Strona:PL Nowodworski-Encyklopedia koscielna T.4 382b.jpeg

ściel ną z całą eoergją podtrzymywał; wojnę domową zawiesił na synodzie w Winchester, a r. 9 78 położył jej koniec na synodzie w Calne, gdzie, w czasie najżywszego sporu przeciwników, zapadła się podłoga w sali obrad, przez co ranionych i zabitych było wielu, a D. pozostał nietknięty. D., jako prymas całej Anglji i minister państwa, liczneini obarczony interesami, nie przestał być nigdy mężem modlitwy i nauki. Idąc, miał zwyczaj odmawiać zawsze psalmy, nabożeństwo odprawiał z wielkiem skupieniem ducha, ciągle czytywał Pismo Św., poprawiając jego błędne rękopismy, uposażał ubogich i kościoły i z wielką gorliwością opowiadał słowo Bożo. W sam dzień swej śmierci r. 9 88 jeszcze miał kazanie. Na obrazach przedstawiają go w biskupićm ubraniu, otoczonego aniołami, ponieważ miał widzenie, w którem słyszał śpiewy anielskie. Dają mu także za atrybut kleszcze, ponieważ raz miał, podług legendy, kleszczami diabłu nos uszczypnąć. Jest czczony jako patron złotników. Żywot jego opisał naoczny świadek, kapłan Bridferthus (ap. Bolland. Acta SS. Mai t. IV s. 346, t. VII 8. 809; ap. Mignę, Patrol, lat. t. 139), Eadiner (ob.), Osbern, mnich kantuar., żyjący w XI w. (ap. Mabillon, Acta SS. ord. S. B. saec. V s. 059; ap. Wharton, Anglia s. II 88; ap. Bolland. op. c. 19 Mai; ap, Surium, De prób. ss. rit. eod. d.) i Os bert, żyjący w w. XII (fragmenty ap. Mabillon 1. c.). ( W et zer). J.
 Dupanloup (czyt. Diupanlu) Feliks Antoni Filibert, ur. 3 St. 1 80 2 r. w St. Felix, w Sabaudji, 1833 naturalizowany we Francji, uczył się w Paryżu filozofji i teologji, 1 82 3 wyświęcony na kapłana, 1 82 7 został spowiednikiem księcia Bordeaux, 182 7 nauczycielem religji księcia Orleańskiego, 18 30 pierwszym wikarjuszem przy kościele św. Kocha w Paryżu, 183 7 prefektem małego seminarjum, 184 1 profesorem wymowy kościelnej w sorbonie, 1849 biskupem Orleanu, a 1854 członkiem akademji francuzkiej, z której wystąpił r. 18 72, w skutek przyjęcia do niej znanego ateusza Littrego. D. należy do liczby najznakomitszych prałatów Francji: odznacza się jako biskup, kaznodzieja, pisarz kościelny i polityczny. Za rządów Ludwika Filipa bronił wolności nauczania, a za Napoleona III świeckiej władzy papiezkiej. W sporze poruszonym przez księdza Gaume, co do czytania pogańskich klasyków, wystąpił w ich obronie, i gdy Ludwik Veuillot (ob.) w dzienniku l’Univers jego list pasterski do przełożonych szkół w djecezji orleańskiej poddał krytyce, I), zabronił czytania tego dziennika swemu duchowieństwu. Księcia Talleyranda umierającego przyjął na łono Kościoła. W czasie soboru watykańskiego należał do mniejszości, uważającej ogłoszenie dogmatu nieomylności papiezkiej za niewczesne. Jego list pasterski w tym przedmiocie, wydany na dwa dni przed otworzeniem soboru, był przez czas jakiś we Francji podstawą nieprzyjaznych przeciwko nieomylności papiezkiej wycieczek; wyrok wszakże Kościoła pokornie przyjął i w djecezji swojej ogłosić go polecił. Wybrany na deputowanego do parlamentu r. 187 1, bronił sprawy Kościoła w wielu żywotnych kwestjach, tam obecnie podejmowanych, przy reorganizacji kraju po wielkich klęskach wojny zagranicznej i domowej. Główne jego dzieło jest O edukacji (Do fćducation, Par. 1855 — 5 7, 3 t.; tłum. włoakie, Parma 1808; niemieckie, Mainz 1867). Prócz tego napisał: Evan>jile* choisies de toui U* jours de ranne*, 1 83 7; Manuel de* catechitmest 1888; Krposition das principales verite$ de la foi calholiąue; La rraie et tolide’ vertu sacerdotal€ (Uwie te ostatnio prace podług Feueloua); La jour-