Encyklopedja Kościelna/Coyer Gabrjel Franciszek

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
<<< Dane tekstu >>>
Tytuł Encyklopedja Kościelna (tom III)
Redaktor Michał Nowodworski
Data wyd. 1874
Druk Czerwiński i Spółka
Miejsce wyd. Warszawa
Źródło Skany na Commons
Indeks stron

Coyer (czyt. Koaje) Gabrjel Franciszek, ur. w Baume-les-Dames, w Franche-Comté, r. 1707, wstąpił do jezuitów, ale niedługo wyszedł z zakonu, udał się ok. 1751 do Paryża, był czas jakiś w Nancy na dworze króla Stanisława Leszczyńskiego, um. w Paryżu 20 Lipca 1782 r. Coyer miał umysł lekki, hołdujący ówczesnym pojęciom filozoficznym, był jednym z księży, których liczniejsze pojawianie się w jakiém społeczeństwie jest zapowiedzią nieochybnych klęsk dla takiego społeczeństwa. Jego Bagatelles morales, które z początku miały wielkie powodzenie, były rzeczywiście bagatelami niekiedy wcale niemoralnemi. Dzieło jego o kaznodziejstwie (De la prédication), napisane deklamacyjno-ironicznie, niegodne jest kapłana. Plan d’education publique, 1770, jest niezręczném naśladowaniem Emila Rousseau’a. Do poważniejszych prac jego zalicza się Histoire de Jean Sobieski, 1761 8 t. in-12, do której napisania zachęcił go w Nancy Józef Jędrzej Załuski, bp kijowski, dając mu ze swej bibljoteki odpowiednie pomoce. Rzecz napisana potoczysto, mile się czyta, ale nie wielkiej wartości historycznej; tłumaczona wszakże na niemiecki 1792 i rosyjski 1770. Tłumaczenie polskie tej historji, przez niewiadomego pisarza, dokonane w końcu zeszłego wieku, wydał Wład. Syrokomla r. 1852, nakładem T. Glücksberga, Wilno 2 t.