Geopolityka (Sykulski)/Geopolityka jako doktryna

Dodaj linki
Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
<<< Dane tekstu >>>
Autor Leszek Sykulski
Tytuł Geopolityka
Wydawca Wydawnictwo Naukowe Grategia sp. z o.o.
Data wyd. 2014
Miejsce wyd. Częstochowa
Źródło Skany na Commons
Inne Cały tekst
Pobierz jako: EPUB  • PDF  • MOBI 
Indeks stron
›››


1.2.3. Geopolityka jako doktryna i działalność praktyczna

Doktryna to „usystematyzowany zbiór idei, teorii oraz programów politycznych bądź ich fragmentów, zmierzający do wywarcia realnego wpływu na rzeczywistość”[1]. Poprzez doktrynę geopolityczną rozumiemy zbiór zasad, zaleceń realizacji polityki w oparciu o determinanty geograficzne (ukształtowanie terenu, kształt granic, dostęp do mórz, stopień rozwinięcia sieci rzecznej, klimat, itd.) i realizm polityczny. Analiza położenia geograficznego staje w doktrynie geopolitycznej podstawą do podejmowania decyzji przez polityków[2]. W powyższym kontekście można przytoczyć definicję geopolityki autorstwa Janusza Mondrego: „geopolityka określa rolę geografii w politycznej teorii strategii, jest teorią przestrzennych powiązań”[3].
 W wielu opracowaniach, by wspomnieć ze starszych te autorstwa Anny Wolff-Powęskiej[4], a ze współczesnych Marcina Floriana Gawryckiego[5], pojęcie doktryna geopolityczna ma odcień wyraźnie pejoratywny. Warto na marginesie odnotować, że samo pojęcie „doktryna” ma pochodzenie łacińskie i w tym języku oznaczało naukę, nauczanie. Jak wskazuje Hubert Izdebski, termin ten współistnieje z pojęciami teorii czy właśnie nauki[6].
 Ostatnim ze znaczeń geopolityki, jakie warto tu odnotować, jest rozumienie jej jako praktycznego działania politycznego w sferze międzynarodowej. Geopolityka rozumiana jako praktyka polityczna jest współcześnie szeroko rozpowszechniona np. w Federacji Rosyjskiej czy w krajach Ameryki Łacińskiej. Ma znaczenie zarówno w zakresie kształtowania świadomości narodowej, jak i definiowaniu interesów narodowych z odwołaniem się do przestrzeni geograficznej (myślenie kategoriami przestrzennymi o polityce)[7].





  1. ↑ L. Dubel, Historia doktryn politycznych i prawnych do schyłku XX wieku, Warszawa 2005, s. 17.
  2. ↑ T. Klin, Geopolityka: spór definicyjny we współczesnej Polsce, „Geopolityka” 2008, nr 1, s. 12-15; L. Sykulski, Geopolityka. Słownik terminologiczny, Warszawa 2009, s. 31.
  3. ↑ J. Mondry, Wczoraj, dziś i jutro geopolityki, [w:] J. Mondry, W objęciach geopolityki: Polska, Japonia, Eurazja: Publicystyka na łamach „Kultury” 1981-2000, Londyn 2000, s. 224 (artykuł ukazał się pierwotnie na łamach „Kultury” 2000, nr 6).
  4. ↑ A. Wolff-Powęska, Doktryna geopolityki w Niemczech, Poznań 1979.
  5. ↑ M. F. Gawrycki, Geopolityka w myśli i praktyce politycznej Ameryki Łacińskiej, Warszawa 2007.
  6. ↑ H. Izdebski, Historia myśli politycznej i prawnej, Warszawa 1995, s. 5.
  7. ↑ M.F. Gawrycki, Geopolityka w myśli i praktyce politycznej…, s. 78-81. Por. J. Potulski, Współczesne kierunki rosyjskiej myśli geopolitycznej. Między nauką, ideologicznym dyskursem a praktyką, Gdańsk 2010.





Tekst udostępniony jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 3.0 Polska.
Źródło: „https://pl.wikisource.org/w/index.php?title=Geopolityka_(Sykulski)/Geopolityka_jako_doktryna&oldid=1373997”