Geopolityka (Sykulski)/Teoria stref pęknięć

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
<<< Dane tekstu >>>
Autor Leszek Sykulski
Tytuł Geopolityka
Wydawca Wydawnictwo Naukowe Grategia sp. z o.o.
Data wyd. 2014
Miejsce wyd. Częstochowa
Źródło Skany na Commons
Inne Cały tekst
Pobierz jako: EPUB  • PDF  • MOBI 
Indeks stron


2.2.6. Teoria „stref pęknięć” – Saul Cohen

Saul Bernard Cohen, amerykański geograf i politolog w 1963 r. zaprezentował w swojej książce nowe spojrzenie na międzynarodowy układ sił. Cohen czerpał szeroko z dorobku zwłaszcza Mackindera, Mahana i Spykmana. Podzielił świat na dwa regiony geostrategiczne: eurazjatycki (Eurasian Continental World) oraz morski (Trade Dependent Maritime World), które składały się z regionów geopolitycznych.
W skład regionu eurazjatyckiego wchodziły dwa regiony geopolityczne: Heartland wraz z Europą Wschodnią oraz Chiny. Geostrategiczny region morski składał się z pięciu regionów geopolitycznych: Europy Zachodniej z Maghrebem (Maritime Europe and the Maghreb), Ameryki Południowej, Afryki subsaharyjskiej oraz Oceanii (Japonia, Korea Południowa, Filipiny, Indonezja, Australia).
Osobnym obszarem był Półwysep Indyjski, który pretendował do roli trzeciego regionu geostrategicznego oraz Azję Południowo-Wschodnią i Bliski Wschód, które Cohen nazywa mianem shatterbelts („strefy pęknięć”). Są to obszary zapalne, które są miejscem konfliktów oraz polem rywalizacji między mocarstwami[1].
Cohenowi zarzucano, iż jego teoria jest zbyt silnie uzależniona od czynnika historycznego i nie posiada wystarczającej podbudowy geograficznej. Mówiąc o recepcji i modyfikacjach poglądów geopolityków klasycznych należy wspomnieć o Davidzie Hoosonie, który w swoich pracach redefiniował pojęcie Heartlandu. Uznał go za najwartościowszą, najbardziej żywotną wewnętrzną część każdego państwa. W przypadku Związku Sowieckiego był to jego zdaniem obszar rozciągający się między środkową Wołgą i Jeziorem Bajkał[2].





  1. S.B. Cohen, Geography and Politics in a World Divided, New York 1963.
  2. D. Hooson, A New Soviet Heartland?, [w:] „The Geographical Journal” 1962, vol. 128, s. 19-29; D. Hooson, A New Soviet Heartland?, New York 1964; L. Sykulski, Geopolityka. Słownik…, s. 17-18.





Tekst udostępniony jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 3.0 Polska.