Encyklopedja Kościelna/Cedmon

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
<<< Dane tekstu >>>
Tytuł Encyklopedja Kościelna (tom III)
Redaktor Michał Nowodworski
Data wyd. 1874
Druk Czerwiński i Spółka
Miejsce wyd. Warszawa
Źródło Skany na Commons
Indeks stron
Cedmon (Ceadmon), anglosaksoński poeta. U Anglosaksonów wcześniej niż u innych niemieckich plemion, z wyjątkiem Gotów, wyrobił się piśmienny język niemiecki. Za Etelberta, króla Kentu († 616), były już pisane prawa w języku anglosaksońskim. Jako pierwszy poeta w tym języku występuje Cedmon († 680). Jak Beda (Hist. Angl. IV 23) podaje, do późnego wieku był świeckim. Gdy w czasie uczt goście z kolei śpiewali i gdy cytara do niego dochodziła, opuszczał zgromadzenie, tak mało znał się na śpiewie i poezji. Pewnego razu miał widzenie nocne: postać jakaś kazała mu śpiewać i śpiewał on chwałę Twórcy, a po przebudzeniu się mógł jeszcze powtórzyć co śpiewał we śnie. Odtąd pokazała się w nim zdolność opiewania wszystkiego, czego się nauczył od objaśniających Pismo ś. Hilda, ksieni podwójnego klasztoru Whitby, dowiedziawszy się o niezwykłym talencie poety, wezwała go przed zebranie ludzi uczonych. Na zadany mu z Pisma ś. temat, nazajutrz rano miał już gotowy piękny poemat. Hilda przyjęła go do męzkiego oddziału swego podwójnego klasztoru i dała go uczyć historji św. Tym sposobem powstały jego pieśni o stworzeniu świata, o początku rodu ludzkiego, o wyjściu Izraela z Egiptu, o Wcieleniu, Męce, Zmartwychwstaniu i Wniebowstąpieniu Zbawiciela i t. p. R. 1655 wydruk, w Hadze jego: Paraphrasis poetica Geneseos ac praecipuar. s. paginae historiarum; ex mss. edita a Fr. Junio, z tłum. łacińskiém. Królewskie towarzystwo badaczy starożytności w Londynie wydało na nowo, z tłumaczeniem, fragmenty poematów Cedmona, redakcji Thoope’go (Lond. 1832). Na niem. tłumaczyli Cedmona: Greverus (Oldenb. 1852—54) i Grein (w Dichtungen der Augelsachsen t. I, Gott. 1859). (Schrödl).