Encyklopedja Kościelna/Cotelier Jan Chrzciciel

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
<<< Dane tekstu >>>
Tytuł Encyklopedja Kościelna (tom III)
Redaktor Michał Nowodworski
Data wyd. 1874
Druk Czerwiński i Spółka
Miejsce wyd. Warszawa
Źródło Skany na Commons
Indeks stron

Cotelier (Cotelerius) Jan Chrzciciel, ur. w Grudniu 1627 r. w Nimes. Ojciec jego był kalwińskim pastorem, wrócił jednak na łono Kościoła, a pełnego talentów chłopca wychował bardzo starannie, tak iż Cotelier już w 12 roku życia hebrajską i grecką Biblję na wyrywki mógł tłumaczyć. Ojciec jego, sam bardzo biegły w tych językach, był jego nauczycielem. Młody Cotelier r. 1641, na ogólném zgromadzeniu francuzkiego duchowieństwa w Mantes, składał dowody swojej biegłości lingwistycznej, Wtedy też już kardynał Richelieu, kanclerz Seguier i wielu innych wielkich ludzi, mianowicie Sirmond i Petawjusz, zwrócili uwagę na nadzwyczajne zdolności chłopca. Pensja naznaczona przez francuzkie duchowieństwo dała mu możność oddania się całkowicie naukom. Jako młodzieniec studjował w Paryżu teologję, r. 1644 przedstawiony był królowi, 1647 otrzymał stopień bakałarza teologji, 1649 mianowany został członkiem sorbony; zrzekł się jednak wyższych stopni naukowych, niechciał bowiem przyjmować święceń kapłańskich. Najsławniejszém jego dziełem jest wydanie Patrum Apostolicorum, p. t. Sanctorum Patrum, qui temporibus Apostolorum floruerunt, Barnabae, Clementis, Hermae, Ignatii, Polycarpi, Opera vera et supposititia, una cum Clementis, Ignatii, Polycarpi actis atquae martyriis, Joan. Bapt. Cotelerius ex mss. codd. ecruit ac correxit, versionibusque et notis illustravit, Paris 1672, 2 v. f. Wkrótce po wydrukowaniu, pożar zniszczył znaczną liczbę egzemplarzy tego dzieła, ztąd należy ono do rzadkości. Wydał je Jan Clericus (SS. Patrum... illustravit. Accesserunt notae integre aliorum viror. doctor., qui in singulos Patres memoratos scripserunt.... item W. Beveregii Codex canonum primitivae Ecclesiae vindicatus; Jac. Usserii Dissertatione Ignatianae et Jo. Pearsonii Vindiciae epistolar. s. Ignatii, atq. alia, Antverpiae (Amsterd.) 1698, 2 v. f., nova ed. auctior et emandatior, Amstelod. 1724). Drugiém, niemniej ważném dziełem C’a jest Ecclesiae graecae monumenta e mss. codd. producta in lucern (Paris 1677—86, 3 v. in 4), zbiór mniejszych pism Ojców i pisarzy kościoła greckiego. C. zamierzał kontynuować tę publikację, gdy śmierć go zaskoczyła.