Encyklopedja Kościelna/Cedron

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
<<< Dane tekstu >>>
Tytuł Encyklopedja Kościelna (tom III)
Redaktor Michał Nowodworski
Data wyd. 1874
Druk Czerwiński i Spółka
Miejsce wyd. Warszawa
Źródło Skany na Commons
Indeks stron
Cedron. I. Κεδρών, miasto, o którém w I Mach. 15, 39. 16, 9. że je ufortyfikował syryjski wódz Cendebaeus; leżało w Judei, blizko granic filistyńskich i miasta Jamnia. Wulgata (w I Mach. 15, 39) nazywa je Gedor, co prawie zgadza się z danemi w Jos. 15, 58. I Par. 4, 39. Według bowiem tych ostatnich miejsc, Gedor leżało w górach pokolenia Judy. Gedor u św. Hieronima (Onomasticon) nazywa się Gedrus, jest większą wsią, o 10 mil rzym. od Diospolis (Lydda), w kierunku południowo-wschod. — 2. C. hebr. Kidron (ciemny, mętny), u pisarzy Now. Test. Κεδρών (Joan. 18, 1), dolina i rzeczka pod Jerozolimą. Dolina rozpoczyna się niedaleko bramy północnej miasta, potém skręca się na południe, przechodzi między wschodniemi murami Jerozolimy a górą Oliwną, dalej zwęża się nieco około doliny Refaim i idzie ku morzu Martwemu. Na wschodzie Jerozolimy przechodzą przez nią dwa mosty: jeden na drodze od bramy św. Szczepana do ogrodu Gethsemani, pod górą Oliwną; drugi niżej w kierunku południowym, około grobu Józafata. Łożysko tej doliny (torrens Cedron) napełnia się wodą w porach tylko deszczowych i przybiera dosyć wysoko w zimie; pagórki, między któremi ona przebiega, z jednej i z drugiej strony pełne są skał, w których mieszczą się groby dawne i późniejsze. Od grobowca Józafatowego (na wschodniej stronie Jerozolimy) nazywa się ona doliną Józafatową[1]) i jest ulubioném miejscem pogrzebu dla Żydów, tak, iż wielu przybywa z obcych stron, aby tu mieć grób swój, oczekiwać zmartwychwstania. Sądzą bowiem, a z nimi chrześcjańskich wielu egzegetów, opierających się na dosłowném znaczeniu słów Joela (3, 2. 12. dolina Joszafat, t. j. Dominus judicabit, a zatém dolina sądu, w ogóle miejsce sądu, niekoniecznie szczegółowa miejscowość jaka), że tam zgromadzi Bóg narody na sąd ostateczny. Skały, rozwalone groby i potłuczone grobowce nadają dolinie Józafatowej widok ponury (Cf. Jer. 31, 40). Lecz dalej ku morzu Martwemu przemienia się prawie w równinę żyzną. Potok C. nie płynie przez całą dolinę, lecz zaczyna się naprzeciw bramy św. Szczepana, prawie od środka muru wschodniego. Przez potok C. uciekał Dawid przed Absalonem (II R. 15, 23); Pan Jezus tędy także przechodził do ogrodu Gethsemani, aby się przygotować do Męki swej (Joan. 18, l). X. W. K.




  1. Według innych, przez dolinę Józafatową rozumie się płaszczyzna pod Thekua (na południe Jerozolimy), gdzie Józafat pobił Ammonitów i ich sprzymierzeńców. II Par. 20 , 20. Lecz najdawniejsi podróżopisarze (Anonymus Burgidalensis z r. 333 po Chr., ap. Tobler, Palaestinae Descriptiones, s. 6 (St. Gallen, 1869) dolinę Cedron nazywaja Józafatową.