Encyklopedja Kościelna/Abrahamici

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
<<< Dane tekstu >>>
Tytuł Encyklopedja Kościelna (tom I)
Redaktor Michał Nowodworski
Data wyd. 1873
Druk Czerwiński i Spółka
Miejsce wyd. Warszawa
Źródło Skany na Commons
Indeks stron

Abrahamici. Tak nazywała się drobna sekta deistów czeskich, składająca się po większej części z włościan dóbr Pardubice, w obwodzie niegdyś chrudzimskim, w którym duch sekciarski od czasów hussyckich w różnej przechowywał się postaci. Pod wpływem płytkiego racjonalizmu, sekciarze ci odrzucali naukę o Trójcy Św., w Chrystusie widzieli tylko pobożnego człowieka, a Duch Św. był dla nich nieosobistą duchową siłą Bożą. Przyznawali nieśmiertelność duszy, nagrodę pozagrobową dobrych, a karę złych; ale odrzucali wieczność kar piekielnych, grzech pierworodny i inne dogmata chrześcijańskie: miała to być taka ich wiara, jaką Abraham przed obrzezaniem wyznawał. Za nic sobie mieli Sakramenta i całą cześć Bożą, dawali jednali dzieci swoje chrzcić księżom katolickim i brali przed nimi śluby małżeńskie. Cesarz Józef II kazał ich r. 1783 przesiedlić, siłą wojskową, do pogranicznych miejscowości w Galicji, do Bukowiny, Siedmiogrodu, Banatu i Slawonji, a po części wcielić w szeregi pułków pogranicznych. Majątki ich w Czechach oddano dzieciom lub najbliższym ich krewnym, którzy porzucili swoją sektę. W Galicji i w innych stronach Abrahamici znikli niebawem; dłużej utrzymywali się tylko na Bukowinie, gdzie aż do 1820 r. w wykazach statystycznych oddzielną mieli rubrykę. Cfr. Geschichte der böhmischen Deisten, Leipz. 1785; Schneider, Encyklop. do krajoznawstwa Galicji, t. 1, s. 1. N.