Encyklopedja Kościelna/Antiochja

	<<< Dane tekstu >>>
Tytuł	Encyklopedja Kościelna (tom I)
Redaktor	Michał Nowodworski
Data wyd.	1873
Druk	Czerwiński i Spółka
Miejsce wyd.	Warszawa
Źródło	Skany na Commons
	Indeks stron

›››

[266]

Antiochja. 1. Miasto leżące nad rzeką Orontes, zbudowane przez Seleuka Nikatora, rezydencja królów syryjskich (I Mach. 3, 37. 7, 2. 11, 13. 44), a później rezydencja prokonsulów rzymskich, rządziło się własnemi prawami, jako miasto wolne (Plin. V 18). Seleukus dał mu imię ojca swojego, a nie syna (Strab. XVI). Dobre położenie Antiochji i pobyt w niej dworu syryjskiego były przyczyną prędkiego zaludnienia miasta; mieszkańcy zbudowali obok drugie miasto, ale i to wkrótce okazało się niedostateczném. Seleukus Kallinikus zbudował trzecie, i nakoniec Antjoch Epifanes, czwarte. Każde z tych miast było otoczone murem własnym, a wszystkie cztery razem murem wspólnym, ztąd poszła jego nazwa Tetrapolis (Strab. l. c.). Uchodziło ono za najpiękniejsze miasto w świecie po Rzymie, Aleksandrji i Seleucji nad Tygrem (ibid. l. c.), a Ammian Marcellin nazywa je: Mundo cognita civitas (XIV 8). W sąsiedztwie to tego miasta znajdował się ów sławny lasek Daphne (lub Epidaphne), poświęcony Apollinowi i Djanie, schronienie święte i ulubione miejsce rozrywek dawnych Antjocheńczyków (Plin. V, 18. Strab. l. c. Jos. Ant. XVII, 2). Wielu dygnitarzy rzymskich, a nawet niektórzy cesarzowie przebywali w Antjochji. Mieszkało tu i wielu żydów (II Mach. 4, 36. Act. 11, 19), którzy też, po nawróceniu, byli bardzo ważnymi pośrednikami w dalszém szerzeniu wiary. Chrześcjanizm od początku zaraz dobre tu znalazł przyjęcie i później to miasto, jako główne siedlisko chrześcjańskie, otrzymało nazwę Theopolis (miasto Boże). Dziś smutne reszki tego miasta, niegdyś tak sławnego i tak wspaniałego, nazywają się Antakieh. — 2. Antjochja, miasto wielkiej Frygji, na granicy Pizydji, zbudowane również przez Seleuka Nikatora, było kolonją rzymską za panowania Augusta; w jego synagodze św. Paweł i św. Barnabas opowiadali pierwsi Ewangelję; niedługo jednak żydzi pobudzili lud przeciwko Apostołom, i ci zostali wypędzeni z miasta (Act. 13, 14. sq. II Tim. 3, 11). Dziś miejscowość ta mało znacząca, nazywa się Ak-Szehr, w Natolji. (Welte).