Encyklopedja Kościelna/Abdiasz

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
<<< Dane tekstu >>>
Tytuł Encyklopedja Kościelna (tom I)
Redaktor Michał Nowodworski
Data wyd. 1873
Druk Czerwiński i Spółka
Miejsce wyd. Warszawa
Źródło Skany na Commons
Indeks stron

Abdiasz, po hebr. Obadjah, t.j. sługa Pana, jeden z dwunastu małych proroków. Znamy tylko jego nazwisko i proroctwo pko Idumei. Pismo św. milczy o czasie i miejscu jego życia. Niektóre dawne o nim podania żydowskie znajdujemy u Ojców. Podług Efrema, Abdiasz pochodził z Sichem i prorokował za czasów Ozeasza, Joela i Amosa. Tego samego zdania jest Teodoret. S. Hieronim miał inną tradycję rabińską, a mianowicie, że to był ten Abdiasz, który za Achaba i Jezabeli żywił w jaskiniach stu proroków, nie chcących zgiąć kolana przed Baalem; że grób jego był w Sebaście (dawnéj Samarji), gdzie był czczony jeszcze w czasach tego świętego. Że jednak św. Hieronim nie dawał zupełnej wiary tej tradycji, pokazuje się z jego komentarza na Ozeasza, gdzie Ozeasza, Izajasza, Joela, Amosa i Abdiasza współczesnymi nazywa. Schegg (Die kleinen Propheten) dla oznaczenia wieku tego proroka, zestawia treść jego proroctwa z Jeremiaszem (49, 7—22) i Joelem (2,3. 3,5. 4,3. 4,19.). Z Jeremiaszem podobieństwo jest w prorockiej zapowiedzi losu Idumejczyków; z Joelem w historyczném skreślaniu losów Izraela i w opisie przyszłej odpłaty. Bliższe tych miejsc zestawienie pozwala przypuszczać, że Jeremiasz, lubiący do swoich proroctw wplatać proroctwa dawniejsze, dla lepszego upewnienia o niezawodności tego, co mówił, powtórzył także proroctwo Abdiasza. Abdiasz więc poprzedzać musiał Jeremiasza. Z porównania znów z Joelem wynika, że oba ten sam stan Judy i Jerozolimy mieli przed oczami. Rysy historyczne mają u nich rzeczywiste, nie poetyczne tylko podobieństwo. Mógł dla tego Abdiasz być uczniem Joela; proroctwo zaś jego ma za przedmiot nie zburzenie Jerozolimy, o jakiém nigdzie u niego nie ma wzmianki, ale jej zrabowanie. Proroctwa Joela wskazują na owe klęski, jakie na Judę spadły za Jorama (889—883); sam zaś on prawdopodobnie prorokował za małoletności Joasa (878—838), za rządów arcykapłana Jojady. Jeżeliby więc Abdiasz młodszy był o kilka dziesiątek lat od Joela. mogli w jego oczach, za słabego panowania Joasa, nieraz Idumejczycy pustoszyć Judeę; wycierpiane tedy krzywdy Judy, dawały wówczas okazję do groźnego przeciwko grabieżcom proroctwa (Schegg).