa (Jowisza) gromy.
Budza (Bugia) 15, 21 — miasta nadbrzeżne w Algierze (fr. Bougie).
Chimera 4, 5 — potwór ziejący ogniem: głowa lwia, tułów kozi, ogon smoczy.
Chio 1, 78 — wyspa na morzu Egejskiem.
Cyntya 6, 103 — Artemis (Dyana), tak nazwana od góry Cynthos na Delos, gdzie się miała urodzić; miesiąc.
Cyrce 4, 86 — znana z Odyssei (p. 10) czarownica.
Cyrena 15, 17 — miasto w krainie przyległej Egiptowi, zwanej w starożytności Cyrenaika, później Barka; samopięta, gdyż oprócz Cyreny były jeszcze cztery inne miasta: Hesperia (późn. Berenice), Apollonia, Ptolemais i Arsinoe.
Cyrkasy 2, 59 — kraina Czerkiesów na Kaukazie; Cyrkaszczyk 3, 44... Argant.
Damiata 15, 16 — miasto w dolnym Egipcie nad odnogą Nilu.
Del 11, 28 — wyspa Delos; królewna z Delu — Artemis (Dyana); zob. Cyntya.
Dryady 3, 76 — nimfy leśne, mieszkające w drzewach.
Dudon z Konse 1, 53... bohater chrześc.
Echo 7, 25 r. ż. — nimfa górska, która za karę od Hery ani sama pierwsza przemówić, ani też, gdy inny mówi, milczeć nie może i cudze słowa powtarza.
Encelad 6, 23 — jeden z Gigantów t. j. olbrzymów, u których miejsce nóg zastępowały smoki.
Erminia 3, 12... córka króla Antyochii.
Erydan 11, 70 — w starożytności mytyczna rzeka, później uważano Pad za Er.
Este 17, 67 — miasto w górn. Włoszech, które dało nazwę rodzinie panującej w Ferrarze.
Etyopia 12, 21 — Abisynia.
Eustacyusz 1, 54... Eustachy, brat Goffredów.
Far 15, 16 — wysepka na wybrzeżu egipskiem, którą Aleksander Wielki połączył groblą z lądem stałym (Aleksandryą).
Fessa 15, 21 — kraina w północn. Afryce, Fez.
Flegetont 9, 21 — rzeka ognista w podziemiu.
Gada 15, 24 — m. w Hiszpanii (dziś Cadix).
Galen 11, 70 — Grek, sławny lekarz, żyjący w 2 w. po Chr.
Ganga 17, 28 — r. w Indyach, Ganges.
Garamantowie 13, 14 — naród we wnętrzu Afryki, dziś Fezzan.
Garona 1, 61 — r. w półn. Francyi; wpada do oceanu Atlant.
Gaskończycy 20, 78; Gaskoni 20, 6... mieszkańcy księstwa Gaskonii w połudn. Francyi (dep. Landes).
Gaza 1, 67... — m. w Palestynie na połud. od Askalonu.
Geryon 4, 15 — mityczny potwór, z trzech ciał ludzkich złożony.
Gernand 1, 54 — potomek królów norwejskich.
Gildylippa 1, 56... żona Odoarda, bohaterka chrześc.
Goffred l. Gotyfred 1, 8... Godfryd z Bouillon, książę Niższej Lotaryngii; dowódca Krzyżowców, zdobył dnia 15. lipca 1099 r. Jerozolimę.
Gołąb 15, 32 — Krzysztof Kolumb.
Gorgony 4, 5 — skrzydlate potwory niewieście z wężami na głowie i wężami opasane, wzrok ich był zabójczy.
Granata 15, 21, m. i prowincya w Hiszpanii, Grenada.
Gwelf l. Gwelfon 1, 10... — jeden z najznakomitszych bohaterów chrześc.
Gwilm 1, 44 — Wilhelm, młodszy syn króla angielskiego.
Helikon 1, 2 — góra w Beocyi, siedziba Muz.
Herkules 4, 96 — mytyczny bohater grecki; Herkulesowe wrzeciono 6, 92 — H. służąc przez 3 lata  u królowej lidyjskiej Omfali, prządł wełnę. Herkulesowe słupy 2, 62 — zob. Alcydy słupy.
Hidraot 4, 20; 17, 30 — król Damaszku stryj Armidy, czarownik.
Hirkańska tygrys 16, 56; Hirkania — kraina pomiędzy m. Kaspijskiem a Medyą.
Horwaci 1, 41 — w oryg.: Regge Carinthia.
Ida 11, 72 — góra na Krecie.
Iole 16, 3 — córka Euryta, króla Ojchalii, branka Heraklesa. Poeta mylnie zamiast Omfali wprowadza tu Iole.
Izmen 2, 1... — mag czyli czarnoksiężnik saraceński.
Jasna góra (Chiara monte) 11, 23 — m. Clermont-Ferrand we Francyi.
Jowisz 14, 13 — planeta; Jowiszów ptak 15, 18 — orzeł.
Judeka (Giudeca) 15, 18 — przylądek w Tripolitanii.
Kalpa 15, 22 — przylądek, jeden ze słupów Herkulesa na brzegu europ.; dziś Gibraltar.
Kamillus 1, 64... jeden z dowódców chrześc.
Kandya 1, 78 — wyspa Kreta.
Karnut 1, 40 (il conte di Carnuti — Stefan, książę Blois). Tłómacz nazwę narodu Carnuti (Carnutes) wziął za miejscowość: Karnut. Karnutowie siedzieli w okolicy m. Blois i Orleanu.
Karzeł 17, 74 — cesarz Karol W.
Karzeł 8, 4; 15, 58... rycerz szwedzki (w oryg. duński.
Kassan 2, 71; 6, 56 — król Antyochii, ojciec Erminii.
Klorynda 2, 38... córka króla etyopskiego Synapa, bohaterka saraceńska.
Klotareusz 1, 37; 11, 43 — grabia z Ambozy.
Kocyt 4, 8 — błotnista rzeka w podziemiu.
Konsa 1, 53 — są dwie miejscowości tejże nazwy we  Francyi: Cons-la-Grandville, jedna w dep. des Ardennes, druga w dep. Meurthe-et-Moselle.
Konstantynopole 8, 8 — Konstantynopol.
Kosenca 7, 29 — m. w połudn. Włoszech.
Krępak 3, 2 — góra w Tatrach.
Krzemieniec 17, 73 — m. Monselice niedaleko Padwy we Włoszech (selce = krzemień).
Latyn 1, 51... dowódca Greków.
Latonówna 20, 68 — córka bogini Latony, Artemis (Dyana).
Leta 15, 17 — jedyna rzeka Barki w Afryce północnej na zachód od Tolomity; właśc. Laton lub Leton, u Lukana (IX, 355) Lethes. Tasso pomieszał ją tu z rzeką podziemia Lethe, „o której siła ludzie bają“.
Lewkata 16, 4 — wyspa Leukas albo Leukadya na morzu Jońskiem, połączona wązkiem międzymorzem z Akarnanią.
Libia 1, 1 — Afryka.
Lidowie 9, 4 — mieszkańcy Lidyi, krainy leżącej w M. Azyi.
Ligurowie 1, 79 — nazwa ludu mieszkającego w starożytności na północnem wybrzeżu morza Tyreńskiego, tu: Genueńczycy; Ligurczyk 15, 31 — Kolumb.
Lilibeum 15, 19 — m. na połudn. zach. wybrzeżu Sycylii.
Linkaster 1, 55, — Lancaster, hrabstwo w Anglii.
Lotaryńczycy 20, 10 — mieszkańcy Lotaryngii we Francyi.
Lotofagowie 15, 18 — jedzący lotos, bajeczny lud w północnej Afryce, znany z Odyssei p. 9, 82 i n.
Magra 15, 18 (la foce di Magra) — rzeka (?) uchodząca do morza niedaleko przylądka Judeki.
Makon 20, 113, 114 — prorok Machomet.
Marmaryka 15, 17 — kraina w głębi Afryki na południe od Barki.
Meander 16, 8 — r. w M. Azy i, wpada do morza Ikaryjskiego nieopodal Miletu; słynna z nader krętego biegu. Meandrowa woda 9, 4.
Medea 4, 86 — mytyczna czarownica grecka.
Megera 2, 91 — jedna z Erynij, siostra Alekty.
Memfis 7, 12 — stolica dawnego Egiptu, dziś ruiny.
Meroe 17, 24; 20, 54 — wyspa Nilowa w górnym Egipcie.
Międzyziemne morze 1, 79; 3, 57 — morze Śródziemne.
Mizowie 9, 4 — mieszkańcy krainy Mizyi w M. Azyi.
Mongibel 4, 8; 18, 83 — góra Etna na Sycylii.
Nazamonowie 13, 14 — naród w głębi Afryki na połudn. zachód od Barki.
Nicea 2, 92; 6, 10 — stolica Bitynii.
Niderlandowie 20, 112 — mieszkańcy Flandryi.
Normandczycy 1, 38; Normandowie 20, 112 — mieszkańcy Normandyi; Normand 11, 81 — Robert, książę normandzki.
Obidzy 1, 55 (Obizzo) — rycerz toskański,
Odoard 1, 56... mąż Grildylippy, bohater chrześc.
Olandrowie 1, 79 — Holendrzy.
Olind 2, 16... kochanek Sofronii.
Ormus 17, 25 — m. w Persyi.
Oron 15, 21 (Orano) — m. w Algierze.
Oront 14, 57 — r. w Syryi.
Pembroza 5, 73 — hrabstwo Pembroke w połud. Walii w Anglii.
Phebe 14, 37 — Artemis (Dyana), księżyc.
Phebus 10, 5... Apollo, bóg słońca.
Pheniks 17, 20 — ptak bajeczny, który się przez spalenie ciągle odradza.
Piotr pustelnik 1, 29; 11, 5... zwany także P. z Amiens,  pierwszy podjął myśl wyprawy krzyżowej do Ziemi św. i głosił ją żarliwie; umarł w r. 1115.
Pontskie narody 9, 4 — mieszkające w krainie Pontus nad morzem Czarnem w M. Azyi.
Poździe 1, 39 (Poggio) — m. Puy nad górną Loarą w dep. Haute-Loire we Francyi.
Proteus 5, 63 — bożek morski, schwytany przez Menelausa (Odyss. 4, 351) przemieniał się w różne postacie, ażeby się mu z rąk wywinąć.
Ptolomaida 17, 19 (w oryg. Barka) — m. w Trypolis.
Radomił 20, 40 — rycerz chrześc,
Rajmund z Tolozy 1, 61 jeden z dowódców chrześc. W r. 1103 zdobył Trypolis w Syryi i umarł tamże 1105 r.
Rambald 1, 54... rycerz gaskoński, później renegat.
Rhetowie 1, 41 — dawni mieszkańcy dzis. Tyrolu i części Szwajcaryi.
Roncylion 5, 75 — Rousillon w połudn. Francyi w dep. Vaucluse.
Rufia 15, 15 (Rafia) — m. w Syryi.
Rynald 1, 10... — syn Bertolda i Zofii, wnuk Grwelfa, jeden z najwaleczniejszych bohaterów chrześc.
Rynocera 15, 15 — m. w Egipcie nad m. Śródziemnem (dziś El-Arish).
Sangrowa woda 9, 4 — w. r. Sangarios w Bitynii w M. Azyi, uchodzi do morza Czarnego.
Sarmakanta 17, 27 — in. Samarkanda w Azyi.
Scylla 4, 5 — szczekający potwór o 12 nogach, 6 szyjach (Odyss. 12, 73).
Sfinga 4, 5 — potwór mający głowę i piersi niewieście, tułów lwi i ogon węża.
Solima 1, 80 — Jerozolima.
Soliman 6, 10... — sułtan turecki, panował w Nicei; wypędzony stamtąd przez Krzyżowców, jeden z pierwszych bohaterów sarac.
Sumarski król 17, 19 — król Sumary (w oryg. Zumara) na zach. od Barki.
Sweno 8, 6 — królewicz szwedzki (w oryg. duński).
Syena 17, 5 — m. w dolnym Egipcie, dziś Assuan.
Sylen 18, 30 — stary, opasły satyr, nauczyciel, wychowawca i towarzysz Bachusa.
Synap 12, 21 — król etyopski, ojciec Kloryndy.
Syrowie 10, 19 — mieszkańcy Syryi.
Syrty 15, 18 — Mniejsza i Większa, zatoki morza Śródziemnego u półn. wybrzeży Afryki.
Tankred 1, 9... — ks. sycylijski, siostrzeniec Roberta Guiskarda ur. 1078, jeden z najwaleczniejszych bohaterów chrześc., um. w r. 1112.
Tatry 6, 45; 9, 39; 13, 60.
Taurus 17, 94 — pasmo górskie w M. Azyi.
Tessalska wiedma 16, 37 — Medea, tu: Armida.
Tolomita 15, 17 — to samo, co Ptolomaida (dziś Tolmeta) w Barce.
Toloza 1, 61... miasto i hrabstwo Rajmunda w połudn. Francyi; Tolozan 7, 96... Rajmund.
Tortoza 1, 6... miasto nadbrzeżne w Syryi na półn. od Trypoli.
Tracya 8, 8 — wschodnia część półwyspu Bałkańskiego.
Trent (Tronto) 8, 58 — r. w połud. Włoszech, wpada do morza Adryatyckiego.
Trypoli 15, 18 — m. w półn. Afryce, stolica Trypolitanii; Trypolski król 17, 19.
Trypolski król 1, 76 — król m. Tripoli w Syryi.
Turza 1, 62 — m. Tours we Francyi nad Loarą.
Tuszkana 17, 76 — kraina w środkowych Włoszech, Toskana.
Tyngitana 15, 21 — kraina w północno-zach. Afryce, Marokko.
Tyr 18, 60 — m. w Fenicyi.
Tyzafern 17, 31... — „pierwszy rycerz“ saraceński.
Tyzyfona 2, 91 — siostra Alekty i Megery, jedna z Erynij.
Ugon 14, 5, 12; 17, 76; 18, 94 — zmarły brat króla francuskiego Filipa.
Uranges (città d’Orange) 1, 39 — m. Orange w połud. zach. Francyi, w dep. Vaucluse.
Urban „pański namiestnik“ 11, 23 — Urban II, papież 1088—1099.
Wisła 1, 73; 3, 2; 9, 46.
Wyspy od szczęścia nazwane (Isole di Fortuna) 15, 37 — wyspy Kanaryjskie. Por. 14, 70.
Xenokrates 16, 57 — filozof grecki, słynny z surowej moralności, um. r. 314 po Chr.
Zofronia 2, 16, 30, 37 — chrześcianka w Jerozolimie.









  1. Niema w oryginale.





Tekst jest własnością publiczną (public domain). Szczegóły licencji na stronie autora: Jan Czubek.